Ateny
Dafni – monastyr przy Świętej Drodze
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Iera Odos* to znaczy Święta Droga ? droga fascynująca i historycznie, i duchowo. To nią pielgrzymi podążali z Aten do Eleusis, aby uczestniczyć w tajemnych i doniosłych misteriach eleuzyjskich, najważniejszych z obrzędów religijnych starożytnych Greków.
Kult wiecznie odradzającego się życia prowadził ich do sanktuarium poświęconego Demeter, bogini płodności i plonów ? i jej córki Persefony (Kory). Pątnicy mieli do przebycia około dwudziestu kilometrów. Starożytna Iera Odos rozpoczynała się przy Świętej Bramie w murach prowadzących do Aten ? przy cmentarzu Keramikos, a kończyła u bram sanktuarium eleuzyjskiego. Być może, w drodze do sanktuarium Dwóch Bogiń w Eleusis, mniej więcej w połowie drogi, procesja zatrzymywała się w istniejącym od V wieku p.n.e. sanktuarium Apollina w wiosce Dafni, której nazwa ma związek z obficie porastającymi niegdyś tę okolicę drzewami laurowymi (daphne). Dzisiaj Iera Odos również doprowadzi do Dafni ? do monastyru z XI w.
Co pozostało z sanktuarium Apollina
Sanktuarium Apolla Dafnejskiego poprzedziło powstanie w tym miejscu świątyni chrześcijańskiej, która w ciągu wieków nie zaznała stabilizacji istnienia ? wznoszona i opuszczana. Starożytne sanktuarium zniszczone zostało w 395 r. (cztery lata po prawnym zakazaniu eleuzyjskich misteriów przez cesarza Teodoryka I), a fragmenty świątyni ? kamienne bloki i jońskie kolumny ? stały się budulcem wzniesionej w V w. pierwszej w tym miejscu chrześcijańskiej bazyliki. Na początku VI w., na polecenie cesarza Justyniana I Wielkiego, tego samego, który zamknął Akademię Platońską w Atenach, bazylika otoczona została obronnym murem, którego resztki, pochodzące z różnych okresów budowy i napraw, są jeszcze dzisiaj widoczne. W jakiś sposób chronią obiekt od współczesnej, ruchliwej ateńskiej autostrady Leof. Athinon. Bazylika była zatem czymś w rodzaju obronnej warowni na przedpolu Aten.
W obrządku wschodnim
W miarę upływu czasu powstał przy niej ogromny kompleks monastyru ? klasztoru, na który składały się refektarze, cele mnisie, warsztaty? i szpital i hospicjum. Prawdopodobnie w dziewiątym-dziesiątym wieku, choć dokładnie nie wyjaśniono w jakich okolicznościach, monastyr został opuszczony. Dla Dafni (i nie tylko) nadeszły burzliwe stulecia. Około 1100. roku kościół wschodni wrócił na teren Dafni, wznosząc na miejscu starej bazyliki nową świątynię, taką jaką widzimy dzisiaj. Imponująca proporcjonalnością i harmonią stylu uznana jest za jeden z najpiękniejszych bizantyjskich kościołów w całym Bizancjum. Dzieła tego dokonali architekci i muratorzy sprowadzeni z Konstantynopola!
W rękach krzyżowców
Zaledwie sto lat później krzyżowcy (IV wyprawa krzyżowa) wtargnęli do Bizancjum ? złupili Konstantynopol ? i do Aten. Utworzone zostało łacińskie Księstwo Aten, którym jako pierwszy władał Othon de la Roche z Burgundii. Na trzy stulecia, aż do zdobycia Konstantynopola przez sułtana Mehmeda II, klasztor Dafni należał do Opactwa Cystersów z Bellevaux. Cystersi w zasadzie uszanowali bizantyńską architekturę klasztoru i przede wszystkim złoty, mozaikowy wystrój bazyliki, będący jej skarbem. Kłóciło się to zapewne z cysterskim, surowym i prostym w formie odczuciu estetycznym. Gdy w 1458 r. Ateny zostały opanowane przez imperium osmańskie klasztor w Dafni powrócił do mnichów prawosławnych. Było to zgodne z istniejącym w państwie osmańskim systemem prawnym ? milletem.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz