Kłajpeda
Miasto pełne przedziwnych pomników
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Centrum Kłajpedy stanowi Plac Teatralny. Budynek zabytkowego, XIX-wiecznego teatru o szerokim frontonie zajmujący całą pierzeję, jest obecnie w generalnej przebudowie jego tylnej części.
Przed nim stoi, jak pomnik, rzeźba młodej dziewczyny – Ännchen von Tharau – Anusi z Tharau, tytułowej bohaterki pieśni, której autorem był poeta Simon Dach urodzony w Kłajpedzie. Rzeźba ta, dzieło berlińskiego artysty Alfreda Kune postawiona została w roku 1912 i usunięta przez hitlerowców po zajęciu miasta w 1939 roku, gdyż Adolf Hitler, ani inny dygnitarz, nie mogli przecież przemawiać z balkonu teatru patrząc na metalowe plecy dziewczyny. Po wojnie została jednak w 1990 roku odtworzona i wróciła na swoje miejsce.
Na placu przed teatrem zawsze stoi kilka straganów z pamiątkami, przede wszystkim z bursztynu. A tuż obok oraz przy odchodzących wąskich uliczkach zaczynają się zachowane lub odbudowane fragmenty starówki. Najstarsze i najładniejsze budynki z muru pruskiego, głownie z XIX w., zobaczyć można na ulicy Aukštoi – Wysokiej oraz sąsiednich, pomiędzy Didžoi Vandens – Dużej Wody i Placem Targowym. Stoi tam również kilkanaście piętrowych budynków o ścianach pokrytych kolorowymi tynkami, m.in. Stara Poczta. Zabytkiem z przełomu XVIII i XIX w jest też klasycystyczny Ratusz, w którym podczas wojen napoleońskich mieszkał król Prus Fryderyk Wilhelm III.
Główną arterią Nowego Miasta z przełomu XIX i XX w jest Liepų gatvė – ulica Lipowa z kilkoma zabytkowymi gmachami z tamtych czasów: poczty z 1893 roku, z 42-metrową wieżą, na której znajduje się największy na Litwie zespół dzwonów – karylion. Przy tej ulicy jest również park około 100 współczesnych rzeźb, głównie kamiennych. Litwini lubują się bowiem w tego rodzaju dekoracjach miasta. I chociaż nie znalazłem ani jednej powalającej mnie na kolana pod względem artystycznym, to jednak uważam, że warto je zobaczyć.
Bezpłatny, dostępny w Centrum Informacji Turystycznej Kłajpedy plan miasta z zaznaczonymi rzeźbami i pomnikami, najciekawszymi i wartymi zobaczenia, uwzględnia ich ponad 20. Jest wśród nich m.in. „Strażnik Starego Miasta” – brązowa rzeźba z 2006 roku psa przy ścianie jednego z domów na Placu Targowym koło ulicy Zamkowej, „Cudowna Myszka” – o wysokości zaledwie 17 cm na kamiennej podstawie otoczonej wstęgą z brązu z zaklęciem, w tłumaczeniu: „Myśl przemień w słowa – słowa staną się cudem”. Pogłaskanie tej myszki zapewnia podobno spełnienie życzeń. Musi ich być sporo, gdyż jej mosiężny grzbiet jest wypolerowany od dotknięć ludzkich rąk.
Inną tego rodzaju atrakcją jest wykuty w kamieniu w 1980 roku przez rzeźbiarza R. Midvikisa „Kot o twarzy gentelmana” będący symbolem Starówki, ustawiony na niej w 2006 roku. Wśród innych są rzeźby: Wiatru, Smoka, Dzikiego Człowieka, Neryngi, Rybaka, Pieśni i wiele innych. Zaś w Miejscu Pamięci Ofiar Stalinowskich Represji rzeźba Więźnia Politycznego.
W Kłajpedzie znajduje się również kilka, poza zamkowym, muzeów. M.in. Litewskie Muzeum Morskie z Akwarium oraz, aktualnie nieczynnym, ale to przejściowe, Delfinarium z 1000 miejsc dla widzów. Ponadto muzea: kowalstwa z bogatymi zbiorami blisko 80 tys. eksponatów, zegarów oraz historii Małej Litwy, jak nazywana jest zachodnia, nadmorska część kraju. Zwiedzać też można najstarszy na Litwie browar „Švynturys”.
Warto wiedzieć
Kłajpeda to blisko 200-tysięczne, trzecie pod względem wielkości po Wilnie i Kownie miasto w kraju, jest jednak przede wszystkim jedynym litewskim portem morskim oraz ważnym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym. Młodym, dynamicznym i jak zapewniają mieszkańcy otwartym, liberalnym i tolerancyjnym. Oferującym także gościom sporo rozrywek, miejsc w kawiarniach, restauracjach, barach, piwiarniach itp. Tutejsze dobrze zorganizowane i zaopatrzone, również w bezpłatne materiały w języku polskim, Centrum Informacji Turystycznej i Kulturalnej proponuje m.in. oglądanie Kłajpedy z lotu ptaka – z wysokości 46 m z wieży kościoła NMP Królowej Pokoju, wycieczki po starówce z przewodnikiem i inne atrakcje.
Wybieram sie za rok w sierpniu 2015 do tego uroczego miasta spedzic tam swoje 50 lecie wraz z grupka Przyjaciol.