Stambuł
Sűleymaniye, czyli Sulejman i Roksolana
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Na polecenie Sulejmana Mimar Sinan n.p. zaprojektował i zbudował w latach 1547-48 meczet Mihrimah Sultan w azjatyckiej części Stambułu Űskűdar, w starożytności Chalcedonie, poświęcony żyjącej, ukochanej córce sułtana i Roksolany, Mihrimah. Później inny upamiętniający jej męża, a zięcia Sulejmana, wielkiego wezyra ? paszy Rűstema. To nadal podziwiany wspaniały meczet Rűstem Pasha Mosque (1561-62) w dzielnicy Eminönű nad Złotym Rogiem, w pobliżu obecnego mostu galackiego.
Wielcy wezyrzy
Wcześniej zresztą, bo w 1544 r., zaraz po objęciu przez Rűstema po raz pierwszy urzędu wielkiego wezyra (był nim dwukrotnie), Sinan zbudował w dzielnicy Karaköy na północnym brzegu tej zatoki, również zachowany do naszych czasów Rűstem Pasha Karavanserai upamiętniający tego, najwyższej rangi urzędnika. Podobnie postępowali także inni wezyrowie. ?Swoje?, stojące nadal meczety zbudowane przez Sinana mieli m.in. pasza Kara Ahmed, zresztą stracony z rozkazu sułtana. Ale budowę rozpoczętą za życia tego wezyra dokończono w kilka lat po jego śmierci.
A pasza Sokollu Mehmet, który był wielkim wezyrem, w latach 1561-1566, meczetu swojego imienia, zbudowanego też przez Sinana, a nazywanego Sokollu-Mehmet-Pasha-Moschee lub, od nazwy dzielnicy w której stoi, Azakapi Camii (1573-1578), dopiero w kilka lat później. Wcześniej, bo w latach 1568-1569 Sinan wzniósł, również zachowaną dotychczas, wielka łaźnię publiczną ? hamam, w Edirne, wcześniej Adrianopolu.
Na miejscu pałacu Mehmeda Zdoywcy
Pora jednak na główny temat, kompleks architektoniczny Sultan Sűleyman Kűlliyesi w Stambule, powszechnie nazywany Sűleymaniye. Uważany za najwybitniejsze dzieło Miara Sinana. Architekt ten budował go 7 lat, od 1550 do 1557 roku na terenie dawnego pałacu Eski, w którym wcześniej mieszkał sułtan Mehmed II Zdobywca (1432-1481). Jak już wspomniałem na najwyższym wzniesieniu w dawnym obszarze Konstantynopola, w pobliżu zatoki Złotego Rogu. I, dodam, niedaleko od najstarszego z zachowanych do naszych czasów stambulskich meczetów ? sułtana Bajazyta ukończony w 1506 roku.
A także w sąsiedztwie obecnego Uniwersytetu Stambulskiego i jego parku. Meczet będący oczywiście główna budowlą tego zespołu wzniesiony został na planie wielkiego prostokąta. Stoi bokiem do pobliskiego wybrzeża Złotego Rogu i ma główne wejście, na wewnętrzny dziedziniec, od strony północno?zachodniej, przez piękną bramę Muvakkithane w której w przeszłości były pomieszczenia astronoma wyznaczającego porę modlitw. Główny budynek meczetu pokrywa ogromna kopuła, której wysokość równa jest jej dwukrotnej średnicy.
Na wzór Hagia Sophia
Podobnie jak w innych przypadkach, architekt wzorował się na kopule bazyliki Hagia Sophia. Są jednak w jej podstawie liczne okna, podobnie jak w górnych partiach ścian, dzięki czemu wnętrze jest znakomicie oświetlone. A także, dodam, przepięknie udekorowane zgodnie z zasadami islamu wzorami roślinnymi i geometrycznymi. Obok kopuły głównej, meczet pokrywa też ze wszystkich stron kilka kopułek na bębnach z otworami okiennymi. Po obu bokach tej wielkiej budowli znajdują się arkadowe podcienia. Zaś od frontu duży wewnętrzny dziedziniec z arkadami. W jego rogach stoją minarety.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz