Wrocław
Panny niewidzialne ze szwedzkiej wieży
O pannach niewidzialnych ze szwedzkiej wieży pisał w 1935 roku Kornel Makuszyński:
Jednego dnia zaludni się ulica Zielna tłumem niewieścich istot, bardzo dziwnych, bo każda będzie miała łzy w oczach. Po raz pierwszy tego dnia ujrzymy żywe głosy, a po załzawionych oczach od razu je poznamy. Wyjdą ze srogiej wieży i pójdą na poszukiwanie pracy, nowe, nieszczęsne ofiary przemądrej maszyny, która suchym głosem wypędza człowieka. Biedne, bardzo biedne panny…
Miał na myśli telefonistki z Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, które wraz z automatyzacją centrali miejskiej traciły pracę i ze szwedzkiej wieży, czyli najwyższego onegdaj budynku PASTY w Warszawie przy ul Zielnej 39, przestaną łączyć ręcznie abonentów. Mity snute przez Makuszyńskiego obala wystawa w Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu.
Panny były istotnie niezamężne w roku 1904, kiedy kobiety nie miały praw obywatelskich i nie zatrudniano mężatek. Jednak po roku 1918 byłe panny, które już zdążyły być mężatkami, z prawami do swobodnego dysponowania swoim losem, chętnie kontynuowały dobrze płatną pracę, a nawet do opieki nad dziećmi zatrudniały piastunki.
Praca telefonistek była trudna, wymagała dużo uwagi, bystrości, zręczności, taktu i… dyskrecji. Na początku XX wieku zatrudniano panny tylko z rekomendacji towarzyskiej socjety, po pensji, ze znajomością języków obcych. W 1904 roku zatrudniono 171 panien z dobrych domów, a były to kobiety przedsiębiorcze, ciekawe świata i zdeterminowane by osiągnąć finansową niezależność, która pozwoliłaby im realizować własne plany, zainteresowania, hobby czy sposób życia, jak choćby wycieczki cyklistyczne, naukę baletu czy kierowania samochodem.
Historie tych przebojowych kobiet obsługujących pierwszą centralę firmy Ericsson (właśnie w późniejszym PAST) opowiada wystawa we Wrocławiu, otwarta z okazji 120 lat tej firmy w Polsce. Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna powstała w niepodległej Polsce jako operator telefoniczny w 1924 roku i stanowiła w 4/7 własność firmy Ericsson i w 3/7 – Skarbu Państwa Polskiego.
Wystawie towarzyszy niezwykły pokaz aparatów telefonicznych – także firmy Ericsson.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz