Gdańsk
Muzeum II Wojny Światowej
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Muzeum II Wojny Światowej zajmuje jeden z najbardziej oryginalnych, nowoczesnych budynków nie tylko w Gdańsku. Powstał w latach 2012-17 a jury konkursu nań uznało go za „nowy symbol Gdańska”, „nową ikonę”, „projekt rzeźbiarski”.
Słynny architekt Daniel Libeskind uzasadnił wybór tego projektu – cytuję za oficjalną stroną Muzeum: „Posługując się językiem architektury, wybrany projekt opowiada o tragedii przeszłości, żywotności teraźniejszości, ukazując równocześnie horyzont przyszłości. Dynamicznie wznosząca się ku górze forma jest symbolem mieszczącego się pod nią muzeum. Tworzy szerokie, spektakularne otwarcie przeszłości miasta ku jego przyszłości. Nawiązując do ikonicznej panoramy Gdańska z dźwigami stoczniowymi i wieżami kościołów, budynek łączy tradycyjne przestrzenie miasta, ich skale, materiały i kolory z muzeum na miarę XXI wieku.”
Budynek o powierzchni około 23 tys. m kw. stoi na terenie ponad 17 tys. m kw. na obrzeżach historycznej części miasta, między Kanałem Raduni i rzeki Motławy – terenach postoczniowych, w centrum przyszłej, nowoczesnej dzielnicy miasta. Jego widok rzeczywiście robi wrażenie. Gmach oglądany od północnego zachodu przypomina strzelistą piramidę. Od południa zaś ustawiony ukośnie, ośmiopoziomowy wysoki czworokąt z całkowicie przeszklonym frontonem tak, że odbija się w nim okolica. Ekspozycje muzealne usytuowane zostały w podziemiach, przy czym na stałą wystawę główną przeznaczono powierzchnię prawie 5 tys. m kw.
Wojna z perspektywy zwykłych ludzi
Muzeum II Wojny Światowej, które powstało w 2008 roku, początkowo mieściło się tymczasowo w trzech kamieniczkach przy ul. Długiej, w sercu Głównego Miasta, czyli gdańskiej starówki, a od 2017 roku w obecnej siedzibie. Prezentuje ono II wojnę światową w sposób odmienny, niż inne podobne placówki koncentrujące się przede wszystkim na jej stronie militarnej oraz bitwach. Nierzadko ten okres historii XX wieku stanowi w nich jedynie fragment muzeów wojska lub wojen. Ten punkt widzenia w przypadku muzeum gdańskiego stanowi tylko jeden z elementów ekspozycji.
Najtragiczniejszą z dotychczasowych wojen przedstawia ona także z perspektywy ówczesnej wielkiej polityki, ale przede wszystkim przeżyć i postaw cywilów – zwykłych ludzi. Również żołnierzy, jeńców wojennych, więźniów obozów. Wystawa stała podzielona jest na trzy główne części – bloki tematyczne. I – Ku Europie wersalskiej – Droga do wojny i geneza konfliktu zbrojnego. II. Groza wojny, czyli życie codzienne podczas II wojny światowej i okupacji. III. Długi cień wojny, a więc okres od upadku Trzeciej Rzeszy, poprzez czasy „Zimnej wojny”, do kresu sowieckiego totalitaryzmu.
„Podróż w czasie” dla dzieci
Ciekawym i potrzebnym pomysłem jest wydzielenie specjalnej przestrzeni ekspozycyjnej przeznaczonej dla dzieci do lat 12, zatytułowanej „Podróż w czasie”. W ramach wymienionych części ekspozycji stałej znajduje się 18 miejsc lub kącików tematycznych: Narodziny i ekspansja totalitaryzmów. Pokój za wszelką cenę? A więc wojna! Wojna zimowa. Wojna nowego typu. Wojna bez litości. Okupacja i kolaboracja. Terror. Zagłada. Czystki etniczne. Opór. Walka o tajemnice. Wszystko dla zwycięstwa. Wojna bez litości. Koniec wojny. Po wojnie. Po obu stronach (żelaznej) kurtyny. Od wojny do wolności.
Już z tych tematów wynika chyba, że ekspozycja przedstawia nie tylko nasze – Polaków, losy tuż przed, podczas i po wojnie, ale również przeżycia i doświadczenia innych narodów, nie tylko europejskich. Nie zamierzam pisać mini-przewodnika po tym muzeum, a ściślej ekspozycji stałej, bo wystaw czasowych nie oglądałem, ani jej oceniać. W pierwszym przypadku trzeba ją obejrzeć samemu, do czego oczywiście zachęcam. W drugim potrzebna byłaby lepsza niż moja, wiedza historyczna i co najmniej parokrotne szczegółowe obejrzenie ekspozycji.
Oglądam w podwójnej roli
Równocześnie jednak oglądałem ją w podwójnej roli. Jako człowiek i dziennikarz zainteresowany tym okresem historii najnowszej oraz sposobem jej prezentacji. Ale także świadek, a w niektórych przypadkach uczestnik przedstawianych wydarzeń. II wojna światowa była okresem mojego świadomego już dzieciństwa i młodości. A gdańska ekspozycja odświeżyła mi pamięć o wielu historycznych momentach z lat II wojny.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- o ukraińskim Muzeum II Wojny Światowej w naszym portalu
Dodaj komentarz