Paryż
Nekropolia Wielkiej Emigracji
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W kwaterze 2. ? grób zbiorowy w formie kapliczki z inskrypcją Beati qui lugent (Błogosławieni, którzy się smucą), którą prawdopodobnie również zaprojektował C.K. Norwid. W kwaterze 7. znajdziemy grób zbiorowy ?Jerzmanowski i inni?, w kwaterze 9. – ?Orła i krzyża?, w kwaterze 8. ? ?Przed Twe ołtarze?.
Lelewel i inni
Natomiast grób zbiorowy w formie gotyckiej kapliczki zwany ?lelewelowskim?, gdyż pochowany był w nim Joachim Lelewel**** znajduje się w kwaterze 13. Początkiem tego grobu był pogrzeb generała Antoniego Wronieckiego w 1838 r. uczestnika kampanii napoleońskiej 1812 r. i generała w Powstaniu Listopadowym. Koszty pogrzebu i pomnika pokryte zostały ze zbiórki pieniędzy w środowisku emigranckim. Na pomniku umieszczone zostało wiele mówiące epitafium: Emigracja polska swojemu rodakowi generałowi brygady Antoniemu Wronieckiemu, zmarłemu w Paryżu 3 grudnia 1838 r. w wieku 48 lat, który poświęcił 32 lata w służbie ojczyźnie.
Jak otwarta księga
Na cmentarzu Montmartre znajduje się wiele innych grobów zasłużonych, znanych wygnańców polistopadowych, jak choćby generała Macieja Rybińskiego czy Wojciecha Chrzanowskiego, generała i kartografa, twórcy mapy ziem polskich. Staniemy tu również przed pomnikiem na grobie Mieczysława Kamieńskiego. Rzeźba w brązie, dzieło Julesa Franceschiego, przedstawiająca umierającego młodego człowieka uderza realizmem. Dzieje się tu taka oto historia: Mieczysław Kamieński, syn Mikołaja, oficera w Powstaniu Listopadowym i Adaminy z Potockich, zaciągnął się do armii francuskiej w czasie wojny francusko-austriackiej 1859 r. pomiędzy Cesarstwem Francuskim Napoleona III i Królestwem Piemontu i Sardynii a Cesarstwem Austrii Franciszka Józefa I. Został ranny w bitwie pod Magentą i zmarł wskutek odniesionych ran po trzech miesiącach w szpitalu w Mediolanie. Miał 27 lat.
Nekropolie są jak otwarta księga. W formie i symbolice pomników, w umieszczonych na nich epitafiach kryją się historie ludzi, ich czasu, wydarzeń i przekaz dla potomnych. Wiele mówią.
Przypisy
* Biblioteka Polska w Paryżu (Biblioth?que polonaise de Paris) jest najstarszą instytucją polską poza granicami Polski.W 2013 r., UNESCO wpisało Bibliotekę, Towarzystwo Historyczno-Literackie i Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu do Rejestru Pamięci Świata!
** Przy grobie Juliusza Słowackiego w końcu XIX w., w rocznicę śmierci poety zbierali się na patriotycznych manifestacjach studenci, artyści, pisarze. Od 1927 r. grób jest pusty. Prochy poety zostały sprowadzone do Polski i złożone na Wawelu w krypcie Wielkich Polaków.
*** Wacław Niżyński zmarł w Londynie w 1950 r., pochowany został na cmentarzu Montmartre w 1953 r. Na jego nagrobku w latach 90. XX w. ?posadzona? została, podarowana przez rząd rosyjski, pełnoplastyczna rzeźba przedstawiająca artystę jako kukiełkę Pietruszkę w balecie z muzyką Igora Strawińskiego. To była jedna z najsłynniejszych kreacji baletowych Wacława Niżyńskiego w Baletach Rosyjskich Diagilewa w 1913 r.
**** Prochy Joachima Lelewela w 1929 r. zostały przeniesione do Wilna.
Warto wiedzieć
* Na nagrobku Juliusza Słowackiego zwraca uwagę tablica informująca o renowacji pomnika, przeprowadzonej w 1894 r. przez Komisję Opieki nad Grobami Polskimi w Paryżu. Interesuje nas tutaj ta Komisja. Po wielu zmianach i poszerzaniu działalności od 1959 r. komisja nosi nazwę Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji, zajmującego się ich konserwacją, renowacją i dokumentacją. To następna cenna spuścizna Wielkiej Emigracji. Pierwszy spis polskich grobów na dziesięciu cmentarzach Paryża i okolic, uzupełniony dokumentacją fotograficzną wykonał Jan Lipkowski w 1911 r.
* A propos grobu Mieczysława Kamieńskiego, dygresyjnie, warto odnotować, że po bitwach pod Magentą i następnej pod Solferino widok pól bitewnych, na których ranni bez opieki dogorywali samotnie, spowodował rychłe utworzenie w Genewie humanitarnej organizacji Czerwonego Krzyża. Taka to była rzeź.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz