Swołowo
Stolica Krainy w Kratę
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W XVIII w. na terenie nawsia zbudowano szkołę i kuźnię. W XIX w. remizę strażacką, a na początku XX w. nieistniejącą już mleczarnię. W latach II wojny światowej było we wsi 15 dużych gospodarstw chłopskich oraz jedno należące do gminy kościelnej. W 1945 r. miejsca niemieckich mieszkańców zajmowali polscy osadnicy. Dawne duże gospodarstwa rozparcelowano nadając osadnikom od kilku do kilkunastu hektarów.
Kulturowe dziedzictwo
Zmiany przestrzenne wsi, pomijając spalenie się niektórych budynków w trzech zagrodach, okazały się po wojnie niewielkie. Rozebrano dwa wiatraki „koźlaki”, wybudowano łącznie pięć nowych budynków, z których nie wszystkie pasują do reszty wsi. Pozostałych ponad 70 stanowi przykłady tradycyjnego budownictwa chłopskiego na Pomorzu Środkowym od XVIII do początku XX w. I to zdecydowało, że Swołowo uznano za Pomorską Wieś Dziedzictwa Kulturowego. W latach 2005-08 wyremontowano obecną zagrodę nr 8 tworząc w niej filię Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. W pięciu odnowionych budynkach typowej czworobocznej zagrody zamożnego pomorskiego chłopa urządzono wnętrza muzealne, sale wystawowe, pracownię edukacyjna oraz gospodę.
Do tego roku odbudowano i zrekonstruowano osiem kolejnych niszczejących obiektów budownictwa wiejskiego. Powstał w ten sposób ciekawy kompleks muzealno-użytkowy. Budynki usytuowane są na dwu działkach w południowej części wsi. Trzy z nich stoją na dawnych miejscach, trzy przeniesiono z innych części wsi, jeden zrekonstruowano na miejscu jego dawnego posadowienia, zaś jeden przeniesiono ze wsi Pęplino. W części tych budynków odtworzono historyczny charakter i przeznaczenie jakie miały one w latach 30. XX w. W pozostałych urządzono wystawy etnograficzne i pracownie edukacyjne. Do zobaczenia w Swołowie jest wiele. Mnie zainteresowały duża kolekcja starych wag, a w zbiorach etnograficznych nie tylko pamiątki po dawnych mieszkańcach, ale również po powojennych osiedleńcach – stroje ludowe i sprzęty przywiezione ze stron, z których przybyli ci nowi.
Warto wiedzieć
Muzeum organizuje także imprezy przyciągające szersze kręgi turystów: w lipcu były to „Dziecięce Zagrody” – letnie spotkania edukacyjno-artystyczne dla najmłodszych, w sierpniu Plener Kowalski z udziałem kowali zaproszonych z całej Polski, 1 września „Babie Lato w zagrodzie”. 10 i 11 listopada Swołowo zaprasza na imprezę „Na św. Marcina najlepsza pomorska gęsina” – nawiązującą do jesiennego uboju gęsi, który tradycyjnie odbywał się w tym terminie. I, oczywiście, degustację potraw z gęsiny sporządzonych według tradycyjnych przepisów kuchni pomorskiej.
Dodaj komentarz