Dolina Aosty
Kraina trochę włoska, a trochę francuska

Dolina Aosty uchodzi za pierwszy w świecie obszar z nowoczesną francuszczyzną jako czymś w rodzaju języka oficjalnego. Zastąpiono tu nią łacinę w 1536 roku, trzy lata wcześniej niż w samej Francji.
fot: ARO
Dolina Aosty. Kraina trochę włoska, a trochę francuska
Zamek Verres. Życie polityczne oraz społeczne Aosty, ze względu na jej warunki naturalne, ogniskowało się w gęsto tutaj stawianych, silnie ufortyfikowanych feudalnych twierdzach i kasztelach.
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Dolina Aosty to włoski region administracyjny ze stolicą w mieście Aosta. Usytuowana na styku ze światem dziś zasadniczo francuskim, z Sabaudią i Romandią, historycznie częściowo doń przynależy. Aosta stanowi region autonomiczny, z dwoma językami urzędowymi, włoskim i francuskim.

Zarówno skromna powierzchnia 3263 km kw., jak też znikoma, bo wynosząca zaledwie 126 tys. liczba ludności czynią z Aosty najmniejszy region Włoch, który za tą przyczyną nie podlega już dalszemu podziałowi na prowincje (nb. jedyny taki w kraju). Zarazem jako teren niemal kompletnie górski, a w obrębie tegoż wysokogórski, jest to również region najrzadziej we Włoszech zaludniony (niecałe 39 przy średniej krajowej 201 osób na km²).

Analogicznie jego stolica, czyli Città di Aosta albo Ville d’Aoste, jest najmniejszą we Włoszech (34,3 tys.). Okupując północno-zachodni narożnik Italii spotyka się Dolina Aosty na północy ze Szwajcarią, z jej okręgami Entremont, Hérens i Visp (Viège) kantonu Valais, na zachodzie z francuskimi departamentami Sabaudia (Chambéry) i Górna Sabaudia (Annecy) w regionie administracyjnym Owernia-Rodan-Alpy, by od południa i od wschodu przywierać do Piemontu, tj. do Città Metropolitana di Torino oraz do prowincji Biella i Vercelli.

Połać merydionalną regionu zajmuje Parco Nazionale del Gran Paradiso. Rozpostarty w Dolinie Aosty oraz w sąsiednim Piemoncie stanowi on najstarszy (1922 r.) park narodowy Włoch, od południowego zachodu granicząc z Parc National de la Vanoise, z kolei najstarszym we Francji (1963 r.). Powstanie PNGP jest najściślej splecione z ochroną dziko żyjącego tutaj koziorożca alpejskiego, zwierzęcego symbolu parku. Koziorożcami z Gran Paradiso zasiedlono ponownie górskie strefy Francji, Szwajcarii, Austrii.

Ale najpierwej alpejska

Geograficznie wklęśnięta w Alpy Zachodnie separuje Dolina na całej swej długości Alpy Graickie na zachodzie i południu od Alp Pennińskich na wschodzie i północy aż po dno Val Ferret (z Col Ferret). Od północy wzdłuż frontery z kantonem Valais są to więc kolejno Alpi del Grand Combin, Alpi del Weisshorn e del Cervino i Alpi del Monte Rosa, wszystkie składające się na Alpy Pennińskie. Na zachodzie wzdłuż granicy francuskiej wyrastają Alpi del Monte Bianco, należące do Alp Graickich i zamykające od tej flanki Dolinę. Od południa na dziale wodnym z Piemontem zalegają Alpi del Gran Paradiso, również fragment Alp Graickich.

Czytaj dalej - strony: 1 2 3 4 5

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 31 maja 2018; Aktualizacja 8 czerwca 2018;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij