Korsyka
Bliżej Włoch niż Francji

Korsyka to jak na zachodnią Europę miejsce specyficzne. Miejscami przetrwały tu w najgłębszych podkładach struktury społeczne i właściwe im prawidła próżne dziś już do odnalezienia chyba nawet na najdalszym włoskim Mezzogiorno.
fot: BG-OPK
Korsyka. Bliżej Włoch niż Francji
Bastia. Różne posunięcia na niwie społecznej i gospodarczej, przykładowo wprowadzenie obowiązku szkolnego albo budowa szlaków kolejowych, przy aplikowaniu rozmaitych środków charakterystycznych dla nowoczesnej administracji, umocniły francuską obecność na wyspie.
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Śródziemnomorska Korsyka politycznie przynależy jak wiadomo Francji. Zażywa tam statusu specjalnego, lecz od strony historycznej, kulturowej i językowej daleko bardziej aniżeli z Francją związana jest z Włochami.

Usytuowana w basenie zachodnim śródziemnego akwenu opływana jest od północy przez Morze Liguryjskie, na południu i wschodzie przez Morze Tyrreńskie, zaś z przeciwnego kierunku przez okcydentalne partie właściwego Morza Śródziemnego. Zalega ledwie 11-12 km na północ od Sardynii, odgradzana od niej Cieśniną Świętego Bonifacego, nadto 27 km na zachód od włoskiej Isola di Capraia w Archipelagu Toskańskim, tudzież 82-83 km od kontynentalnych Włoch, odpowiednio od Piombino i Livorno w Toskanii, zaś znacznie więcej, bo 171 km na południowy wschód od kontynentalnej Francji, tj. od francuskiego Lazurowego Wybrzeża (Côte d’Azur).

Przy 8,7 tys. km kw. jest obszarowo czwartą wyspą na Morzu Śródziemnym, po Sycylii (25,4 tys. km kw.), Sardynii (24,1 tys. km kw.) i Cyprze (9,2 tys. km kw.). Rozciągnięta południkowo mierzy w tym układzie maksymalnie 184 km przy dystansie pomiędzy ekstremum wschodnim a zachodnim wynoszącym 83 km. Wyspa ma w 86 proc. charakter górzysty z wyższymi górami od zachodu. Na przybrzeżne niziny przypada tylko pozostałe 14 proc. Punkt kulminacyjny to Monte Cinto (2 706 m n.p.m.). Do dwóch tysięcy metrów wyrasta masa innych szczytów. Średnia zaś wysokość to 568 m n.p.m. (Sycylia 441 m, Sardynia 344 m). Jakąś połowę wyspiarskiego areału porasta makia. Po 2017 rok administracyjnie Korsyka podzielona była na dwa departamenty, tj. Haute-Corse (2B) i Corse-du-Sud (2A). Mieszkańców liczy 327 tys. Największe miasta to Ajaccio (68 tys.) i Bastia (44 tys.). Ajaccio jest stolicą całości (Collectivité Territoriale Unique 2018).

Czarna głowa w herbie

Nazwa wyspy jest prawdopodobnie oryginału fenickiego znacząc obszar zasnuty lasami. Sporadycznie jej etymologię wiąże się ze starogreckim słowem oddającym coś pięknego czy najpiękniejszego (????????). W prehistorii rozwinęła się na południu wyspy wielofazowa kultura megalityczna (Filitosa). Końcem siódmego wieku dotarli na Korsykę feniccy Kartagińczycy, zaś w kolejnym stuleciu przybyli Grecy z anatolijskiej Fokai, przez których wyspa nazywana była Cyrnos. Gdzieś blisko 565 roku ufundowali oni mniej więcej pośrodku wschodniego wybrzeża osadę imieniem Alalia (Aléria). Niebawem czołowe ówczesne morskie potęgi, Kartagińczycy i Etruskowie, wspólnie pokonali tam Greków w bitwie morskiej ok. 540?535 roku (Bataille d’Alalia). Alalia przeszła w gestię Etrusków, ażeby po krótkim odzyskaniu supremacji przez Kartaginę, ulec w 259 roku, w toku pierwszej wojny punickiej (264-241), zdo-byciu przez Rzym. Ze swą bardziej południową siostrą tworzyła Korsyka od 237 roku wspólną dwuwyspową prowincję rzymską ze stolicą w Caralis, czyli Cagliari (Corsica et Sardinia).

Jeszcze podczas istnienia cesarstwa zachodniorzymskiego rozpoczęły się w V wieku walki o wyspę pomiędzy Wandalami a Gotami. W dobie bizantyńskiej dominacji nad Italią stanowiła Korsyka składnik egzarchatu Afryki (Kartaginy). Kolejne stulecia stały pod znakiem wymiany rządzących adekwatnej do tej we Włoszech. Korsyka znajdowała się więc w sferze wpływów marchii toskańskiej jako też morskich republik Pizy i Genui. Były one jednak na ogół ograniczone do wybrzeży. Napady saraceńskich piratów spowodowały podobnie, jak na innych śródziemnomorskich wyspach, np. Sardynii czy Malcie, wycofanie się ludności w górzysty wyspiarski interior. To ułatwiło wygenerowanie się tam stosunków społeczno-gospodarczych bardziej feudalnych od tych na włoskim kontynencie. Wedle tutejszych legend do walk z Saracenami ma nawiązywać czarna głowa będąca symbolem Korsyki (Bandiera Testa Mora). Finalnie od XIV stulecia należała Korsyka do Genui (Repubblica di Genova).

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 8 lutego 2019; Aktualizacja 16 lutego 2019;
 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij