Paide
Polskie akcenty w sercu Estonii
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na sztychu Friedricha van Hulseni z 1632 r., na który natrafiłem w jednej z publikacji, widać Weißenstein z wieżą ratuszową i sporym obszarem dookoła niej, otoczony murami obronnymi z bastionami. Za nimi zaś zamek z wysoką wieżą. Nazywana ona była ? i jest nadal ? Długim Hermannem. Zbudowana na planie 8-boku ma 30 m wysokości i stanowi dominantę Paide oraz stanowi główną pozostałość średniowiecznego zamku. Niestety jest to tylko replika, gdyż oryginalna wysadzona została w 1941 r. przez wycofującą się stąd Armię Czerwoną. Odbudowana zaś dopiero w 1993 roku.
Co pozostało z dawnej świetności
Z jej szczytu roztacza się podobno piękny widok na okolice. Niestety nie mogłem tego sprawdzić, gdyż nie tylko natrafiłem na fatalną pogodę, ale i zamknięte wejście do mieszczącego się w wieży muzeum. Poza nim na terenie zamku otoczonego resztkami murów, wałów i innych umocnień zachowało się, przeważnie w ruinie, kilka obiektów. Jednym z najważniejszych był budynek konwentu ? organu zarządzającego zakonu rycerskiego, zbudowany na planie kwadratu. Na tablicy informacyjnej koło niego przeczytałem, że jego ściany mają po 180-240 cm grubości. Wewnątrz znajdował się kościół, sala kapituły, refektarz i inne pomieszczenia. Podczas prac archeologiczno- renowacyjnych pod dużą, 7,2 x 9,2 m, kamienną płytą natrafiono na kanał prowadzący poza północną część konwentu. Obok kościoła odkryto natomiast ocembrowaną kamieniami studnię z kanałem. Zamek oraz miasto poniosło tak znaczące straty w wyniku wojen inflanckich, że to drugie straciło w 1636 r. prawa miejskie, odzyskując je dopiero w 1783 roku. Dobiła je wojna północna, gdy w 1703 roku pojawiła się tu armia rosyjska cara Piotra I.
Tajemnicze kamienne rzeźby
Zamek w ruiny zamienił się jednak ostatecznie, poza wieżą Długi Hermann, dopiero w roku 1872. Rozwijało się natomiast miasto, a w nim przemysł, handel i kultura promieniująca na cały region. Ciekawe są dane o liczbach jego mieszkańców w różnych okresach. W roku 1783 było ich 440. W 1881 już 2000. Maksymalna ? 10849 ? w roku 1989 i od tej pory systematycznie spada, do wspomnianych na wstępie nieco ponad 8 tysięcy. Z zabytków, poza ruinami zamku, warte uwagi są, stojące przy centralnym placu miasta, kościół św. Krzyża z roku 1786, przebudowany w 1848 r. oraz ratusz z secesyjną fasadą z 1920 r. Zaś na terenach zamkowych dwie duże, wykute w kamieniach chyba przed wiekami, rzeźby: głowa człowieka i trudnego do określenia zwierza. W latach ?zimnej wojny? w mieście znajdowała się sowiecka baza lotnicza Koigi. Obecnie, w po raz drugi niepodległej Estonii, rozwija się ono jako miasto powiatowe ? stolica regionu Järva.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz