Stara Bystrzyca
Orloj, co miał być zapchajdziurą

Planując rewaloryzację i przebudowę rynku, nie wiedziano zupełnie, co zrobić z psującą kompozycję, ślepą ścianą domu kultury. Postanowiono ją czymś zasłonić i tak narodził się pomysł Słowackiego Orloga.
fot: Cezary Rudziński
Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
Fronton tej „największej drewnianej rzeźby” na Słowacji posiada też draperię wykonaną z miejscowego kamienia ryolitowego.
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
  • Stara Bystrzyca. Orloj, co miał być zapchajdziurą
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Kolory na głównej tablicy tego zegara określają fazy dnia. Czarny – noc, różowy – świt, bladoniebieski – horyzont dnia, czerwony – zmierzch. Ręka ze Słońcem porusza się przez te pola zgodnie z jego aktualnym położeniem. Tablica ta podzielona jest złotymi krawędziami, które wyznaczają równik, oba zwrotniki oraz tzw. lokalny południk wskazujący, kiedy Słońce jest najwyżej na niebie nad Starą Bystrzycą. Astrolabium pokazuje ponadto pozycję na niebie księżyca, jego fazy i położenie Słońca w znaku zodiaku. Na obrzeżach tej tarczy znajduje się kalendarz z 366 częściami, obracający się o jedną część każdego dnia.

Przebudowany rynek

O pełnych godzinach, w takt dźwięku zegarowych dzwonów jeden, cymbały, nazywany św. Juraj, wybija je, drugi, Riečnická Madona, tworzy tło dźwiękowe. A w okienku przesuwają się postacie wspomnianych siedmiu świętych. Wstęp na górę, na której znajdują się te dzwony, postacie oraz cały mechanizm zegarowy, jest wolny, wejście przez centrum informacji turystycznej na parterze. Pozwala to nie tylko zapoznać się z detalami Orloja, ale również obejrzeć z góry Starą Bystrzycę i jej malownicze okolice.

Jak już wspomniałem, Słowacki Orloj powstał w ramach projektu rewaloryzacji tutejszego rynku. Obecnie stoi przy nim przebudowany gmach siedziby gminy, obok bastion Zbojnicka i budynek szkoly podstawowej. Jest też, oczywiście, restauracja i kawiarnia. Postawiono fontannę z figurą św. Michała Archanioła, dzieło również rzeźbiarza Viliama Loviška, wymieniono nawierzchnię na spacerową, a w ramach małej architektury postawiono ławki, stojaki na rowery i estetyczne kosze na śmiecie. Przebudowywano lub restaurowano też kilka domów przy tym placu i w jego okolicy. Niedaleko stoi kościół w stylu neogotyckim, zbudowany po pożarze wcześniejszego drewnianego w roku 1892 i kilkakrotnie już przebudowywany.

Trochę historii wsi

Nie zachowała się synagoga zbudowana w 1901 r. (w Starej Bystrzycy, na jej dolnym krańcu w osadzie nazywanej Kefsa mieszkała diaspora żydowska licząca przed holokaustem około 300 osób). Była też gorzelnia, z której zachowało się duże źródło z wodą pitną. Jest też park oraz kilka wartych zobaczenia miejsc i obiektów w okolicach. Stara Bystrzyca należy bowiem do najstarszych gmin w regionie Kisuce. Pierwsza wzmianka pisana o niej pochodzi z roku 1417. Zajmowała ona niemal całą Dolinę Bystrzycką, leżała na jednym ze średniowiecznych traktów handlowych do Polski.. W XVI w. rozpoczęło się tu pasterskie osadnictwo wołoskie. Epidemie i okresy głodu w XIX w. spowodowały emigrację części mieszkańców do Banatu – historycznej krainy w południowej części Wielkiej Niziny Węgierskiej, obecnie na terytorium Rumunii, Serbii i Węgier, do Slawonii, a nawet do USA. Obecnie wieś poza tradycyjnymi dziedzinami gospodarki, stawia też na turystykę.

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij