Piotrków Trybunalski
Szkolne wspominki, zapomniane kąty
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Legendarne początki trybunalskiego grodu?
?Moja szkoła?, w której naukę kontynuowałem krótko w okupacyjnej powszechnej, a gimnazjalną na tajnych kompletach, a po wojnie kontynuowałem w tym gmachu aż do wyjazdu z Piotrkowa na stałe. Historyczny budynek dawno nie jest już ogrodzony, rozebrano też poniemiecki budyneczek na boisku, chyba wartownię, w którym mieliśmy ?harcówkę? ? izbę 4 Piotrkowskiej Drużyny Harcerzy im. Cypriana Godebskiego. A przed wejściem stanął pomnik Mikołaja Kopernika. Jeżeli chodzi o historię miasta, to wiadomo, że na jego terenie osady słowiańskie istniały już, wśród rzeczek i bagien, w VIII w.
Według starej legendy do jednej z nich, na odległym o kilkaset metrów na południe od późniejszego grodu wzgórzu, gdzie z czasem zbudowano najpierw drewniany, a później obecny murowany kościółek p.w. Nawiedzenia NMP, przybył w IX w. z Wielkich Moraw misjonarz Piotr i zaczął szerzyć chrześcijaństwo. Wówczas rósł w tym miejscu pogański święty gaj, rósł święty dąb i stały posążki bożków. Poganie okazali się jednak silniejsi i rzeczywista chrystianizacja, już zachodnia, rozpoczęła się po przyjęciu chrztu przez księcia Polan Mieszka.
? i ważne fakty historyczne
Ciekawych legend piotrkowskich, podobnie jak faktów historycznych jest sporo, o niektórych pisałem w ub. roku z okazji 800-lecia Trybunalskiego Grodu. Pierwsza pisemna wzmianka o nim pochodzi z dokumentu Leszka Białego z 1217 roku. W 1291 r. Władysław Łokietek nadał mu przywilej lokacyjny i prawa miejskie. Ze względu na dogodne położenie, Piotrków stał się jednym z ważnych polskich miast. To tu, w latach 1346-1347 spisano statuty piotrkowskie. Od polowy XIV w., za panowania Kazimierza Wielkiego, stawiano mury obronne.
A od końca tamtego wieku odbywały się w mieście sądy szlacheckie, ziemski i grodzki. W 1468 zaś pierwszy sejm walny Królestwa Polskiego, co zapoczątkowało polski parlamentaryzm. Zainteresowanych szczegółowszymi dziejami Piotrkowa odsyłam do bardziej kompetentnych źródeł. W obrębie średniowiecznych murów, z centralnym rynkiem na planie kwadratu i ratuszem oraz odchodzącymi z jego trzech rogów 6 ulicami ? z czwartym, północno ? wschodnim, stykał się inny plac, od lat Stefana Czarneckiego. Były też 4 kościoły, z czego 3 z klasztorami i wszystkie dotrwały naszych czasów, będąc cennymi zabytkami.
Staromiejskie zabytki
Przetrwały, chociaż ponosząc straty, szwedzki ?potop? i wielki pożar miasta w 1786 r., który pochłonął staromiejskie barokowe kamienice. Na ich fundamentach, bez zmian w układzie przestrzennym, wzniesiono nowe. Wiele z nich stoi nadal. Tylko po ratuszu z XV w., który był też siedzibą Trybunału Koronnego, rozebranym przez rosyjskich zaborców po Powstaniu Styczniowym 1863 r., pozostały zaledwie zarysy fundamentów. Na terenie Starego Miasta jest, oprócz starych świątyń ? o dwu najcenniejszych z nich napiszę osobno, sporo innych zabytków i ciekawych miejsc, do poznawania których zachęcają foldery CIT i internetowe strony miasta.
Wspomnę tylko o Muzeum Piwowarstwa przy ul. Szewskiej 2, jedynym w Polsce kompleksowo prezentującym historię i procesy warzenia tego napoju. W Piotrkowie od czasów średniowiecza. Najstarsza wzmianka o tutejszym piwie pochodzi z roku 1487, znajduje się w dokumencie Kazimierza Jagiellończyka. Wartych uwagi miejsc w moim rodzinnym mieście jest oczywiście o wiele więcej, niż byłem w stanie ponownie zobaczyć podczas jednodniowego w nim pobytu po latach. O wielu dowiedziałem się dopiero obecnie ze wspomnianych wydawnictw. Trzeba więc będzie przyjechać ponownie. I zachęcam do tego innych.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz