Lewocza
Na staromiejskim spiskim rynku

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Lewocza (Levoča)to perła architektury średniowiecznej, miasto na Spiszu, które przez kilka wieków było jego historyczną stolicą, centrum kulturalnym, administracyjnym i gospodarczym, obdarzonym licznymi przywilejami. Znajduje się na Słowacji, między Popradem a Preszowem.
Lewocza otoczona jest murami obronnymi. Do miasta wchodzi się przez bramy. Główną atrakcją jest rynek, otoczony bogato zdobionymi kamieniczkami z XIV i XV wieku. W centralnym miejscu dominuje gotycki kościół św. Jakuba z XIV wieku. Jego ciemne i tajemnicze wnętrze kryje wiele cennych pamiątek, w tym ołtarz główny wyrzeźbiony przez Mistrza Pawła z Lewoczy ? ucznia Wita Stwosza. To najwyższy gotycki ołtarz na świecie.
Kościół ten jest jednym z najcenniejszych zabytków Słowacji. Budowany był w latach 1330-70 a później rozbudowywany. We wnętrzu zachowało się 12 gotyckich i renesansowych ołtarzy, co jest ewenementem na skalę światową. Jednym z nich jest ołtarz Matki Boskiej Śnieżnej ufundowany przez czterech braci Jagiellonów, którzy spotkali się w Lewoczy na tajnej naradzie. Każdy z ołtarzy ma swoją historię. Przez długi czas kościół był w rękach ewangelików, od 1710 r. ponownie katolików. W kościele tym nie wolno fotografować.
Pośrodku średniowiecznego rynku (Námestie Majstra Pavla) stoi dawna, XV- wieczna szkoła miejska. Obok był dom handlowy z pracowniami złotniczymi i miejską zbrojownią. Budynki zostały złączone w XIX w. Najładniejszą z budowli stojących na środku rynku jest ratusz z XV w. Przebudowano go po pożarze w XVI w, a w XIX w. otrzymał dzisiejszy neorenesansowy wygląd. Obecnie jest tu Muzeum Spiskie. Północna wieża przylegająca do ratusza została zbudowana w latach 1656 -61 jako dzwonnica. W 1768 r. przebudowano ją w stylu barokowym i złączono z ratuszem.
Przy rogu budynku, stoi tzw. Klatka Hańby ? kuta z żelaza. Ustawiona była przez protestantów, by służyć jako pręgierz dla występnych niewiast… Ostatnią budowlą w środkowej części rynku jest przysadzisty, kolorowy kościół ewangelicki z klasycystyczną kopułą, wzniesiony na początku XIX wieku.
Wokół rynku stoją gotyckie, renesansowe i barokowe piękne kamienice. Jest ich tu ponad 50. Na uwagę zasługuje kamienica Thurzonów z renesansową attyką i czerwonym napisem sgrafitto z 1903 r. Ciekawe są też domy Mistrza Pawła, dawna drukarnia Brewera, Gašpara Haina z końca XVII wieku z piękną polichromią i wiele innych. Przy Bramie Polskiej stoi kościół Królowej Aniołów i stary klasztor, a przy Bramie Koszyckiej kościół św. Ducha i klasztor franciszkanów.
Pięknie jest w rynku i w bliskiej jego okolicy. Gorzej wygląda na bocznych uliczkach. Gromadzą się tu mieszkańcy miasta narodowości romskiej, a stanowią oni aż 20 proc.
Warto wiedzieć
* Raz do roku Lewoczę ogarnia gorączka. Przed pierwszą sobotą lipca, przybywa do miasta ok. 250 tys. osób biorących udział w największej na Słowacji pielgrzymce maryjnej, której celem jest kościół na Mariańskiej Górze ? świętym wzgórzu leżącym ponad miastem. Ten pątniczy kościół został wystawiony na początku XX wieku w stylu neogotyckim. Kaplica dla pielgrzymów istniała tu od bardzo dawna, bo co najmniej od 1311 r.
* To miejsce odwiedził Jan Paweł II. 26 stycznia 1984 r. kościół został przez papieża podniesiony do rangi bazyliki mniejszej. 3 lipca 1985 r. Jan Paweł II odprawił tu mszę z udziałem ponad 600 tysięcy wiernych.
Dodaj komentarz