Podoliniec
W związku z Koroną, czyli dzieje miasta
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Ale w tymże roku Podoliniec wrócił pod polskie panowanie na trzy i pół wieku. Został bowiem, wraz z kilkunastoma innymi miastami spiskimi oraz licznymi wsiami, zastawiony Władysławowi Jagielle za ogromną na owe czasy, nigdy nie spłaconą pożyczkę w kwocie 37 tys. kop szerokich groszy praskich, tj. około 7 ton czystego srebra. Na zamku w Starej Lubowli, która stała się nieformalną stolicą zastawionego Polsce Spiszu, rozpoczęło się panowanie polskich starostów. Jeden z nich, Stanisław Lubomirski, sprowadził w 1642 roku do Podolińca zakon pijarów. W roku następnym otworzyli oni kolegium, które szybko zasłynęło wysokim poziomem nauczania oraz nowatorskimi metodami.
Konarski, Dmochowski i inni
Najbardziej znanym jego wychowankiem, a następnie wykładowcą, był ks. Stanisław Konarski (1700-76), późniejszy współtwórca Komisji Edukacji Narodowej. W tutejszym zakonie rozpoczął on zresztą, w 1715 roku, nowicjat. Absolwentami podolinieckiego kolegium pijarów byli również m.in. dramatopisarz i poeta Franciszek Dmochowski i pierwszy dyrektor lwowskiego Ossolineum Franciszek Siarczyński. Podoliniec stał się również ważnym miejscem w dziejach polskiego teatru. Działał to bowiem, od 1658 r., teatr misteryjny. Kolegium w Podolińcu działało ponad 300 lat. Do naszych czasów dotrwały zarówno budynki z lat 1647-51: klasztor oraz kościół św. Stanisława. Jako ciekawostkę dodam, że w 1951 r. stalinowskie władze Czechosłowacji zorganizowały w byłym klasztorze obóz koncentracyjny dla słowackich zakonników.
Wielokulturowa społeczność
Wraz z I rozbiorem Polski, miasto wraz z całą zastawioną częścią słowackiego Spiszu, przeszło pod władzę Habsburgów. A ? to kolejna ciekawostka ? zamieszkane było przez społeczność wielokulturową. W XIX w żyło w nim wielu Niemców. Po I wojnie światowej stanowili oni ponad połowę mieszkańców. A nawet do końca II wojny światowej było ich tu od jednej czwartej, do niemal jednej trzeciej ogółu. Arystokracja i urzędnicy byli głównie węgierscy. Zmieniło się to dopiero po ostatniej wojnie. Niemców wysiedlono, Węgrzy ? nie było ich zresztą zbyt wielu, wyjechali do ojczyzny. Obecnie 94 proc. mieszkańców to Słowacy. Pozostali, widoczni zresztą w tym niewielkim miasteczku, to Romowie.
Dodaj komentarz