Lizbona
Narodowe Muzeum Powozów

Zgromadzone w muzeum pojazdy mają charakter uroczysty, odświętny i codziennego użytku oraz użytkowy np. dla przewozu poczty czy świętych figurek. Wykonane zostały głównie w Portugalii, Francji i Hiszpanii.
fot: Halina Puławska
Lizbona. Narodowe Muzeum Powozów
Ornamenty malowane i rzeźbione, aksamitne obicia, rozbudowane rzeźbione sceny z mnóstwem postaci – kapiące złotem, pokryte złotem drewno karocy...
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Narodowe Muzeum Powozów jest jednym z tych, do których Lizbona zwabia bogactwem i pięknem swoich eksponatów. Uważane jest za największe tego typu muzeum na świecie.

Zlokalizowane w dzielnicy Belém, zainaugurowane zostało w 1905 r. w gmachu Królewskiej Szkoły Jazdy przy pałacu królewskim (obecnie to siedziba prezydenta Portugalii). Powstanie królewskiego muzeum konnych środków lokomocji zainicjowała królowa Amelia Orleańska (notabene ostatnia królowa monarchii). Do kolekcji przybyły z czasem eksponaty należące nie tylko do korony, ale również powozy i karoce szlachty i duchowieństwa. Powiększająca się kolekcja wymagała przestrzeni – w 1940 r. dobudowane zostało do starej królewskiej ujeżdżalni dodatkowe skrzydło. Wreszcie, po stu latach istnienia, w 2015 r. muzeum doczekało się nowego, nowoczesnego gmachu, też w Belém, niedaleko pierwotnej jego lokalizacji. Twórcami projektu nowego muzeum są brazylijski architekt Paulo Mendes da Rocha i Ricardo Bak Godon. Skarby muzeum powozów nadal eksponowane są w królewskiej ujeżdżalni, chociaż główna jego część wystawiona jest w nowym gmachu Museu Nacional dos Coches.

Uroczyste i codzienne

Zgromadzone w muzeum pojazdy mają charakter uroczysty, odświętny i codziennego użytku oraz użytkowy np. dla przewozu poczty czy świętych figurek. Wykonane zostały głównie w Portugalii, Francji i Hiszpanii. Wyposażenie i dekoracja podróżnych powozów, zmieniające się wzory, uproszczenie formy i udoskonalenia poprawiające komfort jazdy (jak to ma miejsce w późniejszej, automobilowej epoce XX w.) są najwyższej klasy: ornamenty malowane i rzeźbione, aksamitne obicia, rozbudowane rzeźbione sceny z mnóstwem postaci – kapiące złotem, pokryte złotem drewno karocy… Absolutny zbytek.

Najciekawsze, najpiękniejsze…

Kolekcja obrazuje potęgę i bogactwo Królestwa Portugalii, które wyrosło na morskich wyprawach kolonialnych. Najstarszym eksponatem w muzeum jest XVI -wieczna kareta podróżna hiszpańskiego króla Filipa II. Tutaj woźnica nie miał swojego miejsca, powoził siedząc na jednym z koni.

Wśród najbardziej godnych zainteresowania powozów wymienia się:
* XVII-wieczną karocę Marii Anny Austriackiej, podarowaną jej przez cesarza Austrii Józefa I z okazji ślubu z królem Portugalii Janem V. Karoca przybyła do Lizbony z flotyllą 11. statków. Co ją wyróżnia? Drewniane, rzeźbione pudło w całości pokryte jest złotem, a wśród ciekawych ornamentów są szprychy kół sugerujące berło. Zbytek, to mało powiedziane.
* XVII-wieczną karocę, którą Maria Franciszka de Savoie-Nemours, przybyła do Portugalii z okazji ślubu z Alfonsem VI w 1666 r. Był to wówczas najnowocześniejszy pojazd tego typu. Dar króla słońce Ludwika XIV.
* XVIII-wieczna karocę zwana Karocą Oceaniczną, gdyż jej najbardziej wykwintną ozdobą są podające sobie ręce dwie postacie personifikujące Ocean Atlantycki i Ocean Indyjski. To karoca triumfalna będąca częścią zespołu pięciu karet tematycznych i dziesięciu towarzyszących, wysłanych do papieża Klemensa XI przez króla Jana V w 1716 r.

I mniejsze a ciekawe

Są w kolekcji karoce triumfalne, koronne, przeznaczone dla dzieci – infantki i infantów, są lżejsze „berlinki” z XVII w., w których pudło podtrzymywały skórzane, pasy, będące prostym zawieszeniem. Są XVIII-wieczne powozy i bryczki, miejskie wolanty i dorożki, są pojazdy, których nazwy wywodzą się z innych krajów jak np. calça, której nazwa pochodzi od polskiej kolaski, produkowanej na terenie Niemiec i Polski na przełomie XVIII i XIX w. Na wystawie znajduje się również spacerowy powozik landau, zwany królobójczym, gdyż podczas spaceru zostali w nim zabici w 1908 r. król Karol I i jego następca Ludwik Filip. Na tron wstąpił po nich Manuel II, który zmuszony był abdykować w 1910 r. Skończyła się monarcha, rozpoczęła I Republika Portugalii.

* * *

Lizbońska kolekcja jest przekrojem historycznym rozwoju pojazdów konnych, od XVII po początek XX w., ale i historii portugalskiej monarchii. A swoją drogą napracowały się te konie ciągnąc pasażerów, kufry, drewniane pudło powozu i złoto. Ile mogły te konie przebiec, bez odpoczynku w ciągu godziny – 6 km?

Warto wiedzieć

* Narodowe Muzeum Powozów (Museu Nacional dos Coches) mieści się przy Avenida da India 136,
* Królewska Szkoła Jazdy (Picadeiro Real), mieści się przy Praça Alfonso de Albuquerque.
Można kupić bilet łączony na te dwa obiekty lub na każdy z osobna.

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 16 października 2021; Aktualizacja 9 listopada 2021;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij