Dawidgródek
Stare poleskie miasteczko

W przeszłości Horyń stanowił ważny szlak żeglugowy. A ten, kto władał zamkiem i miasteczkiem Dawidgródek, mógł kontrolować żeglugę po tej rzece oraz po Prypeci, a także zbiegające się tu lądowe szlaki handlowe.
fot: Cezary Rudziński
Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
Bardzo ciekawe są w Dawidgródku stare uliczki wiejskiego typu, z przeważnie luźno przy nich stojącymi domami. Z charakterystycznymi słonecznymi tarczami na szczytach frontów oraz w górnych częściach rynien. Domy otoczone ogródkami, są pomalowane na jasne, dosyć ostre kolory.
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
  • Dawidgródek. Stare poleskie miasteczko
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Zniszczenia i odbudowy

Miasteczko jest znaczącym ośrodkiem prawosławnym, obecnie z dwiema cerkwiami. W 1551 roku król Zygmunt August przekazał Dawidgródek ks. Michałowi Radziwiłłowi Czarnemu. W 1579 r. Radziwiłłowie ustanowili w tutejszych rozległych dobrach ordynację dawidgródecką, która przetrwała do 1939 roku. W 1624 Janusz Radziwiłł ufundował w mieście kościół katolicki p.w. Bożego Ciała. Drewniany zamek spaliły w 1655 r. moskiewskie wojska dowodzone przez ks. Dymitra Wołkońskiego. Został on jednak odbudowany i podzielony na dwie części. Zamek górny ? mieszkalny, ze świątynią, oraz dolny ? pomieszczenia gospodarcze. W 1707 roku miasto spaliły wojska szwedzkie. Odbudowane, włączone zostało w 1793 r. w wyniku rozbiorów do Rosji, ale straciło prawa miejskie. Odzyskało je w 1836 roku. Zamek rozebrano w XIX wieku. W tymże wieku Dawidgródek rozwijał się dynamicznie, oczywiście biorąc po uwagę jego skalę. Osiągnął liczbę 8 tys. mieszkańców, a przed I wojną światową liczył około 13 tys. mieszkańców. Na mocy Traktatu Ryskiego wrócił, do września 1939 roku, do Polski. Przed wybuchem II wojny światowej miał 11,5 tys. mieszkańców.

Prawosławne świątynie

Zachował jednak, jak już wspomniałem, wygląd i charakter starego poleskiego miasteczka. Duży, położony centralnie rynek, zabudowany jest luźno parterowymi budynkami z wyróżniającym się kinoteatrem ?Zaria? oraz sklepami w jego części. Do narożnika rynku przylega cerkiew p.w. Matki Bożej Kazańskiej (Swiatoj Kazanskoj Bożej Materi) zbudowana z czerwonej cegły w stylu neoruskim, z pięcioma wieżami i dzwonnicą. Jej budowa rozpoczęła się w 1913 roku, ukończona i oddana do użytku została jednak dopiero podczas ostatniej wojny, w roku 1942. Najstarsza, znana z dokumentów, tutejsza cerkiew p.w. św. Dymitra, wzniesiona została najpóźniej na początku XVI wieku. Jej los jest jednak nieznany. Prawdopodobnie uległa spaleniu. Najstarsza obecnie tutejsza świątynia (jest też kościół katolicki z I połowy XX w., przed wojną były dwie synagogi) p.w. św. Jerzego (Swjato-Georgijewski chram) zbudowana została w 1648 roku na wzgórzu na terenie starego cmentarza za jeziorem Sieżka. I przebudowana oraz rozbudowana w latach 1724-26 tak znacznie, że niektóre źródła ten rok wymieniają jako jej początek. Stanowi ona klasyczny przykład drewnianego budownictwa poleskiego. Składa się z dwu części na planach prostokątów z przybudówkami. Pokryta jest dwoma czterospadowymi dachami z maleńkimi wieżyczkami zakończonymi sześciobocznymi latarniami i błękitnymi, tak jak ściany tej cerkwi, kopułkami i krzyżami. Wewnątrz znajduje się cenny, rzeźbiony w drewnie i pozłacany oraz ozdobiony ikonami i malowidłami, czteropoziomowy ikonostas w stylu baroku, z 1751 roku, wykonany przez nieznanego artystę.

Słoneczne tarcze na domach

Bardzo ciekawe są w Dawidgródku stare uliczki wiejskiego typu, z przeważnie luźno przy nich stojącymi domami. Z charakterystycznymi słonecznymi tarczami na szczytach frontów oraz w górnych częściach rynien. Domy otoczone ogródkami, są pomalowane na jasne, dosyć ostre kolory. Życie w miasteczku toczy się powoli. W dni świąteczne kobiety, zwłaszcza z korzeniami tatarskimi, wkładają na głowy oryginalne, niespotykane nigdzie indziej nakrycia. Nazywane są one ?hołowoczkami? i stanowią połączenie wschodnich turbanów z chustami tradycyjnie noszonymi przez kobiety białoruskie. Można je też obejrzeć, obok innych przedmiotów codziennego życia i sprzętów oraz narzędzi domowych, w dziale etnograficznym miejscowego muzeum krajoznawczego.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij