Hârman
W zakamarkch obronnego kościoła

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wobec stałego zagrożenia, najpierw mongolskiego i tatarskiego, później przede wszystkim tureckiego, mieszkańcy Siedmiogrodu znajdowali sposoby, aby ratować życie i dobytek. Przede wszystkim w warownych kościołach.
Kościołach kamiennych, solidnych, obwarowanych nierzadko dwoma lub trzema pierścieniami potężnych murów obronnych z wieżami i bramami. Ze studniami oraz, dobudowywanymi do murów kilkupiętrowo po ich wewnętrznej stronie, pomieszczeniami mieszkalnymi oraz dla dobytku. Połączonymi wewnętrznymi przejściami strychowymi na szczycie murów i zewnętrznymi drewnianymi galeryjkami i schodami. Taki system umocnień powstawał długo, nierzadko nawet przez dwa wieki.
Współcześnie są to zabytki. Msze w tych protestanckich kościołach odbywają się przeważnie tylko raz na miesiąc, gdyż niemiecka ludność nazywana Siedmiogrodzkimi Sasami, osiedlana tam głownie w XII ? XIV wiekach, w większości wyemigrowała po wojnie oraz w latach 90-tych XX wieku do Niemiec. Ale utrzymywane są w doskonałym stanie, przy finansowej pomocy niemieckiej oraz europejskiej. I ? co bardzo ważne ? dostępne są dla zwiedzających.
Kościół obronny p.w. św. Mikołaja w Hârman, kilkanaście kilometrów od Braszowa, ma rodowód cysterski z XIII wieku. Ta romańsko-wczesnogotycka, kamienna, pierwotnie dwunawowa bazylika, z kaplicami i późniejszymi cechami renesansu oraz hełmem wieży z końca XVII w. początkowo była katolicka. Później protestancka, ale wewnątrz jest sporo, w zasadzie nie dopuszczanych przez tę religię, cennych dzieł sztuki. Warto podkreślić, że siedmiogrodzcy luteranie zachowali ? nie tylko w tym kościele ? przynajmniej część fresków i ołtarzy sprzed okresu Reformacji.
Do ścian kościoła dobudowane są piętrowe pomieszczenia mieszkalne dla księży, do których wchodziło się ? są nadal sprawne ? po stromych, drewnianych schodach. Świątynię otaczają dwoma pierścieniami potężne wysokie mury obronne z siedmioma basztami, w tym jedną bez hełmu oraz najpotężniejszą, nadbramną. Od wewnątrz do tych murów przylegają trzypiętrowe pomieszczenia mieszkalne. Cały ten krąg murów można obejść korytarzem strychowym na ich szczycie, a między mieszkaniami poruszać się, po wewnętrznej stronie murów, po drewnianych galeryjkach i schodach.
Warto wiedzieć
Obronne kościoły znajdują się w miejscowościach Hărman, Prejmer, Biertan, Saschiz, Orăştie, Medias, Viscri, Sfântu Gheorghe, Mănăstireni, Cisnădie, Homorod, Apold, Netus, Valea Vilor, Aţel, Moşna, Ighişu Nou, Tarnava, Seica Mică i wielu innych. Siedem z nich wpisano już na Listę Dziedzictwa UNESCO.
Dodaj komentarz