Warszawa
Freski u karmelitów tylko raz w roku

Autorka: Ewa Słęcka
Polichromie mają być pokazywane warszawiakom raz w roku, zgodnie z porozumieniem między seminarium a władzami Warszawy. Będzie to Niedziela Dobrego Pasterza-Chrystusa, dzień w którym kościół modli się o powołania kapłańskie.
fot: Ewa Słęcka
Warszawa. Freski u karmelitów tylko raz w roku
Tego dnia warto przyjść do seminarium nie tylko by podziwiać Palloniego. Można też zobaczyć jak mieszkają alumni, gdzie się uczą i modlą, podziwiać bibliotekę, a w korytarzach – odnowioną galerię 99 portretów arcybiskupów gnieźnieńskich i warszawskich.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Ma Warszawa zabytki wyjątkowo piękne i cenne, które możemy oglądać tylko podczas specjalnych okazji. Do takich perełek należą odkryte w samym sercu stolicy polichromie malarza baroku, Michała Anioła Palloniego. Po raz pierwszy udostępniono je zwiedzającym w kwietniu 2009 r.

Kim był Michał Anioł Palloni? Włochem, który okazał się najwybitniejszym malarzem fresków w XVII wieku w Polsce. Studiował we Florencji, Rzymie, Wenecji. W 1674 r. przyjechał do Polski i pozostał tu na zawsze. Dekorował freskami fundowane przez Paców kościoły w Pożajściu pod Kownem i św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie. W 1684 r. przeprowadził się do Warszawy, gdzie dla Jana Dobrogosta Krasińskiego dekorował pałac Krasińskich.

W 1688 r. został malarzem nadwornym króla Jana III Sobieskiego. W tym czasie wykonywał różne zlecenia m.in. dekorował Galerię Otwartą i Galerię Zamkniętą pałacu w Wilanowie, dla Leszczyńskich – malowidła ścienne na zamku w Rydzynie. Namalował polichromię w kaplicy katedralnej św. Kazimierza w Wilnie, a wkrótce potem freski w zakrystii kościoła kamedułów na Bielanach pod Warszawą i dekorację kopuły kaplicy misjonarzy w Łowiczu oraz wnętrz łowickiego kościoła pijarów.  O tym jak ceniono jego umiejętności i talent niech świadczy fakt, że Dobrogost Krasiński sprowadzając malarza do Węgrowa przywoził go i odwoził do Warszawy swoją karetą, bo Palloni „wielkiego kosztu potrzebuje i wygody w drodze”.

Freski znajdują się na suficie refektarza w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym św. Jana Chrzciciela przy Krakowskim Przedmieściu 52/54. Na ich ślad trafiono przypadkowo. Domyślano się, że Palloni wykonywał jakieś prace dla karmelitów bosych, ale nie było żadnych dowodów. I oto, wertując księgi rachunkowe z 1702 r. znaleziono zapisane czarno na białym, że wypłacono Palloniemu po 733 floreny za trzy freski.

Ukryte pod warstwami farby i tynku polichromie zostały zrekonstruowane przez malarkę Manuellę Kornecką. Prace trwały trzy miesiące. Koszty konserwacji i rekonstrukcji (55 tys. zł), poniesione przez władze Warszawy, nawet po amatorskim przeliczeniu z uwzględnieniem inflacji i zmiany walut, znacznie przewyższyły stawkę mistrza.

Malowidła, stonowane kolorystycznie, przedstawiają: herb prymasa Radziejowskiego, świętą Teresę z Avila i Jana od Krzyża przed Matką Boską (symboliczne dla karmelitów bosych, dawnych gospodarzy świątyni i zakonu), Eliasza odpoczywającego na pustyni, którego budzi anioł (temat typowo refektarzowy). Bardzo zniszczony, środkowy fresk malarka zaaranżowała na podstawie badań historycznych. Obwiedziony białą linią fragment malowidła jest autorską wizją artystki.

Polichromie mają być pokazywane warszawiakom raz w roku, zgodnie z porozumieniem zawartym między seminarium a władzami Warszawy. Jak obiecał ks. rektor Krzysztof  Pawlina: będzie to zawsze Niedziela Dobrego Pasterza-Chrystusa, dzień w którym kościół modli się o powołania kapłańskie.

Tego dnia warto przyjść do seminarium nie tylko by podziwiać Palloniego. Można też zobaczyć jak mieszkają alumni, gdzie się uczą i modlą, podziwiać bibliotekę, a w korytarzach – odnowioną galerię 99 portretów arcybiskupów gnieźnieńskich i warszawskich. Niemal wszyscy zachwycają się barokowym ogrodem na skarpie (projekt Tylmana z Gameren), odtworzonym na podstawie archiwalnych zdjęć znalezionych kilka lat temu w Pułtusku.

Warto wiedzieć

Seminarium kończy w tym roku 328. lat. Obecną siedzibę odziedziczyło po zakonie karmelitów bosych, którzy musieli opuścić kościół i klasztor po upadku powstania styczniowego.
Niedziela Dobrego Pasterza-Chrystusa to święto ruchome, przypada w IV Niedzielę Wielkanocną.

Poczytaj więcej o okolicy:

 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij