Ticino
Włoski kawałek Szwajcarii
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Tessyńczycy, postawieni przed wyborem Lombardii lub Republiki Helweckiej, powołanej w miejsce rozwiązanej Alte Eidgenossenschaft, uznali się wtedy za Liberi e Svizzeri. Nowy kanton utworzono w 1803 roku (wraz z Graubünden i paroma innymi). Na stolicę włoskiego państwa szwajcarskiego obrana została Bellinzona. We względu jednak na sprzeciw Lugano kantonalna konstytucja z 1814 roku zmieniła to na trzy miasta mające co sześć lat wymieniać się stołeczną rolą. Były nimi Bellinzona, Lugano, Locarno. Stan ów trwał do 1878 roku.
Pójść za Ticino
Swą nazwę włoski kanton bierze od rzeki Ticino. Rodzi się ona w Svizzera Meridionale, na Passo della Novena (Nufenenpass). Po przepłynięciu Lago Maggiore wstępuje na Nizinę Padańską, obmywa tam od południa Pawię, by pokonawszy łącznie 248 km oddać swe wody do Padu pod Vaccarizza di Linarolo we włoskiej Provincia di Pavia. Rzeką tą są więc jakby symbolicznie spojone dwa bardzo bliskie sobie człony włoskiego świata (Svizzera Italiana i Italia Settentrionale).
Symbolicznie równie ważne miejsce zajmuje ona też w najnowszej historii Włoch. Z grubsza wyznaczając dziś regionalną fronterę Piemontu i Lombardii markowała bowiem w 19. stuleciu granicę państwową pomiędzy sabaudzko-piemonckim Królestwem Sardynii, prącym do zjednoczenia pod swym berłem Italii, a austriackim Królestwem Lombardzko-Weneckim. Bojownicy włoskiego Risorgimento domagali się wtedy od Sabaudów pójścia za Ticino. Czyli wojny z odwiecznym wrogiem Austrią celem wyparcia jej z Włoch.
Separowane Świętym Gotardem
W tych wysokogórskich rejonach Szwajcarii znajduje się też kluczowy dla całego kraju węzeł wodny, zarazem element głównego wododziału europejskiego, ze źródłami czterech dużych rzek, każdej zmierzającej w innym kierunku, w tym Renu i Rodanu. Jego komponentem są rozciągnięte w Masywie Świętego Gotarda doliny rzek Ticino i Reuss.
Pierwszej jak już wiemy bardzo włoskiej, a drugiej dla odmiany mocno niemieckiej, bo dopływu Aare w systemie wodnym Renu. Sam zaś Masyw Świętego Gotarda ze swą słynną alpejską Przełęczą Świętego Gotarda oddziela włoski Tessyn od niemieckiego Uri (jednego z trzech Prakantonów, Urkantone albo Waldstätte, wraz ze Schwyz i Unterwalden założyciela w 1291 roku Szwajcarii). Tym samym separuje latyński świat włoski, część oraz fundament Europy Południowej tudzież reszty Śródziemnomorza, od germańskiego świata niemieckiego, czyli historycznej Europy Środkowej.
Dodaj komentarz