Kraków
Niepowtarzalna szopka krakowska
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Kraków to chyba jedyne miejsce na świecie, w którym wykonywane są szopkowe cudeńka upamiętniające narodzenie Chrystusa. Krakowska forma szopki powstała w XIX wieku, rozpropagowano ją w XX wieku i do dzisiaj zwyczaj budowania szopek jest kultywowany.
Aby pokazać ich jak najwięcej organizowany jest corocznie ?Konkurs na najpiękniejszą Szopkę Krakowską?. Szopki nazywają się krakowskimi, ponieważ prezentują architekturę najważniejszych i najpiękniejszych zabytków Krakowa. Wykonują je amatorzy. Wśród nich są dorośli, dzieci, klasy szkolne, grupy przedszkolne? Tradycje szopkarskie są wielopokoleniowe i kultywują je całe rodziny. Spędzają przy tej pracy setki godzin. Znane są rody pana Mariana Dłużniewskiego i pana Piotra Michalczyka.
Kanon i różnorodność
Tradycyjna szopka krakowska z XIX wieku była przenośnym teatrzykiem kukiełkowym. Były specjalnie pisane teksty i muzyka. Z czasem kukiełki zostały zastąpione ruchomymi figurkami. Ulepione są z modeliny lub gipsu. Figurki przedstawiają sceny rodzajowe oparte na legendach krakowskich i wydarzeniach historycznych. Wszystkie szopki posiadają wieże, najczęściej wzorowane na wyższej wieży kościoła Mariackiego. Wieża jest zwieńczona koroną. W wielu szopkach w wieży jest Trębacz grający hejnał. Nie może brakować Mistrza Twardowskiego na Księżycu. Oprócz wież, charakterystycznymi elementami są: wieża Ratuszowa, katedra na Wawelu, elementy wawelskiego zamku, Sukiennice, Barbakan, Brama Floriańska? W każdej szopce znajduje się Święta Rodzina: Dzieciątko, Maria i Józef. Często towarzyszą im aniołowie, Trzej Królowie, zwierzęta i pasterze. Ulubioną postacią szopkarzy jest też Lajkonik.
71. edycja
Tej zimy przyniesiono szopki na Rynek w pierwszy czwartek grudnia. W takim to dniu bowiem, w 1937 roku zorganizowano pierwszy konkurs, a ten był już 71. Jedynie w czasie II wojny światowej konkurs zawieszono, a od 1946 roku odbywa się regularnie pod opieką Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Trwają starania, aby Szopkę Krakowską wpisać na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego Krakowa. Co roku są organizowane wystawy wyjazdowe szopek. Były już w wielu miastach Europy i świata. Zeszłoroczna szopka na przykład została przekazana do gabinetu prezydenta RP. Koszty wykonania takiego ?dzieła? to kilka tysięcy złotych.
Parada na Rynku
Pod pomnikiem Adama Mickiewicza na Krakowskim Rynku stanęły do ?walki? te kolorowe cudeńka. Po hejnale o godzinie 12. korowód przeszedł wokół Rynku pod estradę, na której była prezentacja szopek. Ogłoszenie wyników odbyło się w niedzielę 8 grudnia, w sali Międzynarodowego Centrum Kultury. Tego roku poziom prac był niezwykle perfekcyjny, w związku z tym przyznano po kilka równorzędnych nagród. Tegoroczna ?zwyciężczyni? miała ponad dwa metry wysokości. Przedstawia Wzgórze Wawelskie ze wszystkimi jego elementami. Jest Kurza Stopka, krużganki, Kaplica Zygmuntowska i wieże wawelskie. Autorem jest pan Leszek Zarzycki. Jest to jego trzynasta pierwsza nagroda w konkursie.
Wystawa w miejskim muzeum
Po rozdaniu nagród i oficjalnym otwarciu wystawy, szopki zostały przeniesione do Pałacu Krzysztofory, gdzie będą oczekiwać na zwiedzających do 23 lutego. W kilku salach na parterze i w podziemiach można oczy nacieszyć. Pokazana jest też pracownia szopkarska i edytowany jest film instruktażowy.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
29 listopada 2018 r. krakowskie szopki zostały wpisane na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. To pierwszy polski wpis na tę listę.
A to oznacza, że ustalona od lat konstrukcja krakowskich szopek będzie musiała być przestrzegana znacznie bardziej restrykcyjnie, by mogły być uznane za szopkę krakowską. Konstrukcje szopek najczęściej wykonane są z drewna, dykty i tektury, a do ich ozdabiania wykorzystuje się kolorowy papier, bibułę i metalizowaną folię. Architektura szopek obowiązkowo musi nawiązywać do architektury Krakowa, ale może być na jej temat twórczą fantazją. Artyści najczęściej odnoszą się do kościoła Mariackiego, kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu, Barbakanu, Sukiennic, Bramy Floriańskiej. Tożsamość szopki podkreślają symbole Krakowa i Polski: monogram ?K?, orzeł w koronie, flagi biało-niebieska i biało-czerwona. Centralne miejsce w szopce zajmuje oczywiście scena Bożego Narodzenia. To wyczytałam na stronie krakowskiego muzeum, które patronuje szopkom i ma ich stałą wystawę.