Dubrownik
Apteka w klasztorze Braci Mniejszych
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W Dubrowniku jest klasztor franciszkanów, tzw. Braci Mniejszych. Jego budowla mieści się na starym mieście przy 300-metrowej długości deptaku Stradun.
W klasztorze znajduje się apteka, która działa na jego terenie od roku 1317. Starszą od niej jest tylko apteka Santa Maria Novella we Florencji, założona przez dominikanów w roku 1221.
Apteka i jej muzeum
Apteka w klasztorze franciszkanów w Dubrowniku do dziś przechowuje przedmioty ze starej apteki. Posiada też cenne książki z dziedziny farmacji i medycyny oraz około 2 tys. przepisów. Niewielka część tych zbiorów eksponowana jest w aptece. Wiele przedmiotów z XV i XVI wieku, różne prasy, młyny i urządzenia do destylacji wody z XIV wieku, wagi, miarki i wiele innych można zobaczyć w pomieszczeniach zamienionych na muzeum.
Są tu podręczniki apteczne z receptami, z opisem sporządzania leków, instrukcjami stosowania, fakturami i notatkami incydentalnymi, podręczniki, w których każdy farmaceuta wpisywał własne doświadczenia i ustalenia. Wiele recept pochodzi od podróżników leczonych zagranicą. Sporo leków pochodziło z Wenecji. Wśród składników medykamentów odnajdujemy poroże jelenia, krewetki, żaby, koralowce, serce jaskółki, serce psa itd. Lekarstwa miały postaci balsamów, olejków, proszków, maści i tabletek.
Dla klasztoru czy dla ludzi?
Początkowo apteka znajdowała się na parterze klasztoru i była dostępna dla mieszkańców. W roku 1681 przeniesiono ją na górny krużganek w pobliże szpitala klasztornego. W roku 1714 papież Benedykt XIV zakazał aptece publicznej działalności. Ale zasługi franciszkanów w dziedzinie farmacji były tak wielkie i znane, że papież Pius VI 80 lat później zezwolił im otworzyć się dla publiczności.
Gdy Dubrownik stał się częścią monarchii austro-węgierskiej, zgodnie z prawem aptekę mógł prowadzić tylko dyplomowany aptekarz. Jednak do czasu ukończenia studiów przez nowego aptekarza, cesarz Franciszek Józef I, na prośbę klasztornej administracji, zezwolił na dalszą pracę placówki. Pierwszym dyplomowanym farmaceutą franciszkańskiej apteki, który ukończył studia był ojciec Ivan Evangelist Kuzmić (1807-80). Studiował w Padwie i całe swoje życie poświęcił
pracy zawodowej w farmacji, badaniom, studiowaniu i uzupełnianiu cennych rękopisów w bibliotece klasztornej. Zajmował się też zbieraniem ludowych nazw roślin.
Ostatnim farmaceutą franciszkańskim, który pracował w tej aptece w latach 1942-57 był Justin Vinko Velnić. Kilka lat po tym jak został księdzem zapisał się na studia w Zagrzebiu, gdzie w lipcu 1942 r. uzyskał tytuł magistra farmacji. Następnie rozpoczął pracę w aptece klasztornej. Opublikował w czasopismach farmaceutycznych dziesiątki fachowych artykułów o aptece.
Muzeum i manufaktura
Na początku XX wieku aptekę przeniesiono na parter w pobliże wejścia do klasztoru i tam jest czynna do dziś. W nowej aptece zainstalowano nowe wyposażenie. Dlatego też w roku 1938 bracia utworzyli muzeum ze starym wyposażeniem. W roku 1947 aptekę odebrano zakonnikom i została ona upaństwowiona. Nacjonalizacja nie objęła jednak muzeum farmacji i jego nazwy „Apteka Braci Mniejszych”. Duże zainteresowanie zwiedzających aptekę skłoniło zakonników w roku 1955 do przeniesienia muzeum apteki na parter.
Do dziś zakonnicy wytwarzają niektóre lekarstwa według starych receptur. Kremy i balsamy do twarzy z płatków róż, lawendy, rozmarynu, pomarańczy, kremy do rąk czy balsamy do ust na bazie wosku i wanilii powstają w małym laboratorium w nowoczesny sposób, ale według dawnych przepisów. Zabieg polega na robieniu kremów w dużych, kilkusetletnich, białych naczyniach ceramicznych, znalezionych w krużgankach klasztoru Braci Mniejszych, w których mieszankę kremową miesza się ceramicznym młotkiem. Wszystkie kremy mają tłustą bazę, są wykonane bez konserwantów, dodatków i barwników. Dziś w nowej aptece leki i kosmetyki sprzedaje kilka pań, a nie – jak kiedyś – zakonnicy.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz