Nowogródek
Na gruzach witoldowego zamku
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Mendog w 1261 r. wrócił jednak do pogaństwa. Według przekazów pochowany został w 1263 r. w obrządku pogańskim w Nowogródku w kurhanie na Górze Mendoga. Później, w XVII-XVIII wiekach, miejsce to stało się miejskim cmentarzem chrześcijańskim (był w mieście także żydowski kirkut i tatarski mizar), na którym chowano aż do lat 20-tych XX w. zarówno katolików jak i prawosławnych. Obecnie uważa się, że odkopane przez archeologów na Małym Zamku resztki drewnianych domów, w tym tzw. Domu Bojara, w rzeczywistości były domem (grodem) Mendoga. Zaś kamienno-ceglany zamek na Górze Zamkowej zbudował wspomniany już ks. Witold (nazywany przez Litwinów Vytautas Didżoje – Wielkim, 1352-1430).
Resztki dawnej potęgi
Początkowo była to cytadela z trzema basztami – bramami: Tarczową (Szczytową), Kościelną – u stóp Góry Zamkowej stoi fara, do której prowadziła z zamku droga – i Małą. W XVI w. na górze i u jej podnóża zbudowano jeszcze cztery baszty, które wzmocniły mury i wały obronne. Na samym dole stały bramy: Źródlana – w pobliżu studni oraz Miejska – główny wjazd z miasta. Zamek stał się w ten sposób najpotężniejszym na białoruskich ziemiach W. Ks. Litewskiego. Skutecznie bronił się przed najazdami krzyżaków, Tatarów i książąt halicko-wołyńskich. Wewnątrz, oprócz książęcego pałacu, znajdowała się kamienna cerkiew p.w. Zaśnięcia Matki Bożej oraz budynki gospodarcze – wszystkie z XIV w. W cerkwi tej w latach 1414-15 odbywały się zwoływane przez Witolda sobory. Ich celem była proklamacja niezależnej (autokefalicznej) prawosławnej cerkwi W. Ks. Litewskiego.
Później cerkiew tę przebudowano w stylu baroku i służyła ona także jako miejsce posiedzeń Trybunału Litewskiego. Nowogródzki zamek zniszczony został podczas wojny północnej na początku XVIII w. Zachowały się z niego tylko dwa niewielkie fragmenty w stanie grożącym zawaleniem oraz fragmenty – praktycznie tylko na poziomie fundamentów – dawnych murów obronnych. Plus głębokie fundamenty i części podziemne sięgające 7 metrów w głąb ziemi. Z czego sporą jej część stanowią nawarstwienia powstałe w ciągu wieków. Góra Zamkowa (323 m n.p.m.) jest jednym z najwyżej położonych miejsc na Białorusi. Roztacza się z niej piękny widok na miasto i okolice.
Śmiałe plany odbudowy
O ile dobrze zrozumiałem to, co mówiła p. Tamara Wierszycka, zamierzone prace archeologiczne zmienią radykalnie widok tego miejsca. Resztki budowli mają bowiem zostać odsłonięte do fundamentów oraz zakonserwowane.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz