Klon
Dawna ulicówka przetrwała na Mazurach

Autor: Piotr Olszak
Jest to ulicówka z domami ustawionymi szczytem do drogi. Takie ustawienie kiedyś dominowało na Mazurach, obecnie jest rzadko spotykane. Do dziś zachowało się w Klonie ok. 40 drewnianych chałup różnych typów i w różnym wieku.
Tagi: ,
fot: Piotr Olszak
Klon. Dawna ulicówka przetrwała na Mazurach
To wieś szkatułowa lokowana w 1645 r. na 56 włókach gruntu (ok. 1000 ha), a więc bardzo duża. Wieś była zniszczona przez pożar w 1893 r. ale pierwszą i drugą wojnę przetrwała bez większych strat w zabudowie. Cała jest zabytkowa.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Warto zobaczyć tę wieś, bo prędzej czy później w tym kształcie zniknie. Klon z tradycyjnym charakterem zabudowy i harmonijnym krajobrazem jest najcenniejszym na Mazurach i jednym z najcenniejszych w północnej Polsce zespołem budynków drewnianych. 

To wieś szkatułowa lokowana w 1645 r. na 56 włókach gruntu (ok. 1000 ha), a więc bardzo duża. Wieś była zniszczona przez pożar w 1893 r. ale pierwszą i drugą wojnę przetrwała bez większych strat w zabudowie. Cała jest zabytkowa.

Jest to ulicówka z domami ustawionymi szczytem do drogi. Takie ustawienie kiedyś dominowało na Mazurach, obecnie jest rzadko spotykane. Do dziś zachowało się w Klonie ok. 40 drewnianych chałup różnych typów i w różnym wieku, między innymi jedna z ostatnich na Mazurach zachowana in situ z niezwykle urodziwym podcieniem szczytowym. Są tu archaiczne domy z pomieszczeniami inwentarskimi pod wspólnych dachem z pomieszczeniami mieszkalnymi. Mamy także curiosum w postaci chałupy z dachem półszczytowym, charakterystycznym dla Podhala. Przed wojną Klon był jedną z niewielu na Mazurach wsi o przewadze katolików. Katolicyzm mieszkańców przejawiał się tym, że niemal wszystkie domy są przyozdobione krzyżami.

Niestety, po drugiej wojnie rozpoczęły się procesy dewastacji zabudowy wsi, które trwają do dziś. Nadal jest tu dużo domów drewnianych, ale to zaledwie połowa tego co było tuż po wojnie. Powstało natomiast kilka szpetnych domów, które stoją przy opuszczonych domach drewnianych, którym w najbliższym czasie grozi zagłada. Nowe domy, które powstają są przykładem jak się nie powinno budować na Mazurach. Znikły zupełnie z krajobrazu wiatraki, które jeszcze po wojnie istniały na wzgórzu przy kościele.

Poza drewnianymi chałupami, w Klonie jest drewniana szkoła. Wieś się wyróżnia także tym, że są w niej dwie świątynie: murowany z granitu polnego i cegły kościół katolicki z 1866 r. i murowany, z drewnianą wieżyczką zbór protestancki z okresu międzywojennego, obecnie niestety opuszczony.

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 18 marca 2011; Aktualizacja 7 czerwca 2020;
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij