Włodzimierz nad Klaźmą
Białokamienne cerkwie i sobory

Najcenniejszymi zabytkami sakralnymi miasta są dwa sobory stojące na wysokiej skarpie rzeki: Dmitriewski i Uspieński. Oba zbudowano w XII wieku, ale tylko Dmitriewski pozostał w pierwotnym kształcie.
fot: Cezary Rudziński
Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
Między tym soborem, a główną świątynią Włodzimierza ? Uspieńskim soborem katedralnym stoi, frontem do rzeki, klasycystyczny budynek z XVIII w. nazywany tu ?Pałaty?. W przeszłości były w nim gubernialne kancelarie, sąd okręgowy i pierwsza tutejsza drukarnia.
  • Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
  • Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
  • Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
  • Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
  • Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
  • Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
  • Włodzimierz nad Klaźmą. Białokamienne cerkwie i sobory
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Sobór Uspieński

Sobór Uspienski powstał nieco wcześniej niż Dmitriewski, gdyż jego dwuletnią (!) budowę zakończono w roku 1160. Zbudowany na planie kwadratu z wysuniętą na schód apsydą, początkowo miał tylko jedną, centralną kopułę na okrągłej, bębnowatej wieży. W trakcie odbudowy po pożarze w 1185 roku dodano mu jeszcze cztery, sharmonizowane z całością. Podobnie jak sobór Dmitriewski ma on trzyczęściowe fasady, ale już nie tak bogato zdobione. W soborze tym pochowano ks. Andreja Bogolubskiego, jego brata Wsiewołoda III, bratanka Georgija Wsiewołodowicza poległego w 1238 roku w bitwie z najeźdźcami mongoło-tatarskimi oraz innych członków rodziny książęcej. A także wybitnego średniowiecznego pisarza Starej Rusi Serapiona Włodzimierskiego. Skarbem tego soboru była jedna z najsłynniejszych ikon ruskich, przywieziona z Bizancjum i ?słynąca cudami? Matki Bożej Włodzimierskiej. Obecnie przechowywana w cerkwi Nikoły w Tołmaczach, przy Galerii Trietiakowskiej w Moskwie.

Freski Rublowa za zasłonami

W soborze tym zachowały się cenne freski, część z nich namalował słynny ich twórca Andrej Rublow. Niestety, niemal całe wnętrze znajduje się obecnie w remoncie. Ikonostas, ikony, ściany i stropy osłonięte są zasłonami. Co nie przeszkadza służbie cerkiewnej domagać się kupienia biletu ?za oglądanie?. W 1810 roku od północnej strony soboru, a więc od głównej ulicy miasta, zbudowano klasycystyczną dzwonnicę z wysoką pozłacaną iglicą i kaplicą św. Georgija (Jerzego). Powstała ona na miejscu starszej rozbitej przez piorun. Ten kompleks architektoniczny otacza park na nadklaźmianskiej skarpie. Stoi brązowy w nim pomnik ks. Włodzimierza na koniu.

Pozostałe zabytki sakralne

Z zabytków sakralnych w mieście zachował się także drugi sobór, Uspieński (Zaśnięcia Matki Bożej), z XVI w. ? pozostałość po zniszczonym przez komunistów żeńskim klasztorze Kniahini stojącym dwie przecznice na północ od głównej ulicy miasta. Klasztor ten jest ponownie czynny od 1993 roku. W dawnej cerkwi Troickiej (św. Trójcy) zbudowanej w XX w. z czerwonej cegły, mieści się obecnie muzeum gusiewskich kryształów, haftów oraz szkatułek malowanych przez artystów Mstery. Cerkiew ta stoi po prawej strony wjazdu do starej części miasta od strony Moskwy, między XX ? wiecznym Teatrem Dramatycznym i zabytkową Złotą Bramą ? pozostałością po średniowiecznych obwarowaniach. Ma ona metrykę od 1164 r., ale jej średniowieczny wygląd ? była pięknym przykładem architektury wojenno?inżynieryjnej ? został w istotny sposób zmieniony przez przebudowę i dobudowy dokonane w XVIII w. Jak wyglądała w przeszłości, z niewielką cerkwią Położenija Riz Bogomateri (Złożenia Szat Matki Bożej) na szczycie, można zobaczyć na rysunku w muzeum. Była głównym wjazdem do miasta, z dębową, okutą pozłacaną miedzią bramą. Obecnie stoi pośrodku ronda, znajduje się w niej ekspozycja historyczna.

Co zburzyli bolszewiccy barbarzyńcy?

Bolszewicy zburzyli, głównie w latach 1929-1930, chociaż także pod rządami Nikity Chruszczowa w 1970 r., prawie wszystkie cerkwie z XVII-XVII wieku, m.in. Nikołozłatowratską (św. Mikołaja Złotobramnego), Piatnicką (św.Parakiewy), Bogosłowską (św.Jana Teologa), Swiatych żen Mironosic (św. Niewiast Niosących Wonności), Sergiejewską (św. Sergiusza), Borysoglebską (św. św. Borysa i Gleba), Kazańską (Kazańskiej Ikony Matki Bożej) i Ilińską (św. Eliasza). Ale także jeden z najstarszych i najcenniejszych staroruskich klasztorów z metryką od XII wieku, Bogorodice-Rożdiestwieński (Narodzenia Matki Bożej) wraz ze znajdującą się na jego terenie cerkwią pod tym samym wezwaniem. To w niej w 1263 roku pochowano Aleksandra Newskiego. Trwa co prawda odbudowa tego klasztoru, który ponownie jest czynny, ale straty, jakie poniósł są nie do odrobienia. W 2004 roku na miejscu zburzonego soboru zbudowano nową cerkiew, ale w stylu późniejszej architektury włodzimiersko-suzdalskiej. Odbudowano natomiast dzwonnicę, powstały pomieszczenia dla mnichów.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 16 stycznia 2014; Aktualizacja 20 stycznia 2014;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij