Słowacja
Vianoce, czyli Boże Narodzenie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W tradycyjnej kulturze słowackiej okres Bożonarodzeniowy obejmuje główną część zwyczajowego cyklu zimowego oraz początek kościelnego roku liturgicznego. Przekazywane z pokolenia na pokolenie obrzędy, obyczaje oraz praktyki magiczne przez stulecia nawarstwiały się, przez co trudno dziś orzec o ich konkretnym pochodzeniu albo wieku.
Jedno jest pewne w okresie bożonarodzeniowym dominuje motywacja chrześcijańska, którą jest chęć uczczenia narodzin Jezusa Chrystusa. Boże Narodzenie (Vianoce) trwa od 24 do 26 grudnia. Poprzedza je adwent ? czas zimowego wyciszenia. Oprócz chrześcijańskiego sposobu przeżywania owego wyjątkowego czasu, nasi przodkowie, obchodzili go również w sposób, z którego emanowała specyficzna tajemniczość, charakterystyczna dla kontaktów z innego rodzaju istnieniami. Starym pogańskim zwyczajem tych rytualnych obchodów było przywdziewanie masek, jako symbolu przejścia z jednej formy egzystencji w inny sposób bycia. Obrzędowe obchody świąt w okresie poprzedzającym Boże Narodzenie (św. Barbara ? 4 grudnia, św. Mikołaj ? 6 grudnia, św. Łucja ? 13 grudnia) zajmowały specjalne miejsce w cyklu corocznych zwyczajów. Mają również kluczowe znaczenie dla rozjaśnienia złożonej problematyki tradycji bożonarodzeniowej. Z dniem św. Łucji, w tradycyjnej kulturze, łączyły się przede wszystkim rytuały ochronne i wróżby (za pośrednictwem magicznego ?łucjowego? krzesełka rozpoznawał jego właściciel miejscowe czarownice).
W adwencie
Już na początku adwentu rozpoczynały się przygotowania do świąt Bożego Narodzenia. Najpierw uczniowie odwiedzali domostwa składając ich mieszkańcom życzenia i zbierając przy tym zboże na mąkę, z której piekli potem, najczęściej u miejscowego nauczyciela lub proboszcza, bożonarodzeniowe opłatki. W ostatnim tygodniu przez świętami roznosili je po domach.
Stół, symbol dostatku
Początek obchodów świętowania zimowego przesilenia, a u chrześcijan dzień przed narodzinami Jezusa, to Wigilia. Skupiała się tego dnia większość czynności charakterystycznych dla podkreślenia magii ?pierwszego dnia?. Przebiegał on pod znakiem przygotowań do wieczerzy wigilijnej, która rozpoczynała się modlitwą. Jej częścią, oprócz rytualizowanej konsumpcji charakterystycznych dań, były czynności, które miały zapewnić rodzinie zdrowie i pomyślność. Specjalną uwagę poświęcano przygotowaniu stołu (który był symbolem dostatku) oraz doborowi potraw. Oprócz tradycyjnych wigilijnych dań pojawiały się na stole wszelkiego rodzaju płody rolne ? efekty pracy domowników.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- autor jest dyrektorem Narodowego Centrum Turystyki Słowackiej w Polsce
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz