Kalisz
My też mieliśmy zamek królewski
Pierwsze umocnienia drewniane w Kaliszu wzniósł książę wielkopolski i krakowski Bolesław Pobożny, dziadek króla Kazimierza Wielkiego. Wzniesiono je na wyspie między odnogami rzeki Prosny około roku 1253.
W XIV wieku król Kazimierz III Wielki był inicjatorem budowy gotyckiego murowanego zamku w Kaliszu. Kaliski zamek był jednym z wielu jakie wybudował ten król.
Kazimierzowa warownia
Zamek miał znajdować się w obrębie miasta ulokowanego na wyspie w przewężeniu doliny rzeki Prosny pośród rozlewisk. Przed rozpoczęciem budowy zamku usunięto istniejącą na tym terenie drewnianą zabudowę. Przy budowie zamku podniesiono teren o około 2 m obsypując ziemią fundamenty.
Jak wynika z przekazów i badań archeologicznych zamek wzniesiono na planie czworoboku o wymiarach 40 na 50 metrów. Jego powierzchnia wynosiła więc ok. 2 tys. m kw. Według późniejszego opisu z roku 1564 zamek murowany z cegły i kamienia był budowlą czteroskrzydłową z dziedzińcem na planie czworoboku. Trzy trójkondygnacyjne budowle i czwarte skrzydło czterokondygnacyjne wytyczały ten dziedziniec. Całość otoczona była fosą o szerokości ok. 14-15 m i głębokości 3 m. W roku 1537 pożar strawił zachodnie skrzydło i już go nie odbudowano w formie sprzed pożaru.
Skrzydło czterokondygnacyjne zamku znajdowało się przy murze miejskim po przeciwnej stronie wjazdu – bramy z mostem zwodzonym. Most łączący brzegi fosy miał długość 11,5 m. Za zamkiem od strony zachodniej prowadziła boczna furta do gospodarczego przygródka otoczonego murem opartym również o obwarowania miejskie. W obrębie fortyfikacji przygródka znajdowała się jedna z baszt miejskich.
Królewski, bo bywali tu królowie
W latach 1402-23 bywał tu król Władysław II Jagiełło. Zdarzyło się to dwadzieścia kilka razy, co może świadczyć że lubił kaliską gościnność. W XVI wieku zamek był siedzibą władz wielkopolskich. Miał w nim rezydencję starosta generalny, kaliski wojewoda i inni. Okresowo przebywali tu polscy królowie. Zauważyłem że zamek w którym gościł król, nazywa się zamkiem królewskim.
Szkoła w miejsce zamku
W roku 1792 gdy palił się Kalisz zamek spłonął i popadł w ruinę. W latach 1803 i 1804 ruiny zmieniały właścicieli aż rozebrano je na budulec. W miejscu zamku w roku 1819 zbudowano Szkołę Wojewódzką według projektu Sylwestra Szpilowskiego, który jest również autorem przebudowy Pałacu Gubernatorskiego a dziś Starostwa koło bazyliki.
W czasie I wojny światowej w budynku były koszary a od roku 1916 znowu szkoła. Później mieściły się tu różne instytucje, a od roku 1948 – I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka.
Niewielkie relikty
Dziś śladem po zamku są odkryte przez archeologów fundamenty na terenie tego liceum przy placu Jana Pawła II. Pierwsze prace archeologiczne przeprowadzono w połowie XX w. i kontynuowano jej w latach 80. Odkryto wtedy wzmocnione fundamenty jednej ze ścian zamku. Ustawiono w pobliżu ilustrowaną i opisaną historię zamku na tablicach.
Dodaj komentarz