Kalisz
Cmentarz ukraińskich żołnierzy
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Oficjalna nazwa tego cmentarza, położonego przy ulicy Ukraińskiej w dzielnicy Szczypiorno, brzmi: Ukraiński Cmentarz Wojskowy.
Pod koniec 1914 roku, po wybuchu I Wojny Światowej, Niemcy założyli w Szczypiornie prowizoryczny obóz, który miał być czasowy na okres letni. Obóz działał w końcu przez cały rok i przez wiele lat. Więziono w nim wielu jeńców wojennych z Francji, Rosji, Anglii i Włoch. A od roku 1917 polskich legionistów, zaś po podpisaniu traktatu pokojowego w Rydze w roku 1921 również i żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej. Żołnierzy zmarłych w obozie w latach 1914-18 grzebano na cmentarzu w Szczypiornie, niedaleko obozu. W roku 1922 pochowanych na tym cmentarzu było około 1200 osób, w tym 45 Anglików, 47 Włochów, 7 polskich legionistów (oni dziś spoczywają na innym cmentarzu), 11 byłych żołnierzy armii rosyjskiej oraz 197 żołnierzy Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej. Kolejnych 500 żołnierzy Armii URL pochowano w latach 1922- 23.
Przeciw sobie i ramię w ramię
Pierwsza wojna światowa przyniosła nowy porządek. Jedne państwa odzyskiwały wolność kosztem innych. Tak po wojnie powstała Ukraińska Republika Ludowa. Nowe państwa walczyły o poszerzenie swoich granic. Tak było w przypadku Polski i Ukrainy które w roku 1920 walczyły o Lwów i Kresy Wschodnie. Wspólny wróg, jakim stała się radziecka Armia Czerwona, na kilka lat zjednoczył armie polską i ukraińską. Początkowo odnosiły one sukcesy, ale kiedy bolszewicy stanęli na polach pod Warszawą, w obliczu zagrożenia rozegrano zwycięską bitwę warszawską nazywaną też Cudem nad Wisłą.
Bitwa stoczona w dniach 12- 25 sierpnia 1920 w czasie wojny polsko-bolszewickiej zapisana została jako 18. na liście przełomowych bitew w historii świata. Polakom udało się powstrzymać ekspansje komunizmu na Europę, podobnie jak w trakcie odsieczy wiedeńskiej powstrzymano ekspansję islamu.
Opuszczeni i internowani
W bitwie warszawskiej Polakom przewodził Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. Ważnym na miarę zwycięstwa był manewr Wojska Polskiego oskrzydlający Armię Czerwoną, wyprowadzony znad Wieprza 16 sierpnia przy jednoczesnym związaniu głównych sił bolszewickich na przedpolach Warszawy. 18 marca roku 1921 podpisany został traktat w Rydze – układ pokojowy zawarty pomiędzy Polską i Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Radziecką oraz Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką.
W końcu roku 1920 wraz z zakończeniem wojny polsko-bolszewickiej opuszczone przez armię polską, dotychczasowego sojusznika, walczące o wolną Ukrainę wojska Ukraińskiej Republiki Ludowej uległy przeważającym siłom Rosji sowieckiej. W listopadzie roku 1920 przegrana armia ukraińska wycofała się na teren Rzeczypospolitej gdzie jej żołnierze zostali internowani prewencyjnie i trafili między innymi do obozów internowania nr 5 w Szczypiornie i nr 10 w Kaliszu. A wszystkich obozów internowania było na terenie Polski 14.
Nie tak miało być
Obóz w Szczypiornie po wyparciu Niemców zasiedlono bolszewikami i ukraińską inteligencją z Galicji Zachodniej. Warunki były tu bardzo trudne: drewniane baraki, ziemianki, tyfus, różne choroby i szczury. Wielu spośród pułkowników zaczęło wynajmować kwatery u mieszkańców Szczypiorna. O wiele lepsze warunki panowały w obozie nr 10, w Kaliszu przy ulicy Obozowej dziś. Wyremontowano tam baraki i przeniesiono wszystkich mieszkańców obozu w Szczypiornie. Obóz był przeznaczony dla 4 tys. osób. Trafili tu żołnierze 3 Żelaznej Dywizji Strzeleckiej i 2 Wołyńskiej Dywizji Strzeleckiej oraz personel szpitala wojskowego. W roku 1921 umieszczono w tym obozie urzędników i pracowników Ministerstwa Wojny Ukraińskiej Republiki Ludowej wraz z generałem Andrijem Wowkiem.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz