Lipawa
Dawna stolica Kurlandii

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Gdy kończę zwiedzanie katolickiej katedry św. J?zepa (Józefa), największej świątyni w mieście i jednego z dwu tutaj kościołów tego wyznania, nagabuje mnie po niemiecku starsza kobieta, sprzedająca przy wejściu literaturę religijną.
Chyba robi to z nudów, gdyż o tej porze ? w godzinach przedpołudniowych powszedniego dnia ? nie ma w kościele nikogo więcej. Rozmawiamy chwilę w tym języku, szybko jednak przechodzimy na rosyjski, który zna o wiele lepiej. A następnie, gdy dowiaduje się skąd przyjechałem, na polski. W jej ustach archaiczny, ale dosyć poprawny. Dowiaduję się, że tu, w niespełna 90-tysięcznym mieście Lipawa, nazywanym też po polsku Libawą, po łotewsku Liep?ja, a niemiecku Libau, dawnej stolicy Kurlandii, żyje już tylko garstka naszych rodaków. A przecież księstwa Kurlandii i Semigalii były w przeszłości blisko związane z Polską.
Lenno Rzeczypospolitej
Pierwszą osadę rybacką w tym miejscu, u ujścia rzeki Liwy do Bałtyku, na pasie ziemi między nim i Jeziorem Lipawskim, założyli Liwowie, jedno z dwu, obok Kurów, najstarszych plemion mieszkających na tych ziemiach. Po raz pierwszy wspomniano o osadzie w 1253 roku jako o Lyvie. Nazwa ta wywodzona jest od słowa liiv ? co po łotewsku znaczy piasek. Ale już w 10 lat później zakon kawalerów mieczowych zaczął tu wznosić zamek Libau, wokół którego powstała osada rzemieślniczo-handlowa. Nazywana z czasem, od połowy XVI w. Liepają. Ostatni wielki mistrz zakonu inflanckiego Gotthard Kettler (1517-87) wobec zagrożenia szwedzkiego, a zwłaszcza moskiewskiego, oddał w 1561 roku swoje ziemie pod opiekę Rzeczypospolitej. Złożył hołd Zygmuntowi Augustowi i na ponad dwa wieki Kurlandia oraz Semigalia stały się jej lennikiem.
Pierwsza stolica niepodległej Łotwy
Prawa miejskie Lipawie nadał w 1625 roku książę Kurlandii i Semigalii Fryderyk Kettler, a w roku następnym potwierdził je król polski Zygmunt III Waza. W 1697 roku rozpoczęto tu budowę, a później rozbudowę portu handlowego. Który ? o czym wiedzą już chyba tylko historycy ? był ostatnim morskim ?oknem na świat? I Rzeczypospolitej po jej drugim rozbiorze. Miasto, podobnie jak cały ten region Europy, podlegało w różnych okresach wpływom niemieckim, szwedzkim, polskim, rosyjskim, nawet fińskim. A po I wojnie światowej przez pół roku było pierwszą, tymczasową stolicą niepodległej Łotwy.
Stolicą Kurlandii (Księstwa Kurlandii i Semigalii) była MITAWA!