Peterhof
Sobór Piotra i Pawła
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na przełomie XIX i XX w. w Nowym Peterhofie, przy prospekcie Sankt-Petersburskim na brzegu Stawu Olgina oraz w odległości kilkuset metrów od kompleksu pałacowo-parkowego Peterhof (????????) zbudowano duży sobór p. w. Świętych Apostołów Piotra i Pawła.
To jedna z nielicznych zachowanych, przyciągających uwagę budowli w mieście. Jej projektantem w stylu staroruskim ? budowla przypomina petersburską cerkiew Spasa-na-krwi ? o której niedawno pisałem ? był architekt N. W. Sułtanow, a budowę prowadził W. A. Kosjakow. Chociaż bowiem w mieście istniało już kilka cerkwi, były one małe i żadna nie mogła pomieścić większej liczby wiernych. Miejsce pod sobór na 800 osób osobiście wybrał, a następnie zatwierdził w1893 roku projekt świątyni, sam car Aleksander III. Budowę i zdobienie soboru na koszt Ministerstwa Dworu Imperatorskiego zakończono w 1905 roku.
Piękne wnętrza, piękna panorama
Dookoła tej świątyni w stylu, jak już wspomniałem, nawiązującym do rosyjskiej architektury cerkiewnej XVI-XVII wieków, powstał skwer. Do jej głównej części przylegają, tworząc jedną całość, dwie boczne nawy mające za patronów św. Aleksandra Newskiego i bł. Ksenię. Sobór ma pięć kopuł: cztery w narożnikach i centralną, mniejszą na szczycie wieży. Cztery wejścia z sieniami, a na fasadach bocznych schody na chór. Do wejścia głównego przylega wysoka na około 70 m dzwonnica i dwa skrzydła. Świątynię otacza kryta galeria z wydzielonym miejscem, w którym przed Wielkanocą święci się jajka, kołacze i paschę. Na wieżę można wchodzić, a z jej okien przy dobrej pogodzie roztacza się piękny widok na Peterhof, Petersburg, Babigon, Kronsztad i okolice. Sobór jest bogato zdobiony wewnątrz i zewnątrz. M.in. fasady mozaikowymi ikonami świętych. Główny ikonostas wykonano z majoliki wzorując się na ikonostasie prawosławnej cerkwi greckiej św. Jerzego w Wenecji. Natomiast ikonostasy w nawach bocznych z białego marmuru kararyjskiego. Jest w tej świątyni również kaplica grzebalna, ale pochowano w niej tylko gen. mjr Dmitrija Trepowa (1855-1906) i jego żonę Sofię zmarłą w 1915 roku.
Dzieło zniszczenia, trud odbudowy
W końcu lat 30-tych XX w. władze poleciły otworzyć te groby. Z generalskiego wyjęto szablę, a szczątki zmarłych wywieziono niewiadomo dokąd. Bo i tej świątyni nie ominął los większości cerkwi i soborów pod rządami komunistów. Najpierw obniżono jej rangę do cerkwi parafialnej, chociaż w latach 1922-37 była katedrą biskupa peterhofskiego Nikołaja. W 1938 r. zamknięto ją, zamierzano nawet wysadzić w powietrze, a na początek zerwano w 1941 r. blachy pokrywające kopuły. Podczas II wojny światowej uległa ona poważnym uszkodzeniom. Stanowiła bowiem punkt obserwacyjny naprowadzający niemiecką artylerię (miasto było okupowane) na radzieckie okręty i statki pływające w okolicach oblężonego Leningradu. Armia Czerwona próbowała więc go zburzyć. Po wojnie to co pozostało z budowli wykorzystywano na skład opakowań zwrotnych. Sytuacja zmieniła się, gdy w 1974 roku sobór wpisano do rejestru zabytków kultury. Do 1980 odbudowano kopuły, zaś w 1987 r. zakończono remont fasady. Wewnątrz zamierzano urządzić muzeum albo salę koncertową. Czasy się jednak zmieniły. W 1989 roku sobór zwrócono Cerkwi. Prace rewaloryzacyjne we wnętrzu trwały do 1994 roku, kiedy to nastąpiło jego ponowne poświęcenie.
Sypialnia Petersburga i miasto nauki
W pobliżu tego soboru stoi kilka zabytkowych, niezbyt jednak znaczących budowli, a także cały zespół nowoczesnych budynków mieszkalnych. Miasto jest bowiem nie tylko, jak już wspomniałem, centrum nauki, ale również jedną z prestiżowych ?sypialni? Petersburga. Głównym jednak magnesem przyciągającym tutaj tłumy turystów jest wpisany na Listę Dziedzictwa UNESCO zespół pałacowo-parkowy. O nim piszę w odrębnym artykule.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz