Nové Hrády
Rokokowy pałac ma nowy blask

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Czeskim Wersalem (słynny królewski pałac pod Paryżem) lub małym Schönbrunnem (cesarska rezydencja w Wiedniu), nazywany jest pałac Nové Hrády we wschodnich Czechach, położony w odległości 15 km od miasta Litomyšl.
To jeden z najpiękniejszych rokokowych zabytków w kraju naszych południowych sąsiadów oraz popularny cel wycieczek turystycznych, z bogatą przeszłością i ciekawą teraźniejszością.
Od osady Dom Boży
Początki dziejów tego miejsca sięgają XIII wieku. Pierwsza wzmianka o znajdującej się tu osadzie Boži Dúm (Dom Boży) z kościołem, pochodzi z roku 1293. A drewniany zameczek na wzgórzu nad nią stał już najprawdopodobniej w XIII w. Najprawdopodobniej, gdyż wiele faktów i detali dotyczących Nowych Zamków, jak w tłumaczeniu na język polski nazywa się ta miejscowość, budzi spory historyków. Ciekawie pisze o tym Vojtĕch Barcal w wydanej w 2018 roku, bogato ilustrowanej, 53 stronicowej broszurze „Hrad a zámek v Nových Hradech u Litomyšli”.
Nowy, kamienny już zamek, postawił na tutejszym wzgórzu w połowie XV wieku hetman husycki Zdenĕk III Kostka z Postupic. Pierwsza wzmianka o tym zamku pochodzi z roku 1468. Liczba mnoga w nazwie miejscowości (Nové Hrády), użyta po raz pierwszy w roku 1563, tłumaczona jest z jednej strony rzekomym, bo jego śladów nie udało się dotychczas odszukać, zbudowaniem tu przez ród Žateckych, kolejnego zamku, renesansowego.
Rokokowy pałac
Z drugiej połączeniem określeń zamek i pałac, po czesku hrad i zámek, używanych często wymiennie. Ale i stosowaniem liczby mnogiej w odniesieniu do jednej budowli, co w języku czeskim zdarza się. Wspomniany kamienny zamek Kostków został częściowo zniszczony przez wojska szwedzkie w 1645 roku, a później rozbierany był na budulec. W 1773 r. jego ówcześni właściciele, wywodzący się z Niderlandów ród Harbuval-Chamaré, podjęli próbę odbudowy, ale szybko jej zaprzestali. Gdyż Jan Antonin z tego rodu, urodzony w 1737 roku w Legnicy na Śląsku, zmarły w 1808 r., rozpoczął w 1774 roku budowę zachowanego do naszych czasów rokokowego pałacu.
A do jego wznoszenia wykorzystywał budulec z zamku, rozbierając go niemal doszczętnie. I od tego momentu rozpoczęła się historia obecnego zabytku oraz atrakcji turystycznej. Jego projektant, architekt Josef Jäger znakomicie wykorzystał teren: łagodne zbocze wzgórza, co pozwoliło stworzyć tarasowaty kompleks architektoniczny. Z reprezentacyjnym dziedzińcem południowym oraz ogrodami na zapleczu pałacu. W roku 1777 stała już jednopiętrowa budowla z mansardą pokrytą dachem oraz częścią główną ozdobioną portalem z plastycznym herbem rodu.
Piękny zespół pałacowo-ogrodowy
Nad nim zaś balkonem wspartym na dwu kolumnach toskańskich i tarasem z balustradą ozdobioną wazami, amorkami i innymi elementami zdobniczymi. Oraz dwoma skrzydłami: południowym i północnym. Większość prac rzeźbiarskich, także we wnętrzach pałacu, wykonał Jan Mĕlnicky. Natomiast stiuki Josef Procházka. Na dolnym poziomie zachodniego skrzydła pałacu razem z nim zbudowano kaplicę św. Aloisa (Alojzego). Dalsze prace budowlane wykonywano w następnych latach. W 1778 r. rozległy dziedziniec obudowano po bokach parterowymi budynkami administracyjnymi oraz z mieszkaniami dla urzędników dóbr..
Dodaj komentarz