Nieborów
Barokowy pałac co oparł się burzom
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wiele jest w Polsce barokowych dworów i pałaców ? rezydencji w tym stylu zachowało się u nas najwięcej. Ale ten w miejscowości Nieborów w pobliżu Łowicza zasługuje na szczególną uwagę. Choćby dlatego, że ostatnią wojnę przetrwał bez strat.
Pałac zbudował w ostatnich latach XVII wieku Tylman z Gameren, jeden z najwybitniejszych architektów działających na terenie Rzeczypospolitej w tamtych czasach. Wzniósł go dla arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski, kardynała Michała Radziejowskiego.
Komplet do Arkadii
Powstała budowla okazała, piętrowa, przykryta łamanym dachem, z dwiema wieżami zwieńczonymi hełmami po bokach. Po śmierci kardynała zamek przechodził z rąk do rąk przez wiele dekad, trudno wymienić wszystkich właścicieli. Sytuacja zmieniła się, gdy w 1774 r. dobra nieborowskie objął książę Michał Hieronim Radziwiłł. Dla niego to warszawski architekt Szymon Bogumił Zug, również jeden z wybitniejszych budowniczych swojej epoki, zaprojektował ogród w stylu francuskim (regularny) i przebudował część reprezentacyjnych wnętrz w stylu klasycystycznym. Bryła pozostała w zasadzie bez zmian. Ordynat zgromadził w nieborowskim pałacu kolekcję obrazów znanych malarzy europejskich, kilkanaście tysięcy rycin, kolekcję starodruków, srebra, porcelanę, tkaniny?. W tym samym czasie jego żona Helena z Przeździeckich, założyła w pobliżu ogród romantyczny, który nazwała Arkadią.
Konspiracja i polityka
Nieborowskie dobra pozostawały w rodzinie Radziwiłłów do 1945 roku, choć kolejni jej przedstawiciele gospodarowali tu ze zmiennym szczęściem. Na uwagę zasługuje postać ostatniego właściciela Janusza Radziwiłła, ważnego działacza politycznego dwudziestolecia międzywojennego. Stworzył on w Nieborowie podwarszawską rezydencję, odwiedzaną przez znanych polityków i artystów, a w czasie okupacji prowadził działalność konspiracyjną. W 1945 r. Rosjanie aresztowali większość członków rodziny i wywieźli ich do Krasnogorska. Tam zmarła małżonka Janusza, Anna z Lubomirskich. Radziwiłłowie nieborowscy powrócili z zesłania w 1947 r. ale ich dobra były już znacjonalizowane. Szczęśliwie dyrektorowi Muzeum Narodowego w Warszawie Stanisławowi Lorentzowi udało się natychmiast stworzyć z Nieborowa i Arkadii oddział tej placówki, co uchroniło pałac przed dewastacją a wyposażenie wnętrz i zgromadzone w nich kolekcje przed rozkradzeniem. I można je oglądać także dziś.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz