Dolina Aosty
Kraina trochę włoska, a trochę francuska

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wreszcie na wschodzie, nieprzerwanie wzdłuż wododziału z Piemontem, znajdują się Alpi Biellesi, już jako komponent ponownie Alp Pennińskich. Region otaczają cztery najwyższe w Italii potężne alpejskie masywy górskie, przez SOIUSA klasyfikowane jako alpejskie supergrupy, mianowicie Massiccio del Monte Bianco, z mierzącą 4808 m tej samej nazwy kulminacją całych Alp oraz całej Europy, a dalej Catena Bouquetins-Cervino (4478 m), Massiccio del Monte Rosa (4634 m) i Massiccio del Gran Paradiso (4061 m).
Spod Białej Góry do Padu
W oglądzie hydrograficznym jest Dolina Aosty niejako tożsama z doliną rzeki Dora Baltea. Ciek ten powstaje z dwóch potoków lodowcowych, Dora di Ferret i Dora di Vény, spływających z włoskiej strony Masywu Mont Blanc i łączących się poniżej Entrèves w gm. Courmayeur (by jednocześnie przy długości 168 km kwalifikować się do najważniejszych dopływów Padu, który jest przezeń wzmacniany od lewej strony już na terenie Piemontu i Niziny Padańskiej).
Trawersując cały region z północo-zachodu na południo-wschód, od Courmayeur przez miasto Aosta po Pont-Saint-Martin, przecina go Doire Baltée jakby na dwie plus minus równe partie. Z jej doliną, centralną w regionie i naczelną jego osią, prostopadle zbiegają się boczne doliny poprzeczne, razem wyraźnie zarysowujące siatkę osadniczą prostokątnego w kształcie terytorium. Górny fragment pryncypalnej doliny wraz z sąsiednimi dolinami lateralnymi nazywany jest Valdigne (na zachód od okolic Runaz).
Dolina rzeki Dora Baltea to naturalnie także główny korytarz komunikacyjny regionu. Prowadzą nim trakty drogowo-kolejowe z kierunku odległego o 110–120 km Turynu, odwzorowywane przez szosy samochodowe A5 i SS 26 (z SS 26 dir) oraz linię kolejową Chivasso–Ivrea-Aosta i jej przedłużenie Aosta-Pré-Saint-Didier (przed Courmayeur). Od strony reszty Włoch wpadają one do Doliny tradycyjnie przez Pont-Saint-Martin (Brama Aosty). Mniej więcej pośrodku regionu kotlinnie umościła się jego stolica. Miasto przecinane jest z północy na południe przez potok Buthier, uchodzący tutaj od lewa do Dora Baltea.
Obie Burgundie i Sabaudia
Dolina Aosty, zamieszkana w prehistorii przez lud Salassi, być może proweniencji liguryjskiej lub liguryjsko-celtyckiej bądź też uległy celtyzacji, została po stu latach walk, w 25 roku przed naszą erą, subordynowana Rzymianom, którzy dla kolonizacji zdobytych ziem założyli na bazie obozu wojskowego miasto pod nazwą Augusta Praetoria Salassorum (dzis. Aosta). Wraz z mniejszymi osiedlami powstałymi naonczas w dolinie rzeki Dora Baltea pełniło ono przede wszystkim funkcje militarno-strategiczne kontrolując przejścia na barierze Alp. Z epoki rzymskiej zachowało się w Dolinie całkiem sporo architektury, głównie w jej stolicy, między innymi Arco di Augusto u wschodniego wejścia do antycznego miasta oraz dość malowniczy łukowaty Most Świętego Marcina w miejscowości tej samej nazwy.
Dodaj komentarz