Klimontów
Wieś, która nie chciała być miastem
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Z soczystej zieleni po prawej stronie szosy wyłaniają się najpierw górne części stojącego na wzgórzu zespołu klasztorno-kościelnego, a po chwili wieże i barokowa kopuła następnego.
Dojeżdżamy do wsi Klimontów, położonej w powiecie sandomierskim województwa świętokrzyskiego. Jednej z nielicznych w Polsce mogących poszczycić się zabytkami wysokiej klasy z minionych wieków. A zarazem o ciekawej historii. Licząca obecnie około 2 tys. mieszkańców wieś Klimontów powstała w połowie XIII w. na terenie współczesnej nam miejscowości Górki.
Włości Ossolińskich
Obok niej Jan Zbigniew Ossoliński (1555-1623, sekretarz królewski, później m.in. wojewoda podlaski i sandomierski) założył w 1604 roku, na mocy przywileju królewskiego, miasto Klimontów likwidując równocześnie wieś o tej nazwie. I był on miastem przez 166 lat, aż do roku 1870 roku, gdy znowu został wsią? na prośbę mieszkańców. Te ponad półtora wieku ?miejskości? pięknie zapisało się w tutejszych dziejach, chociaż miały one również tragiczne momenty, zwłaszcza podczas szwedzkiego Potopu, najazdu wojsk węgierskiego księcia Rakoczego oraz Powstania Listopadowego i II wojny światowej. Od 1611 roku Klimontów organizował na mocy przywileju, po 3 jarmarki w roku i 2 targi w tygodniu. Miasto było centrum dóbr złożonych z 9 folwarków, w którym w XVII w. zbudowano klasztor i kościół dominikanów oraz farę-kolegiatę. I chociaż jego mieszkańcy zajmowali się głównie rolnictwem, to część z nich wyrabiała również sukno. W drugiej połowie XVIII w. powstała tu nawet manufaktura sukiennicza. Miasto rozwijało się. O ile w 1663 r. liczyło tylko 24 domy i 530 mieszkańców, w tym jedną czwartą Żydów, to w 1827 już 118 domów i 1314 mieszkańców.
Warto wiedzieć
Już jako osada wiejska miał Klimontów w 1921 roku około 6 tys. mieszkańców. W 1939 r. tylko 4500, a po holocauście ludności żydowskiej i innych stratach podczas II wojny światowej, liczba ta spadła do 2200, aby zmniejszyć się jeszcze do wspomnianych około 2 tysięcy. Z zabytków posiada miejski układ urbanistyczny wpisany do rejestru zabytków, podobnie jak zabudowa tutejszego rynku i cmentarz rzymskokatolicki z 1843 r. oraz synagoga z 1851 r. A przede wszystkim zespoły: kościoła kolegiackiego i klasztoru dominikanów, których górne, wystające ponad otaczające je drzewa, widać z szosy, gdy dojeżdża się do Klimontowa. O każdym z nich napiszę osobno.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz