Nowogródek
Rodzinny dom Adama Mickiewicza

Pierwszą próbę zorganizowania w tym zabytkowym, chociaż już dwukrotnie odbudowywanym domu muzeum Mickiewicza, lub chociażby biblioteki jego imienia, podjęli we wrześniu 1920 roku… bolszewicy.
fot: Cezary Rudziński
Nowogródek. Rodzinny dom Adama Mickiewicza
Decyzję o reaktywowaniu muzeum władze białoruskie podjęły w 1948 r. W 1950 roku odbudowano dom. Jako muzeum otwarty został pięć lat później, w stulecie śmierci poety.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Pod bratnią okupacją

Pod sowiecką okupacją muzeum funkcjonowało pod przedwojennym kierownictwem. W 1940 roku na Białorusi zorganizowano szerokie obchody 85 rocznicy śmierci Adama Mickiewicza. Do Nowogródka przyjechał m.in. Janka Kupała, jeden z najwybitniejszych białoruskich poetów wszechczasów, tłumaczący poezje naszego wieszcza na język białoruski od 1905 roku. Wpisał się ciepło do księgi pamiątkowej która co prawda nie ocalała, ale tekst ten opublikowała także gazeta „Litaratura i Mastactwa”. 3.2.12. 1940 r. Rada Komisarzy Ludowych BSRR podjęła decyzję o przejęciu przez państwo byłego domu Mickiewiczów, a także o wzniesieniu na Kurhanie Mickiewicza jego pomnika.

Wojenne zniszczenia i powojenna odbudowa

W czerwcu 1941 r., w pierwszych dniach wojny niemiecko-sowieckiej, muzeum zostało przez Niemców zbombardowane i spłonęło. A wraz z nim wiele cennych rękopisów, dokumentów i pamiątek po poecie. Ocalała wspomniana  już makieta paryskiego pomnika. Nowogródczanie uratowali też tablicę upamiętniającą 100-lecie urodzin poety, która była w kościele św. Michała. Decyzję o reaktywowaniu muzeum władze białoruskie podjęły w 1948 r. W 1950 roku odbudowano dom. Jako muzeum otwarty został pięć lat później. Tamta ekspozycja, otwarta 26.11.1955 r. w stulecie śmierci poety, opierała się na materiałach otrzymanych z Muzeum Adama Mickiewicza w Warszawie oraz z innych placówek polskich, białoruskich, litewskich, rosyjskich i ukraińskich. Nową, już w sześciu salach, ekspozycję otwarto w 1971 roku.  W 1992 roku  zrekonstruowano i przywrócono do stanu z początku XIX w. dom Mickiewiczów. Rekonstrukcja ta objęła też oficynę, podziemne przejście łączące ją z domem, altankę i studnię.  W 2001 otwarto nową, aktualną ekspozycję.

Co warto zobaczyć?

Wśród około 7 tys. eksponatów znajdują się rzeczy osobiste poety – zegarek i okulary, przedmioty związane z nim i jego otoczeniem: sprzęty domowe, fortepian, wachlarz, zegarek z połowy XIX w, materiały z wykopalisk w Zaosiu, granitowa płyta z popiersiem Adama zamówiona przez jego starszą córkę Marię i wykonana w Warszawie w 1900 roku. Ponadto m.in. 9 książek wydanych za jego życia, przekłady poezji na wiele języków świata, 120 starych książek, rękopisy utworów białoruskich z zagranicznych pisarzy, kolekcja malarstwa, grafiki, dokumentów, fotografii itp. Na cele ekspozycyjne wykorzystywana jest również oficyna, a na wystawy czasowe podziemny korytarz łączący dom z oficyną.

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodano: 20 września 2013; Aktualizacja 22 stycznia 2020;
 

Komentarze: 2

    ~nick, 5 listopada 2022 @ 23:15

    Nie Panejkow ,a Danieykow (herbu Sas-majatek Korosna) sasiadow ktorzy udostepnili dom w Nowogrodku Mickiewiczowi! (Jan Cesare Danieyko-obecnie mieszkajacy w szwecji)

    ~nick, 6 listopada 2022 @ 00:23

    NIe bylo zadnych Panejkow tylko Danieykowie z Korosnej .wlasciciele m.in Biale Lugi, Pasieka,Woroncza, Horodyszcze, Poloneczka, okolice Switezi itd. Wyrazy szacunku Jan Cesare Danieyko obecnie mieszkajacy w szwecji.

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij