Ochryda
Słowiańska stolica na antycznych gruzach
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Ochryda leży w południowo-zachodniej części Macedonii Północnej, nad Jeziorem Ochrydzkim, u podnóża gór Galiczica. W mieście tym mieszka ok. 42 tys. osób, z których 80 proc. to Macedończycy, 7 proc. Albańczycy i 5 proc. Turcy.
Ochryda i Jezioro Ochrydzkie zostały w roku 1980 wpisane na listę dziedzictwa światowego UNESCO. W miejscu dzisiejszej Ochrydy były dwa starożytne miasta Diasserites i Lychnidos. W roku 526 zostały one doszczętnie zniszczone przez trzęsienie ziemi. Odbudował je cesarz Justynian jako Lustynianę Primę – stolicę prefektury Ilirii i metropolię kościelną naddunajskich ziem cesarstwa. W VI i VII wieku najazdy doprowadziły Ochrydę do upadku. W roku 867 miasto podbili Bułgarzy, a w roku 879 pojawia się nazwa słowiańska Ohrid, co mogło oznaczać zachwyt nad pięknem okolicy: oh rid (och, wzgórze!).
Lepsze i gorsze czasy
Lata 990 -1015 były okresem świetności Ochrydy. Była ona stolicą pierwszego państwa bułgarskiego, siedzibą cara Samuela oraz słowiańskiego patriarchy. W roku 1018 Bizantyjczycy opanowali miasto. Cesarstwo Samuela upadło a patriarchat, czyli arcybiskupstwo, został podporządkowany patriarsze Konstantynopola. Arcybiskupstwo zostało zlikwidowane w roku 1767. W roku 1967 powstał Macedoński Kościół Prawosławny.
Prawdopodobnie to w Ochrydzie św. Klemens Ochrydzki stworzył cyrylicę. W zburzonej przez Turków cerkwi prawdopodobnie mieściła się szkoła o charakterze uniwersytetu. Cerkiew św. Pantelejmona odbudowano, umieszczono w niej grobowiec św. Klemensa, a dokoła niej prowadzone są prace archeologiczne. Odsłonięto pozostałości wczesnochrześcijańskich bazylik z mozaikami. Przy cerkwi są prowadzone prace budowlane i powstaje uniwersytet. Podobno przez tę budowę komisja UNESCO chce jeszcze raz zweryfikować obecność Ochrydy na liście światowego dziedzictwa.
Drogi do państwowości
Po wojnach bałkańskich Ochryda znalazła się w granicach Serbii. Po roku 1945 należała do Republiki Macedonii wchodzącej w skład Jugosławii. Po jej rozpadzie Republika Macedonii w roku 1991 ogłosiła niepodległość. Do dziś Ochryda leży w jej granicach.
W 2001 roku zawarto w Ochrydzie porozumienie między władzami Macedonii a przywódcami mniejszości albańskiej ustanawiające modus vivendi obu nacji w państwie. Zawarto tymczasowy kompromis z pominięciem najbardziej rozbieżnych i zapalnych kwestii zakładając ich późniejsze uregulowanie. W roku 2002 Ochryda została siedzibą arcybiskupstwa podlegającego Serbskiemu Kościołowi Prawosławnemu.
Spacerkiem po mieście
Spacerując po mieście zatrzymaliśmy się przy pomniku św. Klemensa z Ochrydy który był kaznodzieją i tłumaczył Pismo Święte oraz liturgię bizantyjską na języki słowiańskie. Uważany jest za twórcę pisma zwanego cyrylicą. Był on uczniem Cyryla i Metodego, później biskupem Ochrydy. Jest patronem miasta Ochryda. Potem w ręcznej wytwórni papieru obserwowaliśmy jego wyrób. Następnie udaliśmy się do Soboru arcybiskupiego św. Zofii. Cerkiew św. Zofii pochodzi z XI wieku. Pierwotnie była katedrą bułgarskich arcybiskupów Ochrydy, a w okresie panowania tureckiego zmieniono ją w meczet. We wnętrzu świątyni zachowały się freski z XI-XIII wieku. Potem z daleka widzieliśmy Twierdzę cara Samuela aż doszliśmy do ruin antycznego teatru z II w. p.n.e. Odrestaurowany został w III wieku n.e. Kiedyś mieściło się tu 5 tys. widzów. I dziś odbywają się tu czasem przedstawienia.
Dalej widzieliśmy stanowisko archeologiczne Plaosznik leżące poniżej Twierdzy Samuela. Znajduje się tam fragment baptysterium z zachowanymi mozaikami podłogowymi oraz ruiny bazyliki św. Erazma z IV wieku. Jest też odrestaurowana Cerkiew św. Klemensa z XIII wieku. Niedaleko było wzgórze, z którego skarpy można było popatrzeć na ciekawie położoną cerkiew św. Jana w Kaneo. Cerkiew powstała w XIII wieku.
* * *
Na koniec wybraliśmy się w rejs statkiem po Jeziorze Ochrydzkim. Popłynęliśmy zwiedzać zrekonstruowaną prehistoryczną osadę na drewnianej platformie w Zatoce Kości i Monastyr św. Nauma. O tej wycieczce napisze w kolejnym artykule.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz