Chersonez Taurydzki, antyczne miasto w granicach Sewastopola na Krymie, zyskał w 1860 roku klasztor i sobór św. Włodzimierza. To pamiątka chrztu księcia Włodzimierza i całej Rusi.

By taką cerkiew wybudować zasugerował carowi Aleksandrowi I głównodowodzący Floty Czarnomorskiej Aleksiej Greig. Wcześniej, bo 1827 roku, w czasie prac archeologicznych odnaleziono fundamenty trzech świątyń chrześcijańskich. Tę zlokalizowaną na centralnym placu Chersonezu uznano za miejsce chrztu Włodzimierza. Dwa lata później zaczęto ogólnorosyjską zbiórkę funduszy na budowę, ale szła dość wolno. Car Mikołaj I polecił wznieść sobór w 1843 roku, ale na wzniesieniu w centrum Sewastopola. Spowodowało to podział już zebranej kwoty.

Od projektu do ikonostasu

Sobór w Chersonezie zaprojektował Dawid Grimm w 1858 roku. Trzy lata później para cesarska Aleksander II Romanow i Maria Aleksandrowna położyli kamień węgielny pod budowlę. Nadal jednak brakowało funduszy. Budowniczowie musieli zrezygnować z drogich materiałów. W 1877 roku ukończono prace przy bryle. Jeszcze kilka lat trwała dekoracja wnętrz. Powstał budynek trójnawowy i zajął prawie cały główny plac Chersonezu. Składał się z dolnej i górnej świątyni. Wewnątrz wykonano piękne freski i ikony. Ikonostas w dolnej cerkwi Narodzenia Matki Bożej i w górnej wykonali rosyjscy artyści malarze. Dolną cerkiew poświęcono w 1888 roku, w czasie uroczystości dziewięćsetlecia Chrztu Rusi Kijowskiej. Trzy lata później poświęcono główny sobór św. Włodzimierza, a rok później ołtarz św. Aleksandra Newskiego.

Powrót do cerkwi

W 1923 roku sobór został odebrany cerkwi i przekazany na potrzeby muzeum. Od 1929 roku w reprezentacyjnej górnej cerkwi znajdowała się ekspozycja poświęcona znaleziskom chersonezkim. W części dolnej utworzono magazyn. Świątynia została zniszczona w czasie II wojny światowej. Resztę rozgrabiono. Do odbudowy przystąpiono w latach 1998-2003. Świątynię zwrócono wiernym. Od 2001 roku czynne były już obydwie kondygnacje. 3 kwietnia 2004 roku cerkiew została ponownie wyświęcona przez metropolitę Włodzimierza.

Świątynia i muzeum

Wewnątrz jest ogromny przepych i bogactwo. W dolnej cerkwi zobaczyć można bardzo bogate zdobienia, marmurowy ikonostas, mozaiki podłogowe i wiele fresków na ścianach. W cerkwi dolnej eksponowane są resztki starożytnej cerkwi chersonezkiej. Wokół soboru zachowały się resztki trzech kolejnych bizantyjskich świątyń. Na placu przed cerkwią wznosi się wysoka drewniana dzwonnica z kilkoma dzwonami.

Przeczytaj także...

Sewastopol. Antyczne miasto Chersonez Taurydzki

Autorka: Barbara Górecka

Na obrzeżach Sewastopola, w jego granicach znajduje się antyczne miasto greckie Chersonez Taurydzki. Do dziś można podziwiać pozostałości starożytnej zabudowy i fortyfikacje. Ruiny są jedną z największych atrakcji półwyspu krymskiego.

Sewastopol. Nowe oblicze Miasta Chwały

Autor: Cezary Rudziński

W czasach ZSRR i pierwszych latach Samostijnej Ukrainy obwód sewastopolski był zamkniętym dla obcych obszarem wojskowym. Specjalne przepustki obowiązywały nawet mieszkańców sąsiadujących z miastem wsi! Teraz to otwarte, tętniące życiem miasto.

Kijów. Cerkiew Zbawiciela na Berestowie

Autor: Cezary Rudziński

Jest to jeden z najcenniejszych i ostatni zabytek, wzniesiony w stylu ruskiej kijowskiej architektury sakralnej przełomu XI i XII wieku. A zachowało się ich w ukraińskiej stolicy zaledwie pięć. Pozostałe to albo odsłonięte fundamenty, albo „nowodieły”…

Poczytaj więcej o okolicy:

Odessa. Miasto powstałe dzięki... łapówce

Sewastopol. Nowe oblicze Miasta Chwały

Nowy Świat. Carską Ścieżką, śladami Golicyna

Sewastopol. Plac Nachimowa i Bulwar Nadmorski