Włodzimierz nad Klaźmą
Białokamienne cerkwie i sobory

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Współczesny, niespełna 350-tysięczny Włodzimierz nad Klaźmą jest mało ciekawym miastem obwodowym (wojewódzkim) położonym nad płynąca niżej rzeką, dopływem Oki, a centrum między nią i rzeczką Lebed? (Łabądź).
Jego zabytkowa, historyczna część to chyba niewiele ponad kilometrowej długości i sporo węższy fragment wzdłuż głównej ulicy Wielkiej Moskiewskiej (zmienia ona wcześniej i później nazwy), przy której, nieco w głębi po jej północnej stronie stoi Centralne Więzienie ? Władimirskij Centrał. Najcenniejszymi zabytkami sakralnymi miasta są dwa sobory stojące na wysokiej skarpie rzeki, między nią i Lebiedziem przy i w pobliżu placu Soborowego. Oba zbudowano w XII wieku, z tym, że tylko Dmitriewski (1194-97) pozostał w pierwotnym kształcie. Dobudowane później galeryjki usunięto w trakcie rewaloryzacji.
Sobór Dmitriewski
Była to świątynia pałacowa wielkiego księcia Wsiewołoda III poświęcona jego patronowi, św. Dymitrowi Sołuńskiemu. Zbudowana na planie kwadratu, z trzyczęściowymi fasadami na wszystkie strony świata i centralną okrągłą wieżą zakończoną złoconą płaską kopułą z dużym ażurowym krzyżem, słusznie uchodzi za najpiękniejszą staroruską świątynię zachowaną do naszych czasów. Trzy jej fasady są płaskie, czwarta składa się z trzech półokrągłych części. Oglądam ją po raz trzeci w ciągu blisko 40 lat i znowu nie mogę oderwać wzroku od jej dostojnych kształtów. Tym bardziej, że jest niedawno po rewaloryzacji i lśni pełnią blasku. Jej wieża i ściany pokryte są białym wapieniem, przepięknie rzeźbionym przez mistrzów ruskich i greckich przed ponad 8 wiekami.
Arcydzieło staroruskiej architektury
We wspaniałych dekoracjach architektonicznych są głębokie płaskorzeźby świętych, centaurów, lwów, borsuków oraz wymyślne sploty o tematyce roślinnej. W centralnej części trzech fasad znajduje się powtórzona scena z biblijnym królem Dawidem. Symbolizującym w sztuce średniowiecznej piękno i harmonię świata. Nad lewym oknem ściany północnej przedstawiony został książę Wsiewołod na tronie w otoczeniu synów. To tylko przykłady najważniejszych i najpiękniejszych kamiennych dekoracji tej niepowtarzalnej świątyni. W jej wnętrzu jest muzeum sztuki cerkiewnej i zabytkowych kamiennych elementów dekoracyjnych.
Pałaty
Między tym soborem, a główną świątynią Włodzimierza ? Uspieńskim (Zaśnięcia NMP) soborem katedralnym stoi, frontem do rzeki, klasycystyczny budynek z XVIII w. nazywany tu ?Pałaty? (Izby ew. Sale). W przeszłości były w nim gubernialne kancelarie, sąd okręgowy i pierwsza tutejsza drukarnia. To w nim sądzono orechowo-zujewskich tkaczy, uczestników słynnego w dziejach rosyjskiego ruchu robotniczego strajku w fabryce Morozowa.
Dodaj komentarz