Pilzno
Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie

Przez dziewięć miesięcy, na przełomie lat 1599 i 1600, Pilzno stało się stolicą Świętego Cesarstwa Rzymskiego, w którym cesarz Rudolf II Habsburg (1552-1612) schronił się przed zarazą panująca w Pradze...
Tagi: ,
fot: Cezary Rudziński
Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
Datą początków dzisiejszego Pilzna jest rok 1295, w którym król czeski i polski z dynastii Przemyślidów, Wacław II założył osadę na ważnym szlaku, która dzięki dogodnemu położeniu szybko rozwinęła się w znaczący ośrodek handlowy.
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie
  • Pilzno. Z grunwaldzkim wielbłądem w herbie

Pierwszym znanym był Mikuláš Bakalář, który posiadał drukarnię w latach 1498-1513 w budynku na rogu przy współczesnych ulicach Bedrzycha Smetany i Petra Bezruča, co upamiętnia umieszczona na nim tablica. W dziejach Pilzna jest mnóstwo ciekawych faktów, z których wspomnieć mogę nieliczne. W XVI w. miasto było trawione przez pożary – w 1507 roku spłonęły dwie trzecie zabudowy, napadane przez zbójów – rycerzy i… w 90 proc. bigoteryjno-ultrakatolickie. Do tego stopnia, że w 1578 r. rada miejska postanowiła, iż niekatolik nie może być jego mieszczaninem.

Cesarska stolica i dzwonek skazańca

Przez dziewięć miesięcy, na przełomie lat 1599 i 1600, Pilzno stało się stolicą Świętego Cesarstwa Rzymskiego, w którym cesarz Rudolf II Habsburg (1552-1612) schronił się przed zarazą panująca w Pradze. W 1618 r. zaczął się bardzo trudny okres dla miasta. Zostało ono wówczas po raz pierwszy zdobyte. W latach wojny 30-letniej upadała gospodarka i kultura. Jaśniejszym okresem były lata baroku i główna rola w nim architekta Jakuba Augustona. Z innych, uważanych tu za ważne, faktów odnotuję jeszcze, że w roku 1695 na rynku stracono Jana Sladkiego Kozinę, wodza powstania chodzkiego. Jego zwłoki wisiały na szubienicy przez rok. A dzwonek, przy dźwiękach którego prowadzono go na śmierć, wisi nadal przed wejściem do ratusza.

W 1776 r. założono w mieście pierwsze gimnazjum – dominikańskie.  W okresie wojen napoleońskich przez Pilzno przeszły wojska rosyjskie, a w 1799 r. przez trzy dni nocował w nim feldmarszałek i zbrodniarz wojenny (to na jego rozkaz wymordowano w 1794 r. ludność prawobrzeżnej części Warszawy – Pragi) Aleksander Suworow. Dynamiczny rozwój miasta w XIX w. związany był z jego industrializacją i rozbudową. Burmistrz Martin Kopecký (1828-50) zburzył stare mury miejskie, a na ich miejscu wybudował, podobnie jak w Krakowie powstały Planty, ogrody będące atrakcją nadal.

Dwie wojny światowe

W 1832 r. zbudowano pierwszy kamienny teatr, a na przełomie XIX i XX miasto stało się w architekturze ważnym ośrodkiem czeskiej secesji. W latach I wojny światowej, w największej w imperium austro-węgierskim fabryce amunicji Škody w Bolevci nastąpił wybuch, który pochłonął ponad 200 ofiar. Lata międzywojenne przyniosły znaczny rozwój terytorialny miasta, ale po Układzie Monachijskim w 1938 r. miasto stało się granicznym z III Rzeszą. Dosłownie, bo odebrano mu część przedmieść.

W latach II wojny światowej zakłady Škody przekształcone zostały w zbrojeniowe dla armii niemieckiej. Pilzno dwukrotnie bombardowano, łącznie zniszczono lub uszkodzono 6777 domów. 5 maja 1945 r. w mieście wybuchło powstanie antyniemieckie, a następnego dnia wyzwoliła je armia amerykańska gen. Pattona. Ustępując jednak później wojskom sowieckim, zgodnie z międzynarodowym porozumieniem. Lata powojenne, to najpierw masowe poparcie przez tutejszych robotników komunistycznego puczu w lutym 1948 r. (Vitĕzný Únor), później kilka znaczących demonstracji antykomunistycznych, ale przede wszystkim rozbudowa miasta i budownictwa mieszkaniowego.

Europejska stolica kultury 2015

Do najważniejszych wydarzeń po roku 1989 należy założenie w Pilźnie w 1991 r. Uniwersytetu Zachodnioczeskiego oraz przyznanie miastu tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2015. Co, dzięki m.in. dotacji 1,5 mln euro, przyczyniło się do zrealizowania kilku ważnych projektów kulturalnych oraz sportowych. I przyciągnęło 3,4 mln. gości, z czego jedną czwartą stanowili zagraniczni – w połowie z Niemiec.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 12 września 2022; Aktualizacja 25 września 2022;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij