Burgas
Skalista wysepka Święta Anastazja
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W Zatoce Burgaskiej na bułgarskim wybrzeżu czarnomorskim, między przylądkami Czukalja i Atija, z morskiej toni wyłania się skalista wysepka Święta Anastazja. Jedyna zamieszkana w Bułgarii, popularne miejsce wycieczek.
Leży na wyciągnięcie ręki od Burgas, drugiego po Warnie morskiego portowego miasta. Dokładnie 4 mile morskie, tj. 6,5 km na południowy wschód od tego miasta, 30 minut rejsu statkiem żeglugi przybrzeżnej. Zapewniają one w sezonie letnim kilka połączeń dziennie. Pieszo wysepkę obejść można w kilkanaście minut. Ale lepiej spędzić na niej co najmniej kilka godzin, bo jest to miejsce malownicze, z historią pełną legend o skarbach piratów, życiu mnichów oraz więźniów w poklasztornym miejscu odosobnienia, nazywanym trochę żartobliwie ze względu na położenie, „Bułgarskim Alcatraz”.
Dar wulkanu
Wysepka wyłoniła się z morskiego dna w rezultacie wybuchu wulkanu, a jej skalistą powierzchnię przez tysiąclecia formowały burze i wiatry. Ich dziełem są samotne skały o nazwach nadanych im przez ludzi: Grzyb, Smok, Skamieniały Statek, Brama Słońca. Najstarsza obecność ludzi na tej wyspie datowana jest na IV-VI wieki n.e., na podstawie licznych fragmentów ceramicznych znalezionych podczas badań, głównie podwodnych, przeprowadzonych tu w roku 1973. Większość informacji i faktów dotyczących tej wysepki podaję korzystając z poświęconego jej folderu. Po raz pierwszy na mapie Morza Czarnego uwzględnił ją w ostatniej dekadzie XVII w holenderski kartograf Nikolaes Witsen.
Kim była patronka?
Swoją nazwę wysepka zawdzięcza założeniu na niej w przeszłości niewielkiego klasztoru pw. św. Anastazji z Dalmacji, nazywanej też Farmakolitriyi, czczonej zarówno przez kościoły wschodnie, jak i katolicki. Była ona w III w córką zamożnego Rzymianina – poganina i matki chrześcijanki. Otrzymała staranne wykształcenie, dzięki m.in. nauczycielowi, późniejszemu świętemu Chryzogonowi (Hrisogon). Poznała wiarę chrześcijańską, a także lecznicze właściwości roślin i ziół.
Pomagała ludziom w chorobach i stała się popularną uzdrowicielką. Stąd wziął się jej przydomek Farmakolitriya, od greckiego słowa oznaczającego pozbawianie bólu. Ale podczas masowych prześladowań chrześcijan za czasów cesarza Dioklecjana, skazano ją za wiarę na karę śmierci. Wraz z innymi skazańcami wsadzono na statek, w którym podziurawiono dno, aby go zatopić w morzu. Według legendy, to dzięki modlitwom Anastazji, nie zatonął on jednak i wszyscy się uratowali. Gdy się jednak dowiedział o tym zarządca Ilirii, rzymskiej prowincji w obecnej Chorwacji, polecił ją ująć i spalić żywcem, rozciągniętą za kończyny między czterema słupami nad ogniem.
Freski od X-XI wieków
Klasztor, jedyny w Bułgarii na morskiej wyspie, który, przynajmniej we fragmentach dotrwał do naszych czasów, powstał najprawdopodobniej w X-XI wieku. Bo chociaż pierwszym pisanym świadectwem jego istnienia jest pismo konstantynopolskiego patriarchy Jeremiasza II z roku 1575, to zachowane w klasztornej cerkiewce freski z X-XI i XII-XIV wieków świadczą o jej znacznie starszej przeszłości.
Był to maleńki klasztor, ze wspomnianego pisma patriarchy wynika, że wówczas żyło w nim tylko dwu mnichów. Wysepka i klasztor kilkakrotnie były napadane przez piratów, a budynki podpalane. Stąd zresztą wywodzą się legendy, popularne również obecnie, o skarbach ukrytych tu przez morskich rozbójników. Głównym budynkiem wysepki był i pozostaje nadal, jednopiętrowy klasztor zbudowany z kamieni i pni drzew.
Bułgarskie Alcatraz
Istniał on do 1923 roku, gdy ówczesne carskie władze Bułgarii przekształciły go w więzienie dla komunistów i radykalnych działaczy chłopskich. Zesłano ich tu aż 132, ale problemy z obsługą tak licznych więźniów na niewielkiej wysepce zmusiły władze do przeniesienia przynajmniej części z nich do więzienia w Burgas. W 1925 r, po kolejnej fali aresztowań, „Alcatraz” znowu zaludnił się więźniami. Udana ucieczka 43 z nich łodziami spowodowała koniec dawnego klasztoru w roli miejsca odosobnienia ludzi niewygodnych politycznie. W 1945 r. nazwę wyspy przemianowano oficjalnie na „Bolszewik”, którą nosiła ona do 1990 roku. Pod rządami komunistów stała się w latach 60-80. XX w popularnym miejscem wypoczynku i pracy burgaskiej bohemy, głównie pisarzy. A także plenerami dla dwu bułgarskich filmów.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- Więcej ciekawych relacji podróżniczych i informacji turystycznych na portalu Stowarzyszenia Dziennikarzy-Podróżników „Globtroter”
Dodaj komentarz