Morača
Stary monastyr schowany w kanionie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Kanion rzeki Morača jest piękny. Rzeka ta wyżłobiła go wśród masywu Gór Dynarskich, dochodzących 2 tys. metrów wysokości. Kanion jest długi na 45 kilometrów.
Najciekawszym miejscem jest skalisty przełom Platije. W tym miejscu jest bardzo wąsko i głęboko. Droga przebiega po zawieszonej nad przepaścią półce skalnej. Przejeżdża się też przez kilka krótkich tuneli. Nad drogą wznoszą się wapienno-dolomitowe ściany skalne. Koryto rzeki jest skaliste i tworzą się na niej małe wodospady. Na wyższej półce skalnej poprowadzona jest linia kolejowa. Co jakiś czas można z dołu (od drogi) oglądać maleńkie stąd wagoniki. Po wyjeździe z kanionu ukazuje się skalna ściana gór. To Bjelasica. Na jej tle, przy drodze do Podgoricy, stoi piękny biały monastyr Morača.
Miejsce ważne w dziejach
W historii Czarnogóry monastyr pełnił ważną rolę. Był ukryty pośród gór, bo przecież nie było tu drogi. Zbierały się tu sejmiki i posiedzenia klanowe. Na nich podejmowano strategiczne decyzje dotyczące kraju. Kompleks został ufundowany w 1252 roku przez kniazia Stefana Nemanjicia. W 1504 roku został splądrowany i spalony przez Turków. Życie zakonne ponownie powróciło w 1574 roku. Wnętrze cerkwi zostało znowu pokryte freskami. Niestety w 1813 roku ponownie monastyr zniszczono i splądrowano.
W cerkiewnym wnętrzu
Monastyr składa się z cerkwi soborowej Wniebowzięcia NMP (Uspenja Bogorodice), małej cerkwi Św. Mikołaja (Sv. Nikole) i budynku konaku (reprezentacyjnego). Główna cerkiew to jednonawowa bazylika z kopułą i dużym narteksem. Należy ona do grupy serbskich cerkwi tzw. szkoły raszkańskiej. Szkoła ta nawiązywała do architektury wczesnobizantyńskiej (V-VII w.) i bizantyńskiej (XI-XII w.). Nawa nakryta jest namiotowym dachem z bębnem. Do północnej ściany przedsionka dobudowana jest osobna kaplica św. Eliasza. W cerkwi przeplatają się motywy bizantyńskie i romańskie (kamienne portale). Z narteksu do nawy głównej wchodzi się przez dwuskrzydłowe drzwi zdobione elementami z kości słoniowej. Niemal całe wnętrze pokryte jest freskami. Zachowały się nieliczne fragmenty z fresków oryginalnych z XIII wieku. W absydzie przedstawiony jest żywot proroka Eliasza (sv. Ilije ). Najsłynniejszy fragment to karmienie proroka przez gawrony. Kopia znajduje się przy wejściu do nawy. W tympanonie jest trzynastowieczny fresk ukazujący Bogurodzicę i dwa anioły. W przedsionku zobaczymy kompozycję Sąd Ostateczny z początku siedemnastego wieku. Większość fresków powstała w pierwszej połowie XVII wieku. W cerkwi znajdują się też ikony. W nawie głównej stoi grób kniazia Stefana. Piękny ikonostas z wielkim krzyżem ma typowy układ ikon: Madonna z Dzieciątkiem, Chrystus i Ostatnia Wieczerza nad carskimi wrotami.
U św. Mikołaja
Druga mniejsza cerkiew została zbudowana w 1635 roku na miejscu dawnej baszty. Piętnaście fresków wewnątrz opisują żywot świętego Mikołaja, a wykonał je mistrz Kozma.
W budynku konaku mieści się częściowo uratowany skarbiec. Był on kilkakrotnie ograbiany. Wśród eksponatów są przedmioty obrzędowe, ornaty, ikony? Jest też najstarszy na Bałkanach rękopis w języku słowiańskim ?Oktoih? ? Księga ośmiu głosów. To zbiór tekstów liturgicznych z 1494 roku. Wokół jest stary cmentarz.
Warto wiedzieć
Do monastyru dochodzi się chodnikiem. Przekracza się potok Svetigora z ładnymi wodospadami i wchodzi przez bramę. Teren jest otoczony wysokim murem z dwoma bramami. Przy bramie jest punkt gastronomiczny i ławeczki. Z drugiej strony stoją dwa duże dzwony. Obok dzwonnica z czterema dzwonami podtrzymywana na czterech kamiennych słupach.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- film autorki
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz