Abruzja
Miszmasz spod Wielkiego Kamienia
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Abruzja, Abruzzo vel Abruzzi to włoski region administracyjny ze stolicą w liczącym 69 tys. mieszkańców mieście L?Aquila, wklęśnięty pomiędzy Mare Adriatico a Appennino Centrale.
Skompletowany jest z czterech prowincji, a to L’Aquila i Chieti, Pescara i Teramo. Geograficznie może być kwalifikowany do Italii Centralnej, podczas gdy historycznie, kulturowo i językowo stanowi fragment Włoch Południowych (Italia Meridionale). Skorelowane jest to rzecz jasna z wielowiekową polityczną przynależnością tych ziem do Regno di Napoli. W jego granicach była Abruzja wraz z sąsiednią Molizją tudzież kawałkami Lacjum obszarem najdalej wyeksponowanym ku północy. Ze swym wspomnianym południowym sąsiadem, także zawiadywanym z miasta relatywnie niewielkiego, bo z Campobasso, 49 tysięcy, nb. podobnie ukrytego w górzystym interiorze. Miała zresztą Abruzja, wedle włoskiej konstytucji z 1948 roku, stworzyć po wojnie jeden region o nazwie Abruzzi e Molise. Dzisiejsza Abruzja to ekonomicznie najzamożniejsza część włoskiego Meridione (Bassa Italia, Sud Italia, Suditalia). Jest obecnie także drugim po autonomicznym Trentino-Alto Adige regionem Włoch z najwyższym odsetkiem ekonomicznych inwestycji brutto.
Rybie miasto
Największa gmina Regione Abruzzo to jednak nie jej nominalna stolica lecz miasto Pescara. Liczy ono bowiem 119 tysięcy, czyli bez mała dwa razy tyle co L?Aquila, będąc nadto sercem obszaru miejskiego o ponad 250 tysiącach w sześciu sąsiednich komunach, oddziałującego z kolei na tereny zamieszkane przez łącznie jakieś 420 tysięcy (Area di Influenza). Pescara pełni tedy rolę faktycznej współstolicy Abruzji wraz z Akwilą stanowiąc siedzibę różnych publicznych instytucji onego szczebla.
Miasto usytuowane jest na wschodnim wybrzeżu Półwyspu Apenińskiego, mniej więcej w połowie włoskiego buta, nieco powyżej przeciwległego Rzymu. Siedzi na costa adriatica, wzdłuż niej rozciągnięte z północo-zachodu na południo-wschód i w formie litery T przecięte na dwie z grubsza równe części oddającą tutaj swe wody Adriatykowi rzeką Aterno-Pescara. Chlubi się metryką bardzo antyczną, ale jego początki niemal toną w mrokach przeszłości. Od plus minus roku tysięcznego rzeka Aternum poczęła być określana mianem Piscarius, tym samym więc nadrzeczna osada zmieniła je na Piscaria, która najprawdopodobniej nawiązuje oczywiście do ryb (choć jest też teoria wywodząca je ze słowa oskijsko-umbryjskiego na oznaczenie skały).
W aktualnym kształcie administracyjnym miasto funkcjonuje dopiero od międzywojnia. Dekretem z 1927 roku, przede wszystkim dla szybkiego przyrostu liczby mieszkańców, dokonano wonczas fuzji dwóch dotąd formalnie osobnych gmin, tj. pierwotnej właściwej Pescary na południe od rzeki oraz Castellammare Adriatico na przeciwnym jej brzegu. Zarazem awansowało ono na stolicę nowo powołanej homonimicznej prowincji. Ówczesne plany zakładały rozbudowę miasta jako ważnego centrum industrialnego oraz zastąpienie przez Pescarę niekorzystnie w głębi lądu z dala od morza ulokowanej Akwili w charakterze stolicy Abruzji.
Włoskie Zaleszczyki?
Pescara to jeden z punktów na trasie słynnej ucieczki najwyższych włoskich władz państwowych przed Niemcami po Armistizio di Cassibile 1943. Z Rzymu ewakuował się wtedy król z rodziną oraz członkowie rządu Pietro Badoglio. Hitler nakazał bowiem schwytanie całej tej jak to określał zdradzieckiej bandy, hołoty, szajki, zgrai (zwł. następcy tronu, księcia Humberta, mającego opinię szczególnie nieprzychylnego faszyzmowi, m.in. za sprawą swej belgijskiej żony). Po rzeczonym tzw. krótkim rozejmie z Anglosasami, zawartym 3 września 1943 roku, ogłoszonym 8 września o godz. 18.30 na falach Radio Algeri przez generała Dwighta Eisenhowera, dowódcę alianckich sił zbrojnych w rejonie Morza Śródziemnego, a potwierdzonym 19.42 przez marszałka Pietro Badoglio (45 Giorni di Badoglio) przed mikrofonami EIAR, rząd włoski z trudem i w ostatniej chwili opuścił Rzym 9 września o godz. 5.10 udając się do Pescary.
Dodaj komentarz