Kapituła Spiska
Biskupia siedziba na liście UNESCO
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Kapituła Spiska (Spišská Kapitula) to średniowieczne warowne miasteczko na szczycie i zboczu wzgórza ? Kopca św. Marcina (Martinovský Kopéc), otoczone murami, z dwiema bramami oraz w środku jedną ulicą rozszerzającą się na górze przed gmachami kapituły i katedrą.
Przez cały okres istnienia Kapituły, stało tu nie więcej niż 30 domów, głównie kanoników, których początkowo było tylko kilku, później kilkunastu, i ich służby. A łączna liczba mieszkańców nie przekraczała równocześnie 300 osób. Pierwszy ośrodek religijny znajdował się tu prawdopodobnie już w czasach Państwa Wielkomorawskiego. A w XI w. mógł istnieć klasztor benedyktynów. Pierwsze wzmianki o tutejszym kościele św. Marcina i prepozyturze spiskiej pojawiły się w roku 1209 roku. Były to wówczas tereny kolonizowane przez Madziarów, a tutejsi prepozyci (przewodniczący kapituły kanoników) podlegali arcybiskupowi Ostrzyhomia (Esztergom nad Dunajem) i sprawowali kościelną jurysdykcję nad większością terenów Spiszu. I właśnie dla jej potrzeb administracyjnych powstało to odrębne miasteczko, niezależne od władzy świeckiej. Stąd nazywanie go Małym Watykanem.
Od siedziby opatów do szkoły policyjnej
Kościół św. Marcina, a obok niego pałac prepozytów i siedzibę opactwa oraz kapituły, jak również pierwsze domy kanoników, wzniesiono zapewne już w XIII w. Dopiero jednak w 1776 roku świątynię podniesiono do rangi katedry, którą pozostaje nadal. Tutejsze biskupstwo obejmowało nie tylko większość terenów Spiszu, ale i sąsiednich: Liptowa i Orawy. I było najważniejszym w tej części ówczesnych Węgier ośrodkiem religijnym. Również już od XIII wieku działała w nim szkoła religijna, a od połowy XVII w. kolegium jezuickie, przeniesione następnie do Lewoczy. Od 1815 r. istniało w Spiskiej Kapitule wyższe seminarium duchowne, a od 1819 r. akademia naukowa, będąca jednym z głównych ośrodków słowackiego odrodzenia narodowego w XIX w. Także od 1819 r. istniało tu, pierwsze na Węgrzech, seminarium nauczycielskie. Jako ciekawostkę wspomnę, że jednym z absolwentów tutejszego seminarium duchownego był ks. Andrej Hlinka (1864-1938), późniejszy działacz narodowy, współzałożyciel Słowackiej Partii Narodowej i zwolennik samodzielności Słowacji.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz