Tradycja wykonywania ozdób świątecznych ze szklanych perełek w miejscowości Poniklá (40 km od Jablonca) w północnych Czechach sięga początku XX wieku. Dziś ich jedynym na świecie producentem jest firma Rautis.

Unikatowa produkcja, której tajemnicę zna tylko kilka osób, wpisana jest na Listę czeskich niematerialnych dóbr kultury. Muzeum Czeskiego Raju złożyło wniosek o wpis perełkowych dekoracji z Poniklej na Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Pierwsza wzmianka o gminie Poniklá pochodzi z roku 1354. Od XVI wieku rozwijała się tu produkcja płócien lnianych. Z czasem w wielu chatach krosna zostały zastąpione stołami warsztatowymi, na których wydmuchiwano szklane perełki. Wytwórcy pereł zarabiali bowiem więcej, niż tkacze. Na początku XX wieku produkcją pereł w okolicy Poniklej trudniło się ponad 400 rodzin. Zdolny rzemieślnik potrafił wyprodukować w ciągu dnia nawet trzy i pół tysiąca perełek: podłużnych, okrągłych, małych i większych, z gładkiego i ząbkowanego szkła. Powstawały z nich naszyjniki, broszki, kolczyki czy ozdoby do strojów ludowych i kostiumów.

Z czasem perełki znalazły także inne zastosowanie: zaczęto wyrabiać z nich ozdoby świąteczne. Do pracy włączały się całe rodziny, od dzieci po dziadków. Perełki barwiono, posrebrzano, nadawano im najrozmaitsze kształty.

Ozdoby w Poniklej produkuje się do dziś tradycyjnymi metodami. Po stu latach nadal najbardziej popularnymi wzorami są te klasyczne, przede wszystkim gwiazdki. W ciągu roku powstaje tu około 150 tysięcy ozdób, według 20 tysięcy wzorów. Każda ozdoba jest oryginalna, w dziewięćdziesięciu procentach jest wykonana ręcznie.

Warto wiedzieć

W firmie Rautis goście mogą zapoznać się z procesem produkcji szklanych ozdób. Na gości czekają także warsztaty i sklep oferujący setki kolorowych, błyszczących cudeniek.

Przeczytaj także...

Czechy. Najpiękniejsze szopki betlejemskie

Autorka: Anna Gruszczyńska

Czeskie szopki bożonarodzeniowe są znane na całym świecie. Tutejsze tradycje  ich  wykonywania sięgają XVI wieku i są nadal żywe. Wiele z nich znajduje się w muzeach, inne pozostały na miejscu ich wykonania.

Skalka. Tinga Tinga w sanktuarium

Autor: Cezary Rudziński

Sztuka Tinga Tinga ma swoje korzenie w tradycji zdobienia chat w południowej Tanzanii. Początkowo obrazy malowano pigmentami znajdowanymi w przyrodzie, a głównymi ich motywami byli ludzie i zwierzęta.

Kraków. Mury obronne Starego Miasta

Autor: Waldemar Rusek

Przeszliśmy 1,5 km od Wzgórza Wawelskiego przez Główny Rynek do Barbakanu słuchając historii omawianej przez przewodnika. Na dłużej zatrzymaliśmy się przy pozostałościach miejskich fortyfikacji.

Poczytaj więcej o okolicy:

Srbská Kamenice. Tylko stewardesa przeżyła katastrofę

Poniklá. Ozdoby świąteczne na liście UNESCO

Rozkoš. Rozkosz dla wodniaków

Morawski Kras. Pięć jaskiniowych kompleksów