Uście Gorlickie wcześniej nazywane Uściem Ruskim, jest dużą miejscowością sprawiająca wrażenie miasteczka. Leży u zbiegu rzek Ropy i Zdyni i prawdopodobnie stąd wywodzi się nazwa ?Uście? (ujście). Drugi człon jej nazwy zmieniono w 1952 roku po wysiedleniu Łemków w akcji ?Wisła?

Osada została założona na dobrach Gładyszów w drugiej połowie XIV wieku, na trakcie handlowym z Biecza i Gorlic do Bardejowa. Została lokowana  na prawie wołoskim. Pod koniec XVI wieku Uście wraz z okolicznymi wsiami przeszło na własność rodu Tarłów, którzy bardzo przyczynili się do rozwoju Uścia oraz wsi sąsiednich m. in. Kwiatonia. W następnych latach wieś przechodziła w ręce kolejnych dziedziców.

W czasach pokoju

W XVII i XVIII wieku działali tu wiejscy rzemieślnicy. Było sporo kowali, ślusarzy, stelmachów, sukienników i płócienników, w okolicy rozwinęło się też hutnictwo. W XIX wieku Uście należało do rodziny Trzecieskich, a następnie do Magdaleny Miłkowskiej i jej rodziny. Za jej sprawą wybudowano nową, bitą drogę z Ropy przez Uście i Wysową do Bardejowa.  Powstały składy handlowe, tartak i młyn. Rozwinęło się furmaństwo.

Dwie wojny, wiele tragedii

Podczas I wojny wieś znalazła się przy linii frontu. Stacjonowały tu wojska austro-węgierskie i znajdował się lazaret. Zmarłych chowano na istniejącym do dziś cmentarzu wojskowym. Wieś była wielonarodowościowa. W okresie międzywojennym Łemkowie stanowili zdecydowaną większość, mieszkali tu też Polacy i Żydzi. Po II wojnie część łemkowskich mieszkańców przesiedlono do ZSRR. Tych, którzy zostali, wysiedlono w ramach akcji ?Wisła?.  Powrócili w dużej liczbie w 1956 roku. W centrum wsi  stoi kamienny, wysoki pomnik poświęcony Łemkom poległym w czasie II wojny światowej. Odsłonięto go 22 lipca 1963 roku. Przy tej samej ulicy jest kamienna kapliczka ze spadzistym dachem, krytym blachą. Wewnątrz są ładne ikony.

Kościół ponad starą cerkwią

W 2000 roku zbudowano kościół rzymskokatolicki  p.w. Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Znajduje się on zaraz za cerkwią (o niej napiszę osobno). Z daleka widoczna jest biała i smukła wieża. Kościół jest jednonawowy i skromnie urządzony wewnątrz. Na ścianie wisi płaskorzeźba przedstawiająca Jana Pawła II ? dar parafian w 25 rocznicę pontyfikatu.

Warto wiedzieć

* W północnej części miejscowości, przy drodze do Gorlic znajdziemy cofkę Jeziora Klimkówka. Ładne to miejsce, kiedy w jeziorze jest dużo wody.
* Przez Uście Gorlickie prowadzi kilka szlaków turystycznych i rowerowych. Jest tu bardzo dobra komunikacja autobusowa na trasie Gorlice-Wysowa.

Przeczytaj także...

Beskid Niski. Łemkowskie nazwy na tablicach

Autorka: Anna Ochremiak

W listopadzie 2011 roku mieszkańcy ośmiu wsi w gminie Uście Gorlickie zadecydowali o ustawieniu dwujęzycznych tablic. We wsi Regietów "za" głosowali wszyscy mieszkańcy, tak Łemkowie jak Polacy. Tablice stanęły w końcu września 2012 r.

Klimkówka. Kościół nad zalewem

Autorka: Barbara Górecka

Postanowiono wybudować kopię zniszczonej cerkwi na przełęczy nad zalewem. Z braku środków nie udało się odtworzyć jej wiernie. Zrezygnowano z odtworzenia wszystkich kopuł. Dziś jest to nadal kościół rzymskokatolicki.

Wysowa. Jak wieś stała się uzdrowiskiem

Autorka: Barbara Górecka

Od 1760 roku właścicielem był Maciej Lanckoroński. To on odkrył zdrowotne właściwości tutejszych wód. Zbudowano więc pierwsze „łazienki”. Linia kolejowa do Grybowa i Gorlic oraz dobra droga jezdna do Wysowej, ułatwiały dojazd kuracjuszom.