Paide
Polskie akcenty w sercu Estonii

Miejsce to było jednym z miejsc chwały polskiego oręża. 30 września 1602 roku, podczas wojny polsko-szwedzkiej, zamek Biały Kamień zdobyły polskie wojska dowodzone przez hetmana Jana Zamoyskiego. Polacy panowali w nim do roku 1608.
fot: Cezary Rudziński
Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
W Paide zachowały się resztki zamku Zakonu Kawalerów Mieczowych budowanego ? z tego roku pochodzi pierwsza o nim pisana wzmianka ? od 1265 roku.
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
  • Paide. Polskie akcenty w sercu Estonii
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

To, obecnie niewiele ponad 8-tysięczne miasto nazywane jest sercem Estonii. A to dlatego, że położone jest niemal w centrum kraju, między stołecznym Tallinem i drugim pod względem wielkości, uważanym za stolicę kulturalną, Tartu, dawnym Dorpatem.

Paide, bo o nim mowa, przez kilka wieków nosiło niemiecką nazwę Weißenstein, polską zaś Biały Kamień, gdyż tutejszy zamek zbudowano z białego wapienia. Przepływają przez miasto rzeka Parnawa i wpadająca do niej Esna.

Militarne sukcesy

Miejsce to było jednym z miejsc chwały polskiego oręża. 30 września 1602 roku, podczas wojny polsko-szwedzkiej, zamek Biały Kamień zdobyły polskie wojska dowodzone przez hetmana Jana Zamoyskiego. Po wcześniejszym rozgromieniu przez nie na zamkowych przedpolach przeważających liczebnie wojsk szwedzkich. Polacy panowali w nim do roku 1608, odpierając kolejne próby odbicia go przez przeciwnika. I odnosząc następne zwycięstwo pod Białym Kamieniem 25 września 1604 roku. Wówczas to wojska polskie pod dowództwem tym razem hetmana Jana Karola Chodkiewicza pokonały szwedzkie, dowodzone przez Arvida Stälarma i najemnika hiszpańskiego Alonzo Cacho de Canuta. Warto w tym miejscu przypomnieć, że niemal dokładnie w rok później, 27 września 1605 roku, wojska polsko-litewskie pod dowództwem Chodkiewicza błyskotliwe rozgromiły pod Kircholmem, obecnie Salaspils na Łotwie (piszę o tym miejscu w osobnym artykule), kilkakrotnie liczebniejszą armię szwedzką dowodzoną przez samego króla Karola IX, wybijając większość jej żołnierzy, przy minimalnych stratach własnych. A ówczesny, pierwszy w nowym szyku, atak polskiej husarii przeszedł do historii światowych wojen. Zwycięstwo w 1604 r. pod Białym Kamieniem miało mniejsze znaczenie, ale również potwierdziło polską wyższość w tamtej wojnie.

 Ruiny zamku Kawalerów Mieczowych

W Paide zachowały się resztki zamku Zakonu Kawalerów Mieczowych budowanego ? z tego roku pochodzi pierwsza o nim pisana wzmianka ? od 1265 roku. Informacji o nim oraz o mieście jest jednak niewiele. Tylko w jednym z kilku znanych mi polskich przewodników po Estonii w ogóle wspomniane jest Paide. I to zaledwie w kilku słowach, z rażącymi błędami i bez wzmianki, że to dawny Biały Kamień. Podobnie jest w opracowaniach w kilku innych językach, w których szukałem informacji, poza estońskim, ale tego nie znam. Z danych, jakie znalazłem na tablicach informacyjnych w zamku wynika, że osada na podzamczu już w 1291 roku otrzymała prawa miejskie.

 Dramaty ludzi  i miasta

Kroniki odnotowały też, że w 1343 roku, podczas powstania miejscowej ludności przeciwko ciemiężącemu ją zakonowi, zaproszeni do zamku na rozmowy pokojowe posłowie buntowników zostali zamordowani. Na innej z tablic informacyjnych przeczytałem, że w 1573 r. gdy zdobył go car moskiewski Iwan IV Groźny, nastąpił wybuch, w którym śmiertelne obrażenia odniósł Maluta Skuratów, przyjaciel cara i jeden z dowódców jego opryczników. Co tak rozwściekliło znanego z niezrównoważonego charakteru władcę, że rozkazał zniszczyć większość miasta i wymordować jego mieszkańców.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij