Warszawa
1000 lat chwały oręża polskiego
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wystawą „1000 lat chwały oręża polskiego” inauguruje Muzeum Wojska Polskiego działalność w otwartej w połowie sierpnia nowej siedzibie. Mieści się ona w pierwszym z dwu specjalnie dla niego budowanych w warszawskiej Cytadeli wielkich pawilonów.
Dotychczasowa „gościnna” ekspozycja w jednym ze skrzydeł Muzeum Narodowego w Alejach Jerozolimskich zakończyła się w styczniu br.
Takie były początki
Muzeum Wojska – taką nazwę nosiło ono do lutego 1945 roku – powołane zostało dekretem marszałka Józefa Piłsudskiego 22 kwietnia 1920 r. jako „świątynia chwały oręża polskiego”. Jego pierwsza siedziba mieściła się przy ul. Podwale 15, a kolekcję początkowo tworzyły depozyty militariów z Muzeum Narodowego, dary rodziny artysty malarza Józefa Brandta, kolekcjonera Antoniego Jana Strzeleckiego i trofea z wojny polsko-bolszewickiej. W latach 1930-32 przeniesione zostały do nowowybudowanego gmachu Muzeum Narodowego, w którym Muzeum Wojska otrzymało jedno ze skrzydeł z 22 salami ekspozycyjnymi. Do września 1939 r. posiadało ono już około 60 tys. zabytków.
W okresie wojny i okupacji niemieckiej część z nich została zagrabiona lub uległa zniszczeniu, ale większość zdołano uratować. O niektórych szczegółach na ten temat można przeczytać w bezpłatnej broszurze poświęconej obecnej wystawie inauguracyjnej. Pisząc tę relację korzystam również z niej oraz opisów pod eksponatami.
Na przełomie lat 40. i 50. sposób prezentowania dziejów polskiej wojskowości zmieniono z problemowego na chronologiczny i stosowany jest on nadal. W okresie PRL oraz po zmianie ustroju dzięki społecznym akcjom, np. „Szukamy wrześniowych sztandarów”, darowiznom i zakupom udało się znacznie powiększyć zasoby muzealne.
Powojenne nabytki i filie
Zbiory wzbogaciły się także o zasoby Instytutu Historycznego im. Gen. Władysława Sikorskiego w Londynie. Przebudowy sal wystawowych oraz ciekawe wystawy w nowatorskiej i efektownej formie merytorycznej i plastycznej przyciągały mnóstwo zwiedzających. W 1993 r. otwarty został oddział Muzeum Katyńskie, w 1997 r. Muzeum Polskiej Techniki wojskowej na terenie Fortu Sadyba. W 2017 r. powołano Muzeum Bitwy Warszawskiej w Ossowie, a w 2019 r. otwarto Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu. Obecnie MWP posiada blisko 300 tys. eksponatów, w większości przechowywanych w magazynach.
W 2006 r. minister obrony narodowej wydał decyzję o budowie nowej siedziby MWP na terenie Cytadeli Warszawskiej, ale planowany dla niego budynek przejęło Muzeum Historii Polski. Zajmuje on wschodnią pierzeję Placu Gwardii. Natomiast południową nowy gmach MWP. Bliźniaczy ma stanąć, również na potrzeby tego muzeum, po północnej stronie placu. Chociaż bowiem Cytadela Warszawska zbudowana została przez zaborcze władze carskie w ramach represji za Powstanie Listopadowe i potrzebę „trzymania w ryzach” Polaków, miejsce to już wcześniej związane było z dziejami Polski.
Na miejscu koszar Gwardii Pieszej Koronnej
Uprzednio znajdowały się tu koszary Gwardii Pieszej Koronnej oraz Konwikt Pijarów. A po zbudowaniu „twierdzy” mieścił się też areszt śledczy w którym więziono i sądzono polskich patriotów. A na jej wschodnich, nadwiślańskich stokach wykonywano wyroki śmierci przez powieszenie, m.in. Romualda Traugutta, lub rozstrzelanie.
Dodaj komentarz