Ołomuniec
Ciekawe dzieje orloja
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na północnej fasadzie ratusza w Ołomuńcu (Olomouc) znajduje się słynny zegar astronomiczny Orloj. Zbudowany został prawdopodobnie w tym samym czasie co jeszcze bardziej popularny i bogatszy w wystroju zegar, znajdujący się na ścianie wieży ratusza staromiejskiego w Pradze.
Ołomuniecki Orloj istniał już w XV wieku, gdyż w 1474 r. wybudowano dla niego niszę z ostrołukowym sklepieniem. Ale w sposób niepodważalny potwierdza to dopiero pisana wzmianka z roku 1519. Początkowo gotycki, przechodził on przeobrażenia renesansowe, barokowe, neogotyckie i? socrealistyczne. To również ciekawa historia.
Pierwsza odsłona
Wiadomo, że po raz pierwszy był on odnawiany i został ulepszony w latach 1570-1575. Część zegarmistrzowska przez miejscowego mistrza Hansa Pohla, zaś astronomiczna przez profesora Uniwersytetu Wiedeńskiego Paula Fabriciusa. Dodał on nowe astrolabium ze sferograficzną projekcją nieba widzianego z? bieguna południowego. Według opisu z roku 1661 ten zegar astronomiczny przedstawiał całościowe wyobrażenie średniowiecznej koncepcji kosmosu i świata. W drewnianej konstrukcji z trzema wieżyczkami były ruchome figurki o tematyce religijnej i świeckiej połączone mechanizmem muzycznym.
Z Marią Teresą w centrum
W latach 1747-1764 zegar ?zbarokizowano?. Gotycką kompozycję wspomniany już Johan Christoph Handke uzupełnił swoimi, nowymi freskami. Pośrodku zegara namalował cesarzową Marię Teresę. Poniżej dwie postacie: malarza i zegarmistrza. Nad władczynią zaś Apolla z Muzą i Pegazem symbolizującymi twórczość, a powyżej jeszcze symbole matematyki i astronomii. Na bocznych stronach zegara umieścił personifikację 7 sztuk wyzwolonych.
Dla ludu pracującego miast i wsi
W 1898 r. zegar przebudowano w stylu neogotyckim, a w 1926 r. odnowił go Jan Kőhler (1873-1941). W latach II wojny światowej zegar wraz z galeryjką wieżową oraz rzeźbą chłopca z delfinem uległ uszkodzeniu. Został więc po wojnie, w roku 1955, ponownie zrekonstruowany w obowiązującym wówczas stylu socrealizmu. Na szczęście przez wybitnego czeskiego artystę malarza i grafika, prof. Karela Svolinsky?ego (1896-1986). W górnej części zegarowej wnęki zaprojektował on, wykonaną z mozaiki, tradycyjną czeską procesję konną ? ?Pochód królów?. Na bocznych ścianach umieścił medaliony przedstawiające pracę ludzi charakterystyczną dla poszczególnych miesięcy w roku. Zaś na dole przedstawicieli ?ludu pracującego miast i wsi?
Warto wiedzieć
Zegar cieszy się ogromnym zainteresowaniem, gdyż wraz z jego biciem o pełnych godzinach, w okienkach pojawiają się, i przesuwają postacie ludzkie.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz