Truskawiec
Naftusia i inne pyszne wody
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
To było, obok Krynicy Zdroju, najsławniejsze uzdrowisko na południu Polski naszych babć i pra-prababć oraz dziadków i pra-pradziadków. W latach zaborów przyjeżdżali tu przede wszystkim mieszkańcy austriackiej Galicji, w latach międzywojennych ? całego kraju.
W dwudziestoleciu liczba kuracjuszy wzrosła kilkakrotnie, zbudowano blisko 300 willi, pensjonatów i hoteli. Niezwykle dynamicznie uzdrowisko rozwinęło się w czasach sowieckich, gdy otrzymało rangę związkowego. Po latach ?chudych? świetnie prosperuje także w niepodległej Ukrainie, przyciągając kuracjuszy krajowych i zagranicznych.
Sól, nie truskawki
O pochodzenie nazwy Truskawiec (??????????) toczą się spory. Jedni wywodzą ją od zniekształconego? litewskiego słowa druskas ? sól, gdyż wydobywano ją tu już w średniowieczu. A ziemie ruskie Wielkiego Księstwa Litewskiego, z którym prowadzono handel były tuż tuż? Inni sądzą, że pochodzi ona od słowiańskiego imienia Truszko lub Trusko. Faktem jest, że pierwsze wzmianki o tej miejscowości, jako należącej do polskich dóbr królewskich, pochodzą z lat 1427 i 1469. Według źródeł ukraińskich wcześniej tereny te należały do ruskiego księstwa Halicko-Włodzimierskiego.
Solanki i wody pachnące naftą
Początki kariery uzdrowiskowej Truskawca sięgają roku 1827, kiedy to zbudowano pierwsze urządzenia kąpieliskowe. W 1836 r. Józef Micewski rozpoczął budowę łazienek zdrojowych. Walory tutejszych wód mineralnych znane były jednak o wiele wcześniej. Solanki ? wody z których warzono sól ? stosowano w celach leczniczych już w średniowieczu. Podobnie jak wydobywającą się spod ziemi naftę i zmieszaną z nią wodę. Jako pierwszy wody truskawieckie i ich zastosowanie lecznicze opisał w 1578 r. sławny nadworny lekarz królewski (Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy) Wojciech Oczko (1537-99) w traktacie ?Cieplice? o leczeniu balneologicznym.
Wosk górski, czyli ozokeryt o właściwościach leczniczych
W ponad dwa wieki później, w 1805 r., Stanisław Staszic (1755-1826) napisał, że oprócz soli, w Truskawcu wydobywa się także wosk górski ? ozokeryt i naftę. Nawiasem mówiąc ozokeryt o właściwościach leczniczych, stosowany współcześnie w tutejszej medycynie uzdrowiskowej, jest jedynym takim złożem na świecie. Znajduje się ono w pobliżu uzdrowiska, między nim i odległym o 10 km Borysławiem. Według źródeł ukraińskich jeszcze wcześniej, bo w 1721 roku, Rafael Żenczyński w podręczniku ?Historia naturalna? napisał, że wodę wydobywaną razem z naftą chłopi w Truskawcu i innych okolicach Drohobycza pili by leczyć wiele chorób. Niestety, nigdzie poza tym nie znalazłem o nim innych informacji.
Zdrowa, choć niezbyt pyszna
Jako pierwszy analizę chemiczną najsłynniejszej z truskawieckich wód mineralnych ? ?Naftusi? ? przeprowadził lwowski farmaceuta Teodor Torosiewicz. Bo oprócz niej z tutejszych źródeł wydobywa się inne wody siarczkowo-sodowo-wapniowe, m.in. ?Maria?, ?Zofia?. ?Katarzyna?, ?Edward?, ?Ferdynand?. Najsławniejsza jest oczywiście ?Naftusia?, chociaż w piciu, ze względu na smak i zapach, niezbyt przyjemna. Bardzo pomaga jednak w leczeniu chorób dróg trawiennych. Podobny skład chemiczny ma na świecie jeszcze tylko jedno źródło wód mineralnych w? Paragwaju. Wodę tę można pić tylko na miejscu, gdyż w dwie godziny po wydobyciu traci właściwości lecznicze. Inną tutejszą specjalnością jest sól ?Barbara? uzyskiwana z wysoko mineralizowanej solanki. Stanowi ona poważną konkurencję dla słynnej soli karlowarskiej z uzdrowiska Karlowe Wary w Czechach.
Dodaj komentarz