Mediolan
Kwintesencja włoskiej Północy
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jako naturalny zbieg handlowych traktów z Genui i Wenecji, nadto miasto obficie karmione przez lombardzką wieś, już wonczas kwalifikującą się do najzamożniejszych na świecie, dodatkowo ogromnie skorzystał na otwarciu koło 1270 roku nowej przełęczy alpejskiej, Passo del San Gottardo, która odprowadzała doń ważki fragment towarowej wymiany ze światem niemieckim. Mediolan miał już wtedy gospodarkę typowo miejską, mocno i coraz mocniej zróżnicowaną, o wyższym niż gdzie indziej, np. we Florencji, stopniu poliwalencji i dyferencjacji rzemieślniczej. Lombardia i Padania rozbłysły onego czasu gwiazdami pnących się wprost ku niebu przewspaniałych chrześcijańskich katedr wznoszonych z potrzeby ducha i z ekscytująco żarliwej średniowiecznej religijności.
Klucz do Włoch
Jedenastego maja 1395 roku Niebieski Zaskroniec w osobie Giana Galeazza Visconti (1351-1402), oficjalnie transformował mediolańską signorię w księstwo (Ducato di Milano). Granice mediolańskiego państwa, formalnie komponentu SRI (HRR), a faktycznie niezależnego, rzecz jasna często ulegały zmianom, obejmując w różnych periodach prawie całą dzisiejszą Lombardię plus jej przyległości (m.in. Novara, Asti, Alessandria, Piacenza, Parma, Vicenza, Verona, Brescia, Bergamo). Urosło ono wnet do pierwszego państwa włoskiej Północy tudzież jedynego z tych stron mogącego aspirować do dyrygowania całemu Półwyspowi.
W latach 1450-1535 władał Mediolanem arystokratyczny ród Sforza. Pod jego rządami miasto jawiło się nie tylko jako jedna z pryncypalnych w Europie aren handlowo-wytwórczych ale także jako wielkie ognisko renesansowej kultury i sztuki (Bramante, Leonardo da Vinci). Pretensje dynastyczne królów francuskich z jednej strony do Regno di Napoli zaś z drugiej do Ducato di Milano, dwóch kluczy do włoskiego świata, tkwiły u bezpośrednich przyczyn serii długotrwałych konfliktów zbrojnych w latach 1494-1559, zwanych wojnami włoskimi lub rzadziej wojnami renesansowymi i angażujących wszystkie sąsiednie potęgi polityczne. Z walki Francji i Hiszpanii o panowanie nad Mediolanem zwycięsko wyszła ta druga.
Finalnie po bezpotomnym zgonie w Vigevano dnia 24 października 1535 roku Francesca II Sforzy, dziewiątego i ostatniego suwerennego diuka Mediolanu, księstwo zajął Karol V Habsburg, król hiszpański i cesarz rzymsko-niemiecki, co zainicjowało dominację hiszpańską trwającą po XVIII wiek. Z racji położenia Mediolanowi i Lombardii przypadło wyjątkowe miejsce wśród hiszpańskich posiadłości we Włoszech. Jako ogniwo w politycznym systemie Habsburgów pozwalały one bowiem na szybką komunikację między subordynowanymi im krajami Śródziemnomorza i Europy Środkowej. Sama zaś Hiszpania, panująca od XVI wieku nad Włochami przy pomocy różnych wicekrólów i gubernatorów osadzonych w Mediolanie, Neapolu i Palermo, a także mająca ścisłe powiązania z Papiestwem dominującym nad dalszymi połaciami Półwyspu Apenińskiego, sprawowała w rzeczywistości coś w rodzaju protekcji nad bez mała kompletem państw włoskich, teraz jej satelitami. Szczególnie nad Genuą i Florencją, będąc jednym słowem arbitrem politycznego życia Italii. Z kolei przez Włochów, przeszłych humanistyczną szkołę renesansu, Hiszpanie, ze swą katolicką ortodoksją ukształtowaną w toku zmagań z Maurami na Półwyspie Iberyjskim a stale odnawianą walkami z nimi w Afryce Północnej oraz podbojami za Oceanem, postrzegani byli jako nieokrzesani pastuchowie z dalekiej Kastylii.
Nie bali się Austriaków
Rezultatem wojny o sukcesję hiszpańską Mediolan wraz z niektórymi innymi ziemiami włoskimi przeszedł w gestię Domu Habsburgów (1714 r.). Ducato di Milano i Ducato di Mantova, razem Ducato di Milano e Mantova, tworzyły tam tzw. Lombardię Austriacką. Usytuowanie Mediolanu i Lombardii w ramach Monarchii wykazywało analogie do Niderlandów Austriackich (Belgium Austriacum 1714-1797). W obu przypadkach geograficznie odseparowane od głównego członu domen rakuskich były to ziemie o bardzo starych i utrwalonych tradycjach historycznych, o własnych, wyżej od niemieckiego ukształtowanych językach. Wreszcie lokowały się one od dziedzin środkowoeuropejskich nieporównywalnie wyżej gospodarczo. Pełna tegoż świadomość, spuścizna kulturowa dumna a wspaniała, na dobitkę połączona z siłą ekonomiczną powodowały, iż Lombardczycy w żadnym stopniu nie czuli się wtedy zagrożeni jakąkolwiek dominacją austriacką (tym żywsza więc będzie ich reakcja na próby faktycznego podporządkowania Lombardii w dobie Józefa II oraz po 1815). Więcej. Jak w Brukseli tak w Mediolanie istniało nawet pewne poczucie wyższości nad reprezentantami władzy centralnej napływającymi tutaj z Wiednia.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz