Ostredok
Cmentarz ofiar gór na Stodolkach
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Droga zaczyna się w przysiółku Jasnej ? Biela Púť. Przy szosie zauważymy kamienny obelisk. Takich obelisków jest kilka na trasie i szczerze mówiąc nie bardzo wiem, co one symbolizują. Na niewielkim wzniesieniu nad szosą ustawiony jest krzyż.
Szlak oznakowany tu jest kolorem żółtym. Droga wznosi się początkowo dość stromo. Z pierwszej polany rozciąga się panorama na całe Niżne Tatry. Z prawej biegnie Demianowska dolina (Demänowská dolina), a z lewej dolina pod Repiskami. Nasza droga wprowadza w las. Tu na szczycie Ostredok (1167 m) postawiony jest obelisk poświęcony nieznanym żołnierzom. Obok stoi wielkich rozmiarów pomnik z wykutymi w kamieniu scenami z walk w czasie Słowackiego Powstania Narodowego, upamiętniający śmierć Jana Švermy, bohatera narodu słowackiego. Stąd droga troszkę się obniża do małej przełączki a następnie zaczyna się powoli wznosić na szczyt Stodolky (1208 m). Pod szczytem usytuowany jest symboliczny cmentarz ofiar Niżnych Tatr.
Żal matki…
W początkach ubiegłego wieku zaczęła się rozwijać w tym terenie turystyka piesza i narciarska. Zdarzały się też tragiczne wypadki. W 1936 r. Alojz Lutonsky, sekretarz klubu czechosłowackich turystów złożył wniosek by utworzyć symboliczny cmentarz ofiar gór. 29 września 1954 r. w miejscu zwanym Stodolky nad Ostredokiem umieszczono pamiątkową płytę. Później ustawiono tu współczesną rzeźbę autorstwa Alojza Gromu symbolizującą ?żal matki po stracie dziecka?.
W 1999 r. w klubie seniorów horskiej služby (horská záchranná služba to odpowiednik naszego GOPR) Niżne Tatry ? północ utworzono grupę, która zaczęła opracowywać projekt symbolicznego cmentarza. Pozwolenie uzyskano 20 lipca 2006 r. po wyborach lokalnych i 22 maja 2007 r. rozpoczęto budowę. Zakończono ją w listopadzie 2008 r. W nowo postawionej kaplicy umieszczono 143 tabliczki z nazwiskami ofiar Niżnych Tatr. Monumentalny drewniany krzyż wykonał rzeźbiarz Emil Halaj. Słowacki znak ? Pavol Mlynar a dzwon odlał Wiliam Šoltes. Symboliczny cmentarz Stodolky to wyjątkowe miejsce, gdzie możemy porozmyślać o symbiozie człowieka i przyrody.
Kiedy odwiedzicie symboliczny cmentarz nad Ostredokiem,
połóżcie pod krzyżem kwiat lub gałązkę. Postójcie.
Oddajcie hołd miłośnikom gór, którzy zostali w nich na zawsze.
Ing.Mgr.Ivan Šimko
W dół, do jaskini
Spod cmentarza jeszcze jakiś czas wznosimy się w górę. Na szczycie jest polana widokowa na Repiska, doliny Radovą i Siną. Teraz zaczyna się dość długie zejście dobrze wytyczonym leśnym szlakiem. Ścieżka prowadzi zakosami. Co jakiś czas mijamy ciekawe formy skalne. Trasa ma swój koniec pod Demianowską Jaskinią Wolności (Demänovská jaskyňa Slobody).
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- film autorki z wycieczki na symboliczny cmentarz nad Ostredokiem
- Park Narodowy Niżne Tatry (Národný park Nízke Tatry)
Komentarze: 4
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Ja tylko dodam, że od 1936 roku istnieje Symboliczny Cmentarz Ofiar Gór pod Osterwą w Tatrach Po słowacku lokalizację wskazują trochę inaczej, to: Symbolický cintorín pri Popradskom plese. Znajduje się na wysokości 1523 m w Dolinie Złomisk, rzeczywiście nad Popradzkim Stawem. Postawiono go „Martwym na pamiątkę, żywym ku przestrodze”. Po słowacku brzmi to jeszcze dosadniej: ?Mŕtvym na pamiatku, živým pre výstrahu”.
To tak dla przypomnienia na przykład tym, którzy bezrozumnie pchają się teraz w Tatry, myśląc, że to jeszcze lato.
Symbolicznych cmentarzy w górach jest o wiele więcej.
W Żiarskiej dolinie w Tatrach Zachodnich, we Vratnej w Małej Fatrze, pod Śnieżką w Karkonoszach…
Jeden z nowszych Symbolicznych Cmentarzy został stworzony przy kaplicy na „Wiktorówkach” ( Rusinowa Polana)
Ale o nich…w swoim czasie.
Na Wiktorówkach też? To chyba rzeczywiście niedawno. Co to znaczy niedawno? Nie wiedziałem. Znam, po naszej stronie tylko cmentarz w Karkonoszach, chyba w śnieznych kotłach? Ten jakoś mi umknął. Musi być naprawdę od niedawna.
Dokładnej daty powstania tego symbolicznego miejsca i umieszczenia pierwszej tablicy nie znam. Być może był to rok 2005 ? W 2007 r umieszczaliśmy tam tablicę pamiątkową dla kolegi, który zginął na MSW i wtedy było już kilkanaście tablic. Dziś jest ich o wiele więcej…
Ten symboliczny cmentarz nie jest „reklamowany” i dlatego może niezauważalny. Inna też jego „lokalizacja”. Tablice umieszczane są na kamiennym murze otaczającym kaplicę. Opiekują się nimi ojcowie dominikanie pełniący służbę na Wiktorówkach.
Jeśli chodzi o cmentarz w Karkonoszach, to znajduje się on w Kotle Łomniczki między schroniskiem Nad Małą Łomniczką a Przełęczą pod Śnieżką i został stworzony w 1985 r. Do tego cmentarza nie ma dojścia w zimie bo ten szlak jest zamknięty ze względu na teren lawinowy.
Karkonoski cmentarz jest obecnie dość kontrowersyjny…Napis jak Pod Ostervą – „martwym ku pamięci, żywym ku przestrodze” a zaczęto tam umieszczać tablice upamiętniające nie tylko ofiary gór ale i różnych „działaczy”, którzy nie zginęli w górach. Tym sposobem zaczyna tam się tworzyć „aleja zasłużonych”…